Сборник научных статей научно-практической конференции «Байтанаевские чтения-Х»


қамзол, көйлек, өзіне кебіс, шапан



Pdf көрінісі
бет87/301
Дата22.10.2023
өлшемі8,82 Mb.
#187405
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   301
Байланысты:
baytanaev 2022 zhinak 1 tom gotov

қамзол, көйлек, өзіне кебіс, шапан, 
Жұматайға 
күпі 
керек. 
Құлтуманы қойшы, о түгілі Күнікейге жаңа көрпе, жастыққа тыс
кестелі 
орамал, ақ шымылдық, сары қол сандық, қызыл сал 
керек. Тұяқ: 
«Есік 
көрсет, малыңды алып, қалыңдығымды бер»
- деп қыңқылдағалы қашан. 
Қысқы азығы, 
соғымы 
тағы келеді. 
Үш қанат 
желкөз баспананың 
туырлығы 
жұлдыз- жұлдыз: бүктеумен, жазумен, артумен, тігумен, сұрғылданып, өзі 
үлдіреп тозығы жеткен 
құрымға қой сүйкеніп, 
лақ секіріп, сиыр мүйіздеп, сау 
тамтығын тастамады. Бір жағынан бозбаласы түскір іргенің сиқын кетіріп 
бітті: 
шиде қирамаған аяқ, үзілмеген бау 
қалған жоқ» 
[5, 267].
Этномәдени лексика халықтың дүние танымы мен санасын көрсетеді, 
ұлттық менталитетті, яғни тілдік және мәдени құбылыстардың байланысын 
сипаттайды. Этнолексиканы қолдану мәдениетті тіл арқылы түсінуге немесе 
мәдени контексте тілдік құбылыстарды зерттеуге көмектеседі. Белгілі бір 
мәдениетті жеткізушілер арасындағы дүниенің бейнесі оның тілі арқылы 
анықталады. 


171 
Көркем шығармаларда қолданылатын этнолексика, этномәдени атаулар 
тарихи-мәдени, тілдік категория болып табылады. Олар ұлттық болмыс пен 
ұлттық таным мен барлық ұрпақтың рухани байлығын көрсетеді. 
Әдебиеттер 
1.
Жанпейісов 
Е. 
Этнолингвистика 
// 
Ана 
тілі. 
No 
3. 
1994. 
2. Манкеева Ж.М. Қазақ тіліндегі этномәдени атаулардың танымдық негіздері. Алматы, 
2008. 
356 
б. 
3. Аймауытов. Ж. Ақбілек (роман, повесть, әңгіме). Астана, 1998. 325 б.
УДК 821.161.1 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   301




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет