474
Абайдың қара сөздеріндегі -
мақ
аффиксті
тұлға жайында
Ұлы ойшыл, ағартушы, ақын
Абай Құнанбаевтың әдеби
мұрасының бір саласы оның «Қара сөздері» екені мәлім.
Абайдың қара сөздерінің тақырыбы мен мазмұн тереңдігі
жағынан қаншалықты құнды екенін сөз етпегеннің өзінде,
оның қазақ тілінде жазылған
прозалық шығармалардың
тұңғыштарының бірі екендігін ескерсек, соған орай тіліне
(лексикасына, грамматикалық құрылымына)
назар аударудың
маңызы зор.
Абайдың «Қара сөздерінің» тілінде пайдаланылған морфо-
логиялық тұлғаларды зерттеп талдағанда, оларды үш топқа
бөліп қарауға болады.
Ең алдымен, Абай жиі қолданған
тұлғалардың ішінде қазіргі әдеби тілімізде нормативтік бо-
лып саналатындардан сыртқы
формасы жағынан өзгеше бо-
лып келетіндері көзге түседі. Бұларға
-тұғын (>тын), -лық
(~-йық)
аффикстері,
бірлән – менен (>мен), дағы (>да), ған
(нан) соң >ғансын >ғасын
) форманттары жатаы. Екінші топқа
қазіргі әдеби тілімізде мүлде қолданылмайтын элементтер
кіреді. Олар:
Достарыңызбен бөлісу: