168
түрі
түрлері жиналғанда
саны да, оның сөзге ж алғану заңды лы қтары да күрделе-
неді. Оңушы сөйлеуде септік ж алғауы н ойланбастан ңол-
данатындай дәрежөге жету үшін мүғалім септік жалғау-
ларын оқытудың өдіс-төсілдерін өбден ойланып, үтьш-
ды жолдарын табу керек.
қолдануға
қолданы
керек. Мақсат - сөйлеуде өр септіктің орындь
луын қалы птасты ру, тілдік білімді сөйлеудің ңүралы
үйрету
Оңытудың өдіс-төсілдерін өбден ойланы п, үтымды
жолдарын табу қаж ет. Септік ж алғаулары н оңыту ж ай
септіктен басталады , төуелді септелу ж ай септелуді
оқуш ы меңгергеннен кейін оңытылғаны жөн, төжіри
болады
оқытканда
О қуш ы лар өткен сы н ы п тард ан сеп тік ж ал ғау ы н
п р акти калы қ түрдв біліп оны өз сөздвріндв ңолдана бі
леді. V сы ны пта оңуш ы ларды ң септік ж алғаулары ны ң
түлғалары нан алған білімдері ж үйеге келтіріліп, грам
м ати к ал ы к үғы м беріледі.
Ілік септік. Ілік септігі жайындағы практикалық үғым
II сьгаыптан басталады. Бүл сыныпта сөзді кімнің? нөнің?
деген сүраңңа жауап беретін түлғаға машыңтандыру мақ-
сат етілсе, IV сы ны пта бүл білгендеріне ңоса кім нің?
ненің? деген сүракка жауап беретін сөздің ңосымшасы-
ның түрленіп келуі
(-ның, -нің,
-дың, -дің» -тың, -тің) түбір
сөздің кандай дыбысңа (дауысты ,үнді, қ а т а ң ) аяңталуы-
на байланы сты екендігін білдіреді. Я ғни II сы ны пта
кімнің? ненің? деген сүраққа жауап беретін сөз түбір жал-
ғауына көңіл бөлмей түтас үйретілсе, III сыныпта бүған
көңіл аударылып, соны білдіру мақсат етіледі. Бірак ол
ж алғауды ң
(-ның,
-нің,
-дың, -дің,
-тың, -тің) аты мен
сөйлемдегі қы зм еті айты лмайды . VI сыныпта кімнің?
ненің? деген сүраққа ж ауап беретін жөне сөйлемдегі қыз-
метін білдіру мақсат етіледі.
а)
оқуш ы ларды ң бүл түлға ж айы нда білетіндеріне
сүйене отырып, сүрақ-ж ауап арқы лы ілік септігінің өр
169
түрлі вариантта ж алғауы на байланысты ж атты ғу жүргі-
зіледі. Мысалы:
Достарыңызбен бөлісу: |