мегстһептен келді.
Бүл сөйлемдерді талдата отырып шы-
ғыс сёптігіндегі
Астана, мектеп
сөздеріне
келу, келді,
етістіктері арқы лы болтан істің ш ығу орнын көрсетіп
түрғаны, бүл мағынадағы шығыс септігі ңайдан?
деген
сүраңңа жауап беретіні аңғартылады. Мысалы:
Анардан
дэптер алдым. Алтыннан қалам алдым
деген
сөйлем-
дерді талдай отырып, шығыс септігі кісі атына жалған-
ғанда кімнен? деген сүраңңа жауап беріп,
не болған, не
болуға тиіс ңимылдың ніығу орнын білдіретіндігін бай-
ңатады. Мысалы:
Етікті былгарыдан тігеді. Айранды
сцттен жасайды
сөйлемдерін талдату жөне оқушылар-
дың өздеріне мысал ойлату барысында
етік, айран
сөзде*
ріндегі ш ығыс септігі -тен істің ж асалу тегін (неден)
білдіретіні аңғарты лы п, шығыс септігі бүл
мағынада
жүмсалғанда неден? деген сүрақңа жауап беретіні байка-
лады. ТТТытыс септігіндегі сөздерді оқушыларға талдата,
өздеріне мысал келтірте отырып, бүрыннан
білетіндері
жинаңталып ж аңа түсінік беріледі. Мына сөздерді кесте
ретінде пайдалану не ауыспалы ж аңта алдын ала жазып
ңою арңылы шығыс септігінің сөзге жалғану жолдарына
байланысты жүмыс жүргізіледі:
а) -дан,-ден: Сөуледен, сөбізден, Лизадан, дөптерден.
Бүл сөздерді талдау барысында шығыс
септігі дауысты-
дан, үяңнан жөне үнді р, л, й, у дыбыстарынан кейін -дан,
-ден болып жалғанатыны жинақталады.
ә) шығ
Достарыңызбен бөлісу: