Г. К. Сатыбалдиева а в т о р л а р


Биологияны окыту барысында белсенді



Pdf көрінісі
бет36/105
Дата25.11.2022
өлшемі9,38 Mb.
#159834
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   105
Байланысты:
1536039682541-1

4.7. Биологияны окыту барысында белсенді
әдістемелердің түрлерііі қолдану жолдары
Білім беру үдерісін белгілі максатпсн үйымдастыру - окыту- 
шы мен окушының өзара қарым-қатынаста білімін, біліктілігін, 
дүниетанымын ғылы.ми түрғыдан қалыптастыра отырып, білім 
берудің белсенді одіс-тәсілдерін жетілдіруге бағыттау. Педаго- 
гикалык психология саласында білімді мсңгерудің негізгі заңы 
көрсетілген. Ол - оку матсриальш кабылдау мәнін, мағынасын 
үғыну, еске сактау нәтижесін текссріп іске асыруды колдана білу.
Осы формуладан ешкайсысын алып тастауға, үзіп тастауға 
болмайды, себебі олар бір-бірі.меи тығыз байланысты. Қабылдай 
отырып, мағынасын үғамыз, мағынасын түсіне отырып, еске сак- 
таймыз, кабылдау. ойлану жоне еске сактауды кеңейтіп, терец- 
детіп өз бетімізбен іске асыру аркылы практика жүзінде тексерс- 
міз.
Сондыктан 
к ө і і
жағдайларда окушылардың білім денгсйі са- 
пасының томен болуы - білім бсрудіц объсктивті заңдылығы- 
ныц бүзылуы. Тек кана мүғалім білім беру барысында дайын 
материалдарды окушылар қабылдап кана койып, ойланута, еске 
сақтауга. білімін тексеруге уақыт жетпей калады. Керісінше, мек- 
тептегі жаңашыл мүғалімдер, алдынгы катардағылар оку үдерісін 
осы заңдылыктарды сактап бүзбай орындағанда ғана жаксы но- 
тижеге жетеді. Тағы да бір маңызды жай, білім берудсгі жоғарыда 
айтылған кезецдерді - білімді игеру, біліктілікті дамытуды әрбір 
оқушы бүлжытпай орындауы тиіс.
Сонымен, «белсенді әдіс» деген не деген сүракка токталайык. 
Педагогикалык одебиеттерде бүган жауап айтылмаған. Сондык­
тан осыган жақын белсенділік, белсенді таным, бслсендіру деген
4.7. Виологияны оқыту барысынла белсснді әлістемслсрдің... 
♦ 
87


түсініктсргс тоқталып өтейік. Оқушыныц танымдық белсенділігі 
дегеніміз - оныц білім алуға деген үмтылысы, кандай да бір бол- 
масын киыи кедсргілерден өтіп. озінін күшін, кайратын ой енбе- 
гі арқылы іскс асыру. Бүл жсрдс окушьшын сырткы белсенділігі 
(колын көтеру, жазып ату. кітапты максатсыз аудара бсру) ғана 
емес, омыц ішкі бсйнесі, ойлау бслсенділігі, шығармашылық ой- 
лау кабілеттілігі мацызды. ГІсихологтардың көзкарасы бойынша 
окушынын танымдык белсенділігі туа біткен каснст смес. ол бір- 
тіндеп дамитын, прогреете де. регресте дс болуы мүмкін. Оку- 
шының танымдык белсенділігіне мүғалім де эсер стеді, осіресе 
оның қарым-катынас стилі, сол окушынын көңіл күйі, үлгерімі 
(он эсер беруші окушынын үлгерімі). Сондыктан да бір окушы­
нын ортүрлі сабак кезінде танымдык белсенділігі эрқилы өзгеріп 
отырады. Ол окытушыларға байланысты. оның колданған әдіс- 
тері, калай, неге үйретеді, сыныптың белсенділігін катай озгерте 
атады, т.б.
Жапашыл окытушылар Ш.А. Амоношвили, И.П. Волков, 
Е.Н. Ильин, С.Н. Лысенкова, В.Ф. Шаталов дәлелдегендей, оку- 
шы мен окытушынын арасындагы шынайы ынтымактастык кана 
окушынын танымдык белсенділігін көтсреді. Таным белсенділігі 
дегеніміз - мүғалімнің максатка лайықты жасаған іс-эрекеті. 
Материалды түсіндіру - мазмүндауында окушынын білімін ба- 
кылау, тексеру аркылы окушынын білімін ынталандыру.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   105




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет