Дейл Шнук. Оқыту теориясы indd

7 -Т А Р А У
М^гал1мнщ сонгы сeйлемi материалды калай корытуга болатынын тYсiндiре 
алады.
Окушыларга TYpni тэсiлдердi колдана отырып б ш м беретш жэне окушылардын 
eздерiн бакылай алуына кeмектесетiн будан баска да кептеген багдарламалар бар. 
Мысалы, 
взтдж бацылау тэстт дамыту
багдарламасы б ш м беру тэсiлi мен езш- 
дш бакылауды бiрiктiрiп (мысалы, езiндiк бакылау, езiндiк бiлiм, максат кою, ездш 
бекiту) карастырады (Graham & Harris, 2003; Harris, Graham, & Santangelo, 2013; 
Mason, 2004). Бул багдарламаньщ нашар окитын жэне оку кабш ет темен балалар 
Yшiн аса тиiмдi екенi дэлелдендi.
Концепт1ге багыттай отырып, оцуга уйрету (КБОУ) (Concept-OrientedReading
Instruction (CORJ)
танымдык б ш м беру тэсiлдерi мен н еп зп бiлiмдi белсендiру стра- 
тегияларын, сурак коюды, акпарат iздеудi, корытындылауды, графиканы, энгiменiн 
курылымын аныктауды Yйлестiре отырып, бiлiм берудi максат етедi (Guthrie et al., 
2004; Guthrie, Wigfield, & Perencevich, 2004; Wigfield, Tonks, & Klauda, 2009). Бул тэсiл 
окушылардын окып-тушну кабiлетiн арттыруда аса тиiмдi.
Окып-тушнуде мотивациянын релi жогары. Гатри, Уигфильд жэне Вонсекер 
(2000) окып-тYсiну тэс ш н Yйретудi гылыми контентпен уштастыра отырып, ма­
териалды игеруде дэстYрлi тэсшмен салыстырганда онын керемет пайдалы екенш 
дэлелдеп бердi. Тиiмдi оку тэсшдерш накты тапсырмага колданган кезде окушы­
лардын кызыгушылыгы арта тускен. Бул багдарлама сонымен катар максат кою, 
окушылардын тандауына ерiк беру сиякты мотивациялык тэжiрибелердi де назар- 
дан тыс калдырмайды. Б£р гана тэсiлдi уйретумен салыстырганда, Гатри жэне т.б. 
(2004) керсетушше, 
КБОУ
тYсiнудi, мотивацияны жэне тэсiлдердi колдану мумкш- 
д т н арттырган.
Баска зерттеулер мотивациялык фактордын оку нэтижесiне эсер ететiнiн керсетш 
отыр. Миис пен Миллер (2001) тапсырманы дурыс орындау максаты окушылардын 
б ш м беру тэсшдерш оку кезiнде дурыс колдануына мYмкiндiк жасаганын аныкта- 
ган. Осы мэселе бойынша журпзшген бiркатар зерттеулердi шолып шыкканнан ке- 
йiн, Блок, Оостдам, Оттер жэне Овермаат (2002) окы п -ту ш н д уйрете бастаган кезде 
компьютерге суйенген дурыс деген корытындыга келдi. Компьютердiн мотивация- 
лау сипаты окып-уйрену дагдыларын ерте кезден уйретуге кемектеседi. Морган мен 
Фукс (2007) 15 зерттеудщ нэтижесiн карастырып шыкканнан кейiн, балалардын оку 
дагдылары мен мотивация арасында жаксы байланыс бар екенiн жэне дагдылар мен 
мотивация бiр-бiрiне эсер ететiнiн аныктаган.
АКШ мектептерiндегi агылшын тiлiн уйренушшер санынын артуы оларга ар- 
налган багдарлама жасауды кажет етедi. Агылшын т ш н Yйренiп журген окушыларга 
арналган тiлдiк ортада болу жэне екiншi тiлдi Yйрету багдарламасы жолга койылды. 
Окушылар тiлдiк орта багдарламасы бойынша тек агылшын тш нде сейлейпн сабак- 
тарга гана катысады. К^иналган жагдайда оларга ресми жэне бейресми колдау керсе- 
тiлiп отырады. Екiншi тш багдарламасында мэтiндi оку тапсырмасы мен баска пэн- 
дер олардын ез ана тiлiнде жYргiзiледi. Окушылар 2 немесе 3-сыныпка кешкен кезде 
барлык пэндi агылшынша игере бастайды. Славин мен Чиюнг (2005) тiлдiк орта баг­
дарламасы мен екiншi тш багдарламасын салыстырып, екiншi тiлдiн окушылардын 
оку б ш к тш гш арттыратынын байкаган. Алайда олардын зерттеулерi аз гана уакыт 
аралыгын камтыды. Накты нэтижеге кол жетшзу Yшiн зерттеу узак уакыт бойы жал- 
гасуы тис.

жүктеу/скачать 18,62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: