587
Әдетте жыныстық жетілудің басталу уақыты қыз балаларда 10-12 жас, ер балада 12-
14 жас.
Егер жыныстық жетілудің алғашқы белгілері уақыттан 2 жыл ерте байқалса, онда
жыныстық жетілудің жылдамдағанын көруге болады (тектік-конституциональды
себептерге байланысты жылдамдауы, патологиялық жағдай деп саналмайды).
Уақытынан бұрын жыныстық даму – қыз балаларда жыныстық жетілудің басталуы 8
жасқа дейін, ер балаларда 10 жасқа дейін байқалады.
Уақытынан бұрын жыныстық дамуды 3 түрге бөледі:
1)
Шынайы МБЖЖ – гонадотропты және жыныс гормондарының жоғары
секрециясымен жүретін гипоталамо-гипофизарлы-гонадты жүйенің ерте белсенділігіне
байланысты. Себебі гонадотропты гормондардың секрециясының тежелуі және күшеюі
арасындағы тепе-теңдікті бұзатын ОНЖ-нің органикалық зақымдалуы (жарақат,
инфекция, ісіктер).
2)
Жалған МБЖЖ:
-
анабезінің, атабезінің немесе бүйрекүсті безінің гормональды
белсенді ісіктерімен
жыныстық гормондардың шамадан тыс өндірілуінің салдарынан;
-
бүйрекүсті безінің андрогендерінің көп өндірілуімен жүретін бүйрекүсті безі
қыртысының туа пайда болған дисфункциясы. Андрогендердің көп болуы
гонадолиберин және гонадотропты гормондардың кері байланыс ұстанымы бойынша
секрециясын басады;
-
Лейдиг клеткасының тұқым қуалауға байланысты гиперплазиясы;
-
гонадотропинді секрециялайтын бауыр ісіктері, олар уақытынан бұрын жынстық
дамуды
туғызады, бірақ бұл кезде гипоталамо-гипофизарлы жүйе өзгермеген күйде
қалады;
3)
МБЖЖ-ң толық емес түрлері:
-
телархе – пролактинның өндірілуінің күшеюінен немесе эстрогендердің транзиторлы
секрециясы әсерінен кеуде бездерінің оқшауланған үлкеюі;
-
адренархе – бүйрекүсті безі андрогендерінің белсенді секрециясына байланысты
екіншілік түктенудің оқшауланған дамуы.
Достарыңызбен бөлісу: