Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі Әрінов Қ. К., Мұсынов Қ. М., Апушев А.Қ



Pdf көрінісі
бет437/490
Дата11.12.2021
өлшемі12,59 Mb.
#79075
1   ...   433   434   435   436   437   438   439   440   ...   490
Байланысты:
index (15)

Егістікті  күтіп-баптау

Ерте  кезде  жүргізілетін  ең  қарапайым 

және тиімді күтім әдісі картоп көгі шыққанға дейін және ол шыққаннан 

кейін  алқапты  тырмалау  болып  табылады.  Тырмалауға  картоп 

отырғызғаннан  кейін  5-6  күннен  соң  кіріскен  дұрыс  және  6-7  күннен 

кейін қайталау керек, ал үшіншісін картоп көгі шыққаннан кейін жүргізу 

қажет.  Тегіс  алқаптарға  отырғызылған  картопты  отырғызу  бағытына 

көлденең  немесе  айқыш-ұйқыш  бағытта  тырмалайды.  Қырқаларға 

отырғызылған картопты қырқалар бойымен тырмалайды және осы мақсат 

үшін  сеткалы  немесе  ротациясы  мала  қолданылады,  кейде  қырқалар 

бағытына  қарай  тістері  майыстырылған  тырмаларды  да  пайдалануға 

болады. 


Қатараралықтарды  өңдеуге  қырқаларға  отырғызылған  картоп  көгі 

шыққанша, ал тегіс жерге отырғызылғанда картоп көгінің қатарлары анық 

байқалғанда 

кірісуге 

болады. 

Арамшөптермен 

ластануына, 

ылғалдануына  және  топырақ  тығыздығына  қарай  өсіп-өну  кезеңінде 

бірнеше  қатараралық  өңдеу  жүргізіледі.  Егер  алғашқы  культивация  10—

14 см тереңдікке қатардағы корғаныс алаңын ең аз мөлшерде калдырып 

жүргізілсе,  кейінгілері  3—4  см  таяз  КОН-2,8П  және  КРН-4,2  ж.б. 

культиваторларымен 

жүргізіледі. 

Бұлардың 

жұмыс 

органдары 



топырақтың  тығыздығы,  ылғалдылығы  мен  арамшөптермен  ластануына 


 

419 


қарай  таңдап  алынады.  Суармалы  жерлерде  және  суарылмайтын,  бірақ 

топырақ  ылғалдылығы  мол  жағдайында  әрі  өсімдік  биіктігі  15—17  см 

жеткенде  картопты  түптеуге  кіріседі.  Түптегішпен  қатараралықтағы 

топырақты  қопсытып  және  оны  сабаққа  қарай  үйеді.  Мезгілінде  және 

сапалы  түптелгенде  жаңа  тамырлар  мен  столондар  пайда  болады,  ал 

олар  қосымша  өнім  қалыптастыруға  мүмкіндік  жасайды.  Қажет  болса 

екінші рет түптеуге болады. Онда картоп гүлінің жаппай қауыздануына 

дейін  үлгеру  керек.  Түптеу  жүмысын  кешіктіруге  болмайды,  әсіресе  ол 

гүлденудің бас кезінде жүргізілсе тамырлар мен столондар айтарлықтай 

зақымданады, өйткені бұл уақытта олар топырақ бетіне таяу орналасады. 

Суарылмайтын алқаптарда және кұрғақ әрі ыстық ауа райы жағдайында 

түптеу  жүргізілмейді,  өйткені  ол  топырақты  тез  кептіріп  жібереді  де 

күткен нәтижені бере алмайды. 

Қартоп плантациясында арамшөппен күресу үшін агротехникалық 

шаралар мен гербицид пайдалануды қабаттастырып жүргізу керек.  

Жаппай  әсерлі  гербицидтер  барлық  өсімдіктерді  жоятын 

болғандықтан,      оны  картоп  жер  бетіне  көктеп  шыққанға  дейін 

қолданады. Мұндай      гербицидтерге жататындар  -  



арезин

,

  

50% ұнтақ 

түрінде    болады,    (әсер  ететін    заты-монолинурон)  картоп  өсетін  

танаптың  әр  гектарына  5  кг  арезин    препаратын  300  л  суға  ерітіп 

бүркеді. 





Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   433   434   435   436   437   438   439   440   ...   490




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет