Балашт ү с І п қ алие в б а л алара у р у л а р ы



Pdf көрінісі
бет129/495
Дата06.02.2022
өлшемі11,76 Mb.
#80101
1   ...   125   126   127   128   129   130   131   132   ...   495
Байланысты:
Балалар аурулары (МЖОО «Стоматология» факультеті студенттеріне арналған)

Алдын алу.
Біріншілік алдын алу – рахиттің алдын алу және оны жеткілікті емдеу. 
Екіншілік алдын алу – спазмофилияның жасырын түрін анықтап, 6 ай, 1 жыл бойы 
барбитураттар беру. Онан басқа, қандағы кальций, фосфор, магнийді тексеріп, мезгіл-
мезгіл кальций дәрілерін тағайындау.
Болжамы.
Әдетте жаман емес. Сақтық тиісті ем жасау, ақыл-ойы дамуын қадағалау 
қажет. 
4. КОНСТИТУЦИЯ АНОМАЛИЯЛАРЫ (АУЫТҚУЛАРЫ) 
Конституция аномалиялары – 
функциясы мен заттек алмасуы тепе-теңдiгiнiң 
тұрақсыздығы, ал, организмнiң өзі тұқым қуалаушылық, іштен бiткен, кей жағдайда 
жүре пайда болған жеке-дара қасиетiмен қалыпты әсерлерге пара-парсыз жауап беруге 
әзiрлiгi, сыртқы зиянды әсерлерге патологиялық жауап беруге, кейбiр ауруларға 
бейiмдейтiн және аурулардың неғұрлым ауырлау өтуiне жол ашатын организмнiң 
ерекше күй-жағдайы

«Диатез» терминi негiзiнде («бейiмдiлiк» түсiнiгiне сейкес келедi, ол «конституция 
ауытқулары» туралы түсiнiкке қарағанда ықшамырақ). Диатезге Ю.Е. Вельтищев полиген-
дiк-мультифакториалдық жолмен тұқым қуалайтын ауруларға бейiмдiлiк, шынайы түрде 
қалыпты фенотиптен түрлi ауытқулар деп анықтама бередi. Ол диатездердi: тұкым қуалай-
тын аллергиялық, дисметаболикалық, ағзалық және нейротопикалық деп 4 түрге бөледi. 
Педиатрияда осы ғасырдың 20-ші жылдарынан бастап 4 түрлi диатез белгiлi: 
экссудативтi-катаральдық, 
лимфатикалық-гипопластикалық, 
нервтi-артриттiк 
және 
аллергиялық. Шынында, алғашқы үшеуi конституция ауытқулары. Олар жетiлу кезiнде 
кей жүйелерге аса зор салмақ жүктелуiне байланысты туатын («зорығу») организм 
функциясының ауытқуы. Тек қана атопиялық диатез өз атына дәл жауап бередi.


227 
Көрсетiлген конституция ауытқуларын (диатездердi) арнайы бөлiп қарау, оларға 
жеке диагноз қою, сәби және мектеп жасына дейiнгi балалардың белгiлi жағдайын тiкелей 
көрсету, осыған байланысты, оларды тиiстi тамақтану, режим, алдын ала егу және емдеудi 
кешендi ұйымдастыру үшiн керек. 
4.1. КОНСТИТУЦИЯНЫҢ ЭКССУДАТИВТI-КАТАРАЛДЫ АНОМАЛИЯСЫ
(ДИАТЕЗІ)
«Экссудативтi диатез» (ЭД) түсiнiгiн 1905 ж. А. Черни кiргiзген. 
Ол терi мен 
шырышты қабаттардың қайталамалы инфильтративтi-дескваматозды зақымдануына 
бейiмдiлiгін, аллергиялық реакцияның дамуы мен қабыну процесстерiнiң созылыңқы 
ағымын, лимфоидтық гиперплазиясын, су-тұз алмасуының тұрақсыздығымен 
ерекшеленетін сәбилер реактивтiлiгiнiң өзгеше жағдайын сипаттайды.
Алғашқы 2 жаста балалардың 40-60%-да ЭКД немесе экземаның белгiлерi 
байқалады. Ол (20-25%) кейiн аллергиялық ауруларға ауысуы мүмкiн (атопиялық 
дерматит, бронх демiкпесi, поллиноз және т.б.). 
Этиологиясы.
Педиатрлардың көбi ЭКД этиологиясы мен патогенезінде басты 
рөльдi аллергияға бередi. Дегенмен, ЭКД-дiң дамуы көбiнесе тұқымқуалаушылыққа 
байланысты. Жас кезiнде аллергиялық аурулар мен ЭКД көрiнiстерi байқалған ата-ана 
балаларында осы диатез дамиды. Бұл НLА жүйесiнiң өзгерiстерiмен де ұштасады.
Белокты ыдырататын ферменттердiң жеткіліксiздiгi, iшек қабатының жоғары 
өткiзгiштiгi, А класстық секреторлық иммуноглобулин түзiлуiнiң белсендiлiгiнің кемдігі 
(үлкендерге қарағанда 5-10 есе кем) салдарынан сәбилер iшегiнiң кедергілiк қабiлетi 
төмен болады. Сондықтан да жасанды тамақтанатын бір жасқа дейiнгi балалардың 50-
80%-да сиыр сүтiнiң G-глобулинi немесе қарсы антиденелер табылады.
Балалардың көпшiлiгiнде ЭКД иммундық емес (аллергиялық), яғни оларда 
аллергиялық реакцияның жедел ағымды алғашқы иммундық фазасы болмайды да, ал 
патохимиялық, патофизиологиялық фазалары дамиды. Бiр жағынан, бұл гистаминнің 
семiз клеткалардан аса көп түзiлiп бөлiнуiнен (либераторлық вариант), екiншi жағынан 
оның инактивацияға жеткiлiктi ұшырамауынан (гистаминоздық вариант) болуы мүмкiн. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   125   126   127   128   129   130   131   132   ...   495




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет