Оқулық Түркістан 022 ӘОЖ


[9].  Құрылымдық липидтерге -



Pdf көрінісі
бет81/433
Дата04.11.2023
өлшемі7,9 Mb.
#189337
түріОқулық
1   ...   77   78   79   80   81   82   83   84   ...   433
Байланысты:
18.08.2022-biohimiya-2-b-lim-okonchat.-variant-1


[9]. 
Құрылымдық липидтерге -
барлық құрылымдық қызмет 
атқаратын 
липидтер 
біріктірілген. 
Бұлар 
энергия 
алуға 
жұмсалмайды, яғни энергетикалық құндылығы болмайды, бірақ 
қорғаныш 
қызметін 
атқаратын 
қабаттың 
құрамына 
еніп, 
биологиялық мембрана түзуге қатысады. 
Фосфолипидтер (ФЛ):
құрамында фосфор қышқылының 
қалдығы болғандықтан, фосфолипидтер деп аталған. 
Фосфолипидтердің екі түрі болады. 
2.1

фосфатидилглицерин немесе фосфатидтер; 
2.2. сфинголипидтер
Бұлар бір-бірінен айырмашылығы, құрамындағы спирттің 
химиялық табиғаты әртүрлі болып келеді: фосфолипидтерде-
глицерин, сфинголипидтерде - сфингозин болады. 
ФЛ негізінен құрылымдық қызмет атқарады. Олар клетка 
қабырғасы мен субклеткалық мембраналарда биомолекулярлы 
липидті қабат түзеді, яғни пластикалық қызмет атқарады. ФЛ 


98 
ерімейтін 
май 
қышқылдарын 
тасымалдауға 
қатысады, 
липопротеиндермен бірлесе ТАГ-тарды (ерімейтін липидтерді) 
тасымалдайды. (3.3). [67]. 
(3.3). 


99 
ФЛ тиімді эмульгатор қызметін атқарады, организмдегі барлық 
липидтердің 50%-ын құрайды. Қанның ұю процесіне қатысады, 
бауырды май басып кетуден сақтайды.
ФЛ өздерінің ерекше қасиеттерінің арқасында барлық клетка 
мембраналарын түзіп қана қоймай, сонымен қатар, басқа да 
қызметтер атқарады: қан липопротеидтерінің беттік гидрофильді 
қабатын түзеді, альвеолалардың бетіне төселіп орналасады, 
осылайша қан тамыры қабырғасының бір-біріне жабысып қалудан 
сақтайды. 
Кейбір ФЛ гормондар сигналының клеткаға берілуіне 
қатысады. 
Сфинголипидтер
- құрамында 18 көміртек атомдарымен бірге 
гидроксил тобы және амин тобы болатын аминоспирт -


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   77   78   79   80   81   82   83   84   ...   433




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет