Оқулық Түркістан 022 ӘОЖ
жүктеу/скачать 7,9 Mb. Pdf көрінісі
|
18.08.2022-biohimiya-2-b-lim-okonchat.-variant-1
| – гиперхиломикронемия
. ХМ-ң қан ағымынан шығу жылдамдығы ЛПЛ-азаның активтілігіне, ХМ-ға С-ІІ мен Е апопротеиндерді жеткізіп отыратын, ЖТЛП-ң болуына тәуелді. ХМ- ң метаболизміне қатысатын кез келген белоктың генетикалық ақауының болуы, жанұялық гиперхиломикронемияның дамуына әкеледі, қанда ХМ жиналады. Жас нәрестелерде бұл ауру гепатоспленомегалия, панкреатит, абдоминальды ауырсыну түрінде байқалады. Қант диабетімен ауыратын адамдарда екіншілік белгілер түрінде: нефротикалық синдром, гипотиреоз, сонымен қатар маскүнемдікте байқалады. Емдеу үшін құрамында липидтердің мөлшері аз (30гр тәулігіне) және көмірсулардың мөлшері көп болатын диетаны пайдалану қажет. 2-ші түрі- жанұялық гиперхолестеролемия (гипер - β – липопротеинемия). Бұл түрдің 2 түршесі болады: 1. Қандағы ТТЛП мөлшерінің жоғарылауы. 2. Қандағы ТТЛП және ӨТТЛП мөлшері артуымен байқалуы. ТТЛП катаболизмі және рецепциясының бұзылуына (ТТЛП-ге арналған клеткалық рецепторлардың ақауы немесе ТТЛП құрылымының өзгеруі) байланысты пайда болатын аурулар кезінде холестерол, апо-В және ТТЛП биосинтезі артады. Бұл ЛП алмасуындағы ауыр патологиялардың бірі, нәтижесінде жүректің ишемиялық ауруларының даму дәрежесі 10-20 есе өседі. Құрамында холестерол6 қаныққан май аз диетамен емдейді. 3-ші түрі – дис – β- липопротеинемия – ӨТТЛП құрамында ауытқушылық болуына байланысты пайда болады. ӨТТЛП-де бос ХС көп, апоЕ белогының ақауы бар, бауырдағы ТАГ – липазаның активтілігі тежеледі. Бұл ХМ мен ӨТТЛП катаболизімінің бұзылысына әкеледі. Ауру 30-50 жас аралығында байқалады. ӨТТЛП қалдықтары көбейеді, гиперхолестеролемия, трицилглицеролемия, ксантомалар байқалады, перифериялық және коронарлы қан тамырлары зақымданады. Дене салмағын азайтуға бағытталған диета арқылы емдейді. 4-ші түрі гипер-пре -β-липопротеинемия біріншілік байқалуы: ЛПЛ – азаның активтілігі төмендейді. ӨТТЛП фракциясының үлесінен қан плазмасында ТАГ деңгейі артады. Ересек адамдарда алдымен коронарлы, сонан соң перифериялық артерияларда 159 атеросклероз дамиды, глюкозаға толеранттылығы төмендейді. Екіншілік байқалуы: панкреатит және алкоголизмде орын алады. Дене салмағын төмендету үшін диетамен емдейді. 5-ші түрі - гиперпре – β - липопротеинемия мен гиперхиломикронемия. Паталогияның бұл түрінде қандағы ЛП фракциясының сипаты күрделі болады. ХМ мен ӨТТЛП мөлшері артады, ТТЛП және ЖТЛП азаяды. Ауру адамның салмағы артады, гепатоспленомегалия, панкреатит, атеросклероз дамуы мүмкін, бірақ бұл барлық жағдайға тән емес. Екіншілік байқалуы инсулинге тәуелді қант диабетінде панкреатитте, алкоголизмде орын алады. Дене салмағын төмендетуге арналған көмірсулар мен майларды өте аз пайдалану арқылы емдеуге болады. Липид алмасуының патологиялық өзгерістері адам ағзасындағы әртүрлі бұзылулармен сипатталады (семіздік , майлы дистрофия, липоидоздар). [22]. Семіздік экзогенді (алиментарлы май басу) және эндогенді факторлармен шақырылуы мүмкін. Эндогенді семіздік әсіресе 40-45 жаста жиі кездеседі. Ол кезде ерте қартаю , артеросклероз, жүрек қан тамыр жүйесі, бұлшықет дистрофиясы, бауыр аурулары және т.б. пайда болады. 45 жастан асқан семіз адамдардың 50% өлімге ұшырайды. Семіздікті 4-ке бөлінеді: салмағы қалыптыдан 30% артуы;. Салмағы қалыптыдан 30-50%; Салмағы қалыптыдан 50 ден 100%;. Салмағы қалыптыдан 100% дан асады (адамның жынысы, бойы, жасына лайықты салмақпен салыстырғанда). Семіздікпен ауыратын науқастың қанында липидтер жоғарылап 700 мг/%-ға жетеді, (қалыпты 400-600%) және бірмезгілде қандағы холестериннің кетон денелердің мөлшері артады. Эндогенді семіздік липид алмасуының нейро-гуморалды реттелуінің бұзылуы салдарынан болады. Май дистрофиясын тудыратын себептердің бірі ағзада , тіндерде жүйелі түрде оттегінің жетіспеуі болып табылады Нәтижесінде тіндерде тотығу процестері баяулайды. Май дистрофиясы паренхиматозды мүшелерде, әсіресе, миокард, бауыр, көк бауырда және т.б байқалады. Ол кезде: анемия, лейкоз, қатерлі ісік, дизентерия, дифтерия, туберкулез сияқты көптеген жедел және созылмалы аурулар пайда болады. Сонымен қатар фосфор, мышьяк, органикалық еріткіштер сияқты химиялық заттармен улану кезінде де байқалады. Липид алмасуы бұзылу нәтижесінде пайда болатын аурудың ең күрделісі жүктеу/скачать 7,9 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|