№1 дәріс Тақырыбы


Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия



Pdf көрінісі
бет51/67
Дата11.11.2023
өлшемі1 Mb.
#191044
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   67
Байланысты:
Дәріс конспектісі

Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия 
ұлттық университеті 
Пәннің оқу-әдістемелік кешені 
Басылым: 
Бесінші 
ЕҰУ Ф 703-08-15 Пәннің оқу-әдістемелік кешен. Бесінші басылым 
51 
қатысы барлығына айғақ» болатынын көрсетеді /2, 346/. Ғалым С. 
Исаевтың «жақ категориясының, жіктелу жүйесінің грамматикалық 
сипатын анықтайтын ерекшелік оның синтаксистік қатынасы мен 
қызметінде емес, жіктік жалғау, яғни морфологиялық түрлену жүйесінде 
жатыр» деген пікірін ескерсек /3,110/, жіктік жалғауын тек предикат 
қосымшасы деп қабылдамай, жіктік жалғауының морфологиялық 
көрсеткіштері мен сол тұлғалар арқылы берілетін грамматикалық 
категория ретінде тануға негіз болатынын көруге болады. Етістіктің 
сөйлемдегі негізгі синтаксистік қызметі – баяндауыш болу. Сонымен 
қатар көсемше түрінде пысықтауыш, есімше түрінде анықтауыш, 
заттанған жағдайда қолданылу ыңғайына қарай бастауыш, толықтауыш 
қызметінде де жұмсалады.
Тұжырымдар: 
1. 
Етістік – грамматикалық категорияларға бай сөз табы.
2. 
Етістіктің грамматикалық категориялары түбір тұлғаға үстейтін 
мағыналық сипатына қарай үлкен екі топқа бөлінеді.
Бақылау сұрақтары: 
1.Күрделі етістіктер, түрлері 
2.Аналитикалық форманттар 
Дәріс бойынша әдістемелік нұсқау 
Етістіктің 
грамматикалық 
және 
лексика-грамматикалық 
категорияларының ерекшеліктері мен байланысы, олардың тіл 
жүйесіндегі берілу жолдары, грамматикалық мағынасы туралы ізденіс 
жұмыстарын жасап, жинақталған деректерді дамыту, тереңдету.
Пайдаланылған әдебиет: 
1. 
Әбуханов Ғ. Қазақ тілі. – Алматы, 1982.
2. 
Ысқақов А. Қазіргі қазақ тілі. Морфология. – Алматы, 1974.
3. 
Исаев С. Қазіргі қаза тіліндегі сөздердің грамматикалық сипаты. – 
Алматы, 1998.
4. 
Оралбай Н. Қазіргі қазақ тілінің морфологиясы. – Алматы, 2007. 
5. 
Аханов К. Грамматика теориясының негіздері. – Алматы, 1996. 
6. 
Әбдіғалиева Т. Қазақ тіліндегі болымдылық-болымсыздықтың 
мағынасы мен қызметі. – Алматы, 1996.
7. 
Байтұрсынов А. Тіл тағылымы. – Алматы, 1992.
8. 
Маманов Ы. Қазақ тіл білімінің мәселелері. – Алматы, 2007.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   67




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет