Асанбаи асқаров үлы түраннын үлдары «НҮрлы әлем»


дәуірімізге жеткен күй өнерін, жалпы ұлттық музыка мәдениетін барынша



Pdf көрінісі
бет135/299
Дата19.08.2023
өлшемі27,11 Mb.
#179883
1   ...   131   132   133   134   135   136   137   138   ...   299
Байланысты:
ҰЛЫ ТҰРАННЫҢ ҰЛДАРЫ

дәуірімізге жеткен күй өнерін, жалпы ұлттық музыка мәдениетін барынша
байыта түседі.
ЖӘҢГІР ХАН
Қай жылы, қай жерде туылғаны туралы анық мәлімет жоқ. Есімханның
баласы, XVII ғасырдың бірінші жартысында ел билеушісі болғанын білеміз.
XVII ғасырдың өн бойында қазақ жеріне жоңғарлар қайта-қайта шапқ-
ыншылық жасап, мал-жанын тонап, жаугерш іліктен көз аштырмады.
Қанды қырғын шайқастар толастамады.
1635 жылы сондай шайқастың бірінде Ж әңгірхан жау қолында қалып,
тұтқынға түседі. Сонда ержүректігі мен айласын асырып, тұтқыннан қашып
шығып, аман-есен елге оралады. Содан кейін нәлет жаудан өш алу үшін
әскер жасақтап, жоңғарлардың өзіне шабуыл жасайды.
Ж әңгірдің жоңғарларға атой салып, шапқан шайқасы Алтын Емелде
өтті. Осы ұрыста жауын жайратып жеңіске жетеді. 1643-1644 жылдардағы
Ж әңгір жасақтаған әскерінің саны небәрі 300 атты сарбаз болатын. Ал,
жоңғарлардың қарулы жасақтары бірнеш е мыңнан асып түсетін. Әрине,
Ж әңгірдің әлгіндей үш жүз атты әскермен жеңіске жетуі мүмкін емес еді.
Оған Самарқанның қалабиі Жалаңтөс батыр сүйеу болып, қол ұшын берді.
Жәңгірханның өмір жасы да қысқа, 1652 жылғы жоңғарлар шапқыншы-
лығында шейіт болды.
Шапса тұлпардың тұяғы күйетін, ұшса қыранның қанаты талатын, ұшы-
қиыры жоқ ұлан-байтақ қазақ даласында билік еткен хандар көп болды ғой.
Олардың қайсібірінің есімі халық есінде қала берген дейсіз. Сондықтан бұл
хикаяттарда мен тек ұлы Тұранның тұтастығы мен тәуелсіздігі жолында
ерлігімен елеулі болған ерлерді еске алуды мақсұт тұттым. Ал, Ж әңгірхан
туралы сөз еткенде ең әуелгі оның халыққа деген адалдық антын ауызға
аламыз. Алтын тақта отырса да атқа қонып, атойлап қол бастап, ата жаумен
қоян-қолтық айқаста ханның мерт болуы сирек оқиға.
ТӘУКЕ ХАН


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   131   132   133   134   135   136   137   138   ...   299




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет