Пiкiр жазғандар: E. Омар – профессор, педагогика ғылымдарының докторы Ш. Оразов



Pdf көрінісі
бет14/300
Дата09.09.2024
өлшемі2,01 Mb.
#203984
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   300
Байланысты:
Bastauysh mektep pedagogikasy Babaev

тәрбие – жалпы және мәңгі кате-
гория

Тәрбие жұмыстарымен мектепке дейiнгi және мектеп 
мекемелерiнде тек кәсiби педагогтар ғана айналыспайды. 
Қазіргі қоғамда өз күш-қуатын тәрбиеге бағыштаған бiрнеше 
ұжымдық құрылымдар бар, бұлар – отбасы, бұқаралық ақпарат 
құралдары, әдебиет, өнер, еңбек ұжымдары, құқық сақтау ор-
гандары. Осыдан, 
әлеуметтiк 
мәндегi тәрбие әңгіме болғанда, 
қоғамдық мекемелер тарапынан нақты бiлiмдер, көзқарастар 
мен нанымдар, адамгершiлiк құндылықтар, саяси бағыт-бағдар 
мен тұрмыс дайындығын қалыптастыруға бағытталған арнайы 
ықпал - әрекеттер үдерiсiн түсiнемiз. 
Көптеген тәрбиелiк күштер болып тұрған жағдайда да та-
быс тәрбиеге қатысты әлеуметтiк мекемелердің бәрiнің бiрдей 
ортақтасу әрекетiнен жетiледi. Тәрбиелiк ықпалдар арасында 
келiсiм болмаса, бала әрқилы күштi әсерлерге берiлiп, жал-
пы мақсаттың орындалуына кедергi жасайды. Тәрбиеге оқу-
тәрбие мекемелерi бағыт-бағдар бередi. 
Кең 
педагогикалық
мағынадағы 
тәрбие 
– 
бұл 
оқушыда көзделген мақсатқа орай нақты сапа-қасиеттердi 
қалыптастыруға бағышталып, отбасы мен оқу-тәрбие меке-
месiнде арнайы ұйымдастырылған, мақсат-бағдарлы және 
басқарымды ықпал-әрекеттер үдерiсi. 
Тар педагогикалық 
мәндегi тәрбие – бұл нақты тәрбие мiндеттерiн шешуге 
бағытталған тәлiмдiк iстер мен олардың нәтижесi. 
Басқа да әлеуметтiк ғылымдардағыдай педагогикада тәрбие 
ұғымы бiртұтас педагогикалық үдерiстiң құрамды бөлшектерiн 
белгiлеу үшiн де қолданылады. Мысалы, тән-дене тәрбиесi, 
эстетикалық тәрбие, ақыл-парасат тәрбиесi – деп, бөлiп атай-
тынымыз осыдан. 
Оқу
– бұл көзделген мақсатқа орай нәтижесi бiлiм, ептiлiк, 
дағдыларды игеру, дүниетаным қалыптастыру, ақыл-парасат, 


19
дарыны мен шығармашылық мүмкіндiктерiнің дамуы болған 
арнайы ұйымдастырылған, мақсат-бағдарлы және басқарымды 
мұғалiм мен оқушы арасындағы өзара байланысты ықпал-
әрекеттер жүйесi. 
Оқу негiзi бiлiм, ептiлiк, дағдылардан құралады. 
Бiлiм 
– бұл 
әрбiр адамның шынайы болмысты ғылыми деректер, түсiнiктер 
және заңдар формасында бейнелеуi. Бiлiм жүйесi адамзаттың 
ұжымдық тәжiрибесiн өрнектейдi және ол шынайы болмысты 
танудың нәтижесiнде құралады. 
Ептiлiктер
дегенiмiз адамның
өзi игерген бiлiмдерi, өмiрлiк тәжiрибесi, қабылдаған дағдылары 
арқасында тәжірибелік және теориялық iс-әрекеттерге сана-
лы және өзбетiнше бара алуы.
Дағдылар
- көп қайталау, 
жаттығу жолымен жоғары деңгейге жетiлiп, қажеттi әрекеттердi 
автоматтанған күйде орындай алу мүмкіндiкiтерiнен көрiнетiн 
тәжірибелік қызмет бiрлiгi. 
Оқушыларға нақты бiлiмдердi ұсына отырып, мұғалiм 
әрдайым жол-жөнекей қандай да бiр бағыт-бағдарларды 
ұстанғандай болады, ал шынында, мұғалiм әрекетiнің аста-
рында өзi бiле бермейтiн шартты маңызды дүниетанымдық, 
әлеуметтiк, идеологиялық және басқа да көптеген сапа-
қасиеттер бағдары оның iс-әрекетiне ықпал етiп отырады. 
Сондықтан да 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   300




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет