662
● бездердің өздерінде дерттік өзгерістер болуынан;
● гормондардың безден
тыс және шеткері әсер ету
тетіктерінің бұзылыс-тарынан.
Бездердің орталық реттелулерінің бұзылыстары
Орталық
жүйке
жүйесі
эндокриндік
бездердің
қызметтеріне
реттеуші
әсер
етеді.
Бұл
бездердің
қызметтерін реттеуге мидың сыртқы қыртысы,
алдыңғы
таламус, лимбикалық жүйе, гиппокамп, гипоталамус т.б. ми
құрылымдары қатысады.
Әртүрлі
жандүниелік
күйзелістер
т.б.
ауыртпалық
жағдайлар кездерінде орталық жүйке жүйесі құрылымдарынан
гипоталамусқа жүйке тармақтарымен ақпарат бағытталады.
Сонымен
бірге,
гипоталамусқа
орталық
жүйке
жүйесі
құрылымдарынан
гормондық заттар, жүйкелік медиаторлар,
реттеуші шағын пептидтер (эндорфиндер, энкефалиндер,
нейротензин, Р-заты т.б.)
жұлын мен ми қуыстарындағы
сұйықпен тасымалданады. Бұл әсерлер гипоталамуста жүйкелік
медиаторлардың түзілу жылдамдығы мен бөліну қарқынын
өзгертеді. Гипоталамустың пептидтік реттеуші гормондары
өндірілуі үшін, жоғарыда келтірілген жүйкелік
медиаторлар
мен реттеуші шағын пептидтерден басқа, К
+
, Са
2+
-иондары,
простагландиндер,
цАМФ
қатысады.
Сол
себептен
ми
қызметтерінің
бұзылыстары
эндокриндік
жүйенің
бүліністеріне әкеледі. Ауыр жан жарақаттары, көңіл-күйдің
қобалжулары
кездерінде
ерлердің
жыныстық
қабілеті
төмендейді, әйелдердің етеккірлерінің оралымы өзгереді.
Ұзаққа созылган жандүниелік
жарақаттардың әсерлерінен
тиреотоксикоз (Базед ауруы) немесе қантты диабеттің кейбір
түрлері
дамуы
ықтимал.
Бұндай
эндокриндік
жүйенің
бұзылыстарын
Достарыңызбен бөлісу: