Окыту теориясына Kipicne

Окыту теориясына Kipicne
барлык 
mymk
I
h
боларльщ т'эсiлдi байкап керу. К^алай б ш м берудi YSpeHy накты 6ip 
жагдайда не icTey керекттгш Yйренyдi бiлдiредi.
Теория мен т'эжiрибe бiр-бiрiнe эсер етш отырады. Кептеген теориялык зерттеу- 
лeрдi бiлiм беру процeciндe колдануга болады. Кооперативттк окыту, езара Yйрeнy, 
кeйбiр жеке окушыларга дифференциал бш м беру сиякты казiргi кезде кещнен колда- 
нылып отырган бiлiм беру тэжiрибeлeрiнiн оларга колдау бiлдiрeтiн мызгымас теория­
лык жэне зерттеу нeгiздeрi бар. Окытуга байланысты зерттеу нэтижeлeрi кейде жалпы 
бiлiм беру тэжiрибeciнe кайшы келгешне карамастан (Rohrer & Pashler, 2010), окытуга 
катысты зерттеулердщ бiлiм беру тэжiрибeлeрiнe тигiзeтiн эceрi жалгаса бeрeдi.
Бiлiм беруге катысты тэжiрибeлeр де теорияга эсер етедг Тэжiрибeлeр теориялык 
болжамдарды дэлeлдeйдi немесе оны кайта карауга усынады. Зерттеулер мен тэжь 
рибелер кайшылыктарды аныктаган жагдайда немесе косымша факторларды камту 
керек болганда теориялар жeтiлдiрiлeдi. Бурынырак колданылган акпаратты ендеу 
теорияларын мектеп бш мш е катысты тткелей icкe асыру мYмкiн емес, ейткен олар 
бiлiмдi ендеуге катысты баска факторларды есепке алган жок. Таным мэceлeлeрiмeн 
айналысатын психологтардын мектеп контентш зерттей бастауына байланысты жеке 
жэне жагдаяттык факторларды есепке ала отырып, теорияларды кайта карау кажeттiгi 
туындады.
Кез келген к эаб и маман теорияны, зерттеу мен тэжiрибeнi байланыстыра алуга 
тиic. Окыту кагидалары мен зерттеу нэтижeлeрiн мектепте жэне мектептен тыс калай 
колдануга болатынын ез-езiмiздeн сураганымыз жен. Сонымен катар ашык жYргiзiл- 
ген бiлiм беру тэжiрибeлeрiнe CYЙeнe отырып, Sia де ез теориялык бiлiмiмiздi жетш- 
дiрy жолын iздecтiрyiмiз керек.
ОКЫТУ ТЕОРИЯСЫНЫЦ 0ЗЕКТ1 МЭСЕЛЕЛЕР1
Кептеген кэciби мамандар аталган тараудын басында бeрiлгeн окытудын аныктама- 
сымен кeлicкeнiмeн, окытудын бiркатар мэceлeлeрiнe катысты кезкарас алшактыгы 
да байкалып жатады. Осыган байланысты кeйбiр манызды мэселелер жешнде атал­
ган белiмдe сез болды (1.4-кесте). Бул мэceлeлeрдi кeлeci тарауларда да тYрлi окыту 
теорияларымен бiргe карастыратын боламыз. Алайда бул мэceлeлeрдi карастырмас 
бурын, мiнeз-кулык пен танымдык теорияларга кыскаша тYciнiктeмe бере кеткен жен. 
0йгкеш олар окыту теориясынын нeгiзi мен онын кагидаларын терен тYciнyгe мYм- 
кiндiк бeрeдi.
Мiнeз-кулык немесе 
бихевиоризм
окытуды, ен алдымен, сырткы факторлардын 
эceрiнeн орын алатын мiнeз-кулык реакциясынын жылдамдыгы, онын керiнic табу 
ж и ш п немесе жауап бeрyiндe болатын езгерю рeтiндe карастырады (3-тарау). Бихе- 
виористтк кезкарас окытудын тiтiркeндiргiш пен жауап беру арасындагы байланыстан 
туратынымен келюедг Скиннeрдiн пiкiрiншe (1953), гiтiркeндiргiшкe бертетш жауап- 
тын ceбeбi бурын орын алган жауаптын салдарымен байланысты болуы мумкш, ягни 
салдар кеп болган сайын оган бeрiлeгiн жауаптын ыктималдыгы да арта тYceдi. Сал- 
дарга кeдeргi болу, кeрiciншe, жауапка кедерп болу дeгeндi бiлдiрce керек.
Бихевиоризм - ХХ гасырдын бiрiншi жартысында психология гылымында пайда 
болган ерекше сала. Бул теория окытуды бакылауга болатын кубылыс реттнде ка- 
былдайды. Бихевиористер окытуга катысты болжамдарды imKi ceзiммeн (мысалы,

жүктеу/скачать 18,62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: