Қолыма асынғаным алтын балдақ,
Мен келдім Желкемерді суға жалдап
(Махамбет).
БАЛДАҚ 6 – қазақ қолөнерінде қолданылатын өрнек түрі. Балдақ өрнегі
көбінесе кестеге, ағаштан жасалатын бұйымдарға, айталық, адалбақанға,
сандыққа, кебежеге, піспек сабына салынады. Тұмарша өрнегімен аралас келген
түрін балдақ тұмарша деп атайды.
БАЛДАҚ 7 – алтын, күміс жапқан орындықтың таянышы.
Бұл – арқалығы
биік, оған ай суреті салынған, балдақтары сүйекпен, мақпалмен әшекейленген
мол орындық
(Б.Аманшин, Жар мұңы).
БАЛДАҚ 8 – сүзектің ішіндегі балықтың мөлшерін байқауға қажетті құрал
(ұзындығы 5-6 м түзу ағаш).
Түбекке балдақты салып олай-бұлай қозғағанда
балықшылар сүзекке қанша балық түскенін жобалайды
(Қ.Айтазин, Кәсіби
лексика).
Қорыта келгенде, адамдық санасындағы ұғымдық аппараттың арқаулы
элементі бола тұрып, концепт күрделі әмбебаптық құбылыс болып табылады.
Бір-бірімен өте тығыз байланысқан, ұғымдық аялары өзара қиылысып, бірін-
бірі анықтап және толықтырып отыратын концепттілердің бар болуы ешқандай
күмән тудырмайды. Омонимдік қатарда да концептілік өріс құрайтындары
көптеп кездеседі.
Достарыңызбен бөлісу: |