138
5.5 Перловка жармасының технологиясы
Перловка – арпаның ірі жармасы.
Арпа дәнінің гүлді қабығы дәнмен тығыз біткен; оны ажырату үшін
механикалық әсерді қарқынды жүргізу қажет. Сонымен қатар алейрон
-
ды қабат дамыған, үшбес қабаттан тұрады, оны өңдеп ажыратып алу
қажет.
Перловка жармасы арнайы өңдеуден өткен дәннің эндоспермі; оны
ажарлап жылтыратады. Құрғақ затқа есептегенде ядро мөлшері 63…68%
(оның құрамында алейронды қабат 12…13%), гүлді қауызы 8…17%,
тұқымдық және ұрықтық қабат 5…7%, ұрығы 2,5…3,0%.
Дәнде белок 12,0…14,4%, крахмал 51…64%, клетчатка 4,5…9,0%,
күлділігі 2,5…3,5%.
Ірілігі бойынша перловка жармасы бес нөмірге бөлінеді:
осы нөмірлері бойынша жарма шығымы:
№1 және №2–36,0%; №3 және №4–8,0%; №5–10%, барлығы – 45,0%.
Ұнтақ шығымы 40%.
Арпа зауытының дайындау бөлімінде қоспалардан тазартады және
гүлді қауызын алады; қауыздалған өнімді пенсак деп атайды. Техно
логиялық сұлба 53суретте көрсетілген.
Желдіелекті сепараторда және тас бөлгіште тазаланғаннан соң,
қоспалардан тазарту үшін рассевте сұрыптап, екі фракцияға бөледі:
әр фракцияны жеке сепараторда және триерде қоспалардан тазартады,
гидротермиялық өңдеуден өтеді немесе қауыздау үшін обойкалы маши
-
нада өңделеді. Біздің жағдайда дәнді ГТ өңдеу көрсетілген.
Перловка жармасын өндіруде ГТ өңдеу өте қажет. Астықты 0,2 Мпа
қысыммен 3 минут өңдеуде дәннің технологиялық және жарманың
тұтынушылық қасиеттері елеулі өзгереді. ГТ өңдеудің пенсак және пер
-
ловка жармасының шығымына әсері 21кестеде келтірілген.
