Сборник научных статей международной научно-практической конференции «Современные тренды педагогического образования»

139 
ГЕОФИЗИКАЛЫҚ ЖӘНЕ ГЕОДЕЗИЯЛЫҚ
ТӘУЕЛДІЛІКТІҢ ИНДИКАТОРЛЫҚ
МОДЕЛІН ҚҰРУДЫҢ ӘДІСТЕМЕЛІК
УПЕРПОЗИЦИЯЛЫҚ ФОРМАТЫ ЖӘЙЛІ 
Балғабаева Д.Т. (оқытушы) 
М. Өтебаев атындағы Жоғарғы жаңа технологиялар колледжі, Шымкент, Қазақстан 
 
Резюме 
В настоящей заметке рассмотрены одно из современных факторов обучение 
географических исследований. В частности, зависимость геофизических и геодезических 
линий от закономерности консолидации ландшафтов. Отражена методика построение 
индикаторной модели зависимости и их связь космическими исследованиями. 
 
Summary 
In this article, one of the modern factors of modern geographical research is considered. In 
particular, the dependence of geophysical and geodetic lines on the regularity of landscape 
consolidation. The method of constructing an indicator model of dependence and their connection 
with space research is reflected. 
Жаратылыстану ғылымдары саласындағы теориялық және әдіснамалық 
заманауи зерттеулердің алгоритмдік модельдеумен тікелей байланысты екенін 
компьютерлік цифрландыру кубатурасы айқындап отыр. Дербес ғылым 
салаларындағы оқыту мәселелеріде осы орайда заманауи тұрғыда 
амортизацияланып, мазмұндық, мәндік формацияға көшуде. Атап айтсақ, 
қазіргі заманғы география ғылымы табиғи ортаны қорғау мен табиғат қорларын 
тиімді пайдалану, мұхиттар мен теңіздер[1,2] құрылымын ғарыштық зерттеулер 
көмегімен танып білу, табиғат апаттарын болжау және болдырмау бағытындағы 
нысандармен тығыз байланысты. Осы аталған байланыстарды білімгерге 
заманауи тұрғыдан жеткізе білу үшін қандай әдіснамаға жүгінеміз? – деген 
сұрақтың жауабы көптеген оқытушыларды назардан тыс қалдырмайды. 
Сондықтан түсіндіру объектісінің алгоритмдік моделі жасалады. Демек, дүние 
жүзінің саяси-экономикалық картасындағы әлемнің табиғат ресурстарының 
құрылымы халықаралық экономикалық қатынастармен байланысты тәуелділік 
индикаторын құрайды. Өзара бір мәнді тәуелділікті сипаттаушы модельдің 
алғышарттары пайда болатындығын осыдан байқаймыз. Олай болса білімгерге 
мәселенің маңыздылығын түсіндірудің жолы ашылды. 
Міндетті түрде бұл модельде физикалық географияның аргументтік үлесі 
басымды формада болатыны белгілі фактор. Физикалық географияның міндеті 
– табиғат құбылыстарының жалпы заңдарын және олардың ішкі байланыстарын 
зерттеу. Саяси-экономикалық географиямен физикалық георгафия арасындағы 
тәуелділік индикаторының түйіндестік диаграммасы, ландшафт қабығы, 
биогеосфера, эпигеосфералардың суперпозициялық принциптегі жүйелілікті 
құруын сипаттайды. Мұндай модельдік картина халықаралық еңбек бөлінісі 
тұрғысында саяси-экономикалық географияның құрылымына эквивалентті 
болады. Аналогтық тұрғыдағы модельдік жүйелер Ф.Ф. Беллинсгаузен, М.П. 

140 
Лазарев, К. Риттер сияқты классик әскери ғалымдардың еңбектерінде кездеседі. 
Қазіргі заманауи зерттеулер ғарыштық-аэрокескіндеулер, геофизикалық 
зерттеулер, ақпараттарды компьютерлік өңдеу бағытында жүйеленуде. 
Геодезиялық сызықтардың ғарыштан түсірілгендегі кескіндік моделі 
ландшафтар 
үшін 
консолидациялық 
тербелімділік 
заңдылықтармен, 
деформацияланатын қатты денелер және топырақтар механикасымен 
зерттеледі. Білімгерді оқыту әдістемесінің негізгі концепциясы да осында 
жатыр. Демек, қазіргі географ-оқытушының негізгі функциясына географиялық 
ішкі бөлімдер арасындағы және сонымен бірге механиканың, физиканың, 
геодезияның теориялық-практикалық бөлімдерімен өзара бірмәнді сәйкестікті 
қоя білу бағытындағы эрудициялық білімнің қажеттілігінде болып табылады. 

жүктеу/скачать 8,65 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: