II бө.чім. Дидактика
93
Лтап өткен қарама -қайшылықтар оқыту үрдісінде
оныц мәнін ашқан
кезде, әрекет үйымдастырудың және әрекет үйы м дасты рудағы оқыту кезеңін
айыра білуі керек. Соңғысында оқытудың мәні болатын үстаз бен шәкірттің
қарым-қатынасында анық көрінеді. Мүғалім
мен
оқушы арасындағы
қатынасты үзсең, оқыту үрдісі жойылады, және озара әрекет жоқ болады,
әлеуметтік тәжірибенің берілуі мен меңгерілуі жүзеге аспайды. Әрине,
қарым-
қатынас жасау түсінігі “оқыту” түсінігінен кең, алайда, әрбір оқыту үрдісі
қарым-қатынас болып табылады. Оқыту мазмүны да нақты әрекеттерден
күрылады және оқушы оларды игеруге міндетті. Оларды меңгерген оқушы,
идеяларды таниды, зағщарды,
теорияларды, адамгершілік талаптарын игереді.
Сонымен қатар олардан ақиқат ашу талап етілмейді, тек білімдерді
шығармашылықпен игеру талап егіледі.
Нәтижесінде, оңыту - ол қарым-ңатынас, оның барысында таным,
әлеуметтік тәжірибиені игеруі, нақты бір тулганың қалыптасуының
негізіне жататын әлеуметтік әрекетті игеру жузеге асады.
Үстаз ықпалы оқушының белсендігін арттырады,
алдын ала қойган мақ-
саттарына жетіп, осы белсенділікті басқарады. Сол себепті оқыту оқушының
ішкі, сыртқы белсенділігін арттыру жоне басқару болып саналады. Үстаз
оқушының белсенділігі үшін керекті жағдай жасайды,
оны бағыттайды,
қадағалайды жвне оның сотті орындалуы үшін керекті ақпарат немесе
қүралдар береді. Оқушыда білімдер, іскерлікгер
мен дағдылар қалыгітастыру
үрдісін, оның түлғалық дамуы оның жеке әрекеті нәтижесінде іске асатын-
дығын көрсететін мына үлгіні үсынута болады (2-үлгі).
2 - улгі
Адам әрекетінін қүры лы м ы