Себептері
|
физикалық
|
химиялық
|
биологиялық
|
психогендіқ
|
Маңызы бойынша түрлері
|
Физиологиялық
|
Патологиялық
|
Тіндердің оттегіге мұқтаждығы жоғарылағанда дамиды
|
Дерттік үрдістер кезінде дамиды
|
Патогенездін негізгі тізбегі
|
Артериолалардың кеңеюі және тіндерге қан келуінің жоғарылауы
|
Артериялардың кеңею тетіктері
|
Неврогенді
|
Миогенді
|
Вазоқысқыштардың тонусының төмендеуі (нейросалданулық артериялық гиперемия)
Вазокенейткіштердің тонусының жоғарылауы (нейротониялық артериялық гиперемия)
|
Бұлшық – еттер қан тамырларына биологиялық белсенді заттармен метаболиттердің (Н+, К+ т с.с.) әсері
|
Артериялық гиперемия кезінде микроциркуляция ерекшеліктері
|
Артериолдардың кеңеюі, қанның сызықтық және көлемдік ағу жылдамдығының ұлғаюы, қылтамыр ішінде қысымының жоғарылауы, қызмет атқаратың капиллярлардың саңың көбеюі
|
Артериялық гиперемияның сыртқы белгілері мен патогенезі
|
Қызару
|
Жергілікті температура жоғарылауы
|
Тіннің серпімділігінің жоғарылауы
|
Қосымша қылтамырлардың ашылуы және веналық қанның артериялық қанға толуы
|
Жылы артериялық қанның көп мөлшерде ағып келуі, тіндерде тотығу – тотықсыздану үрдістерінің күшеюі
|
Қан тамырлардың кеңеюі, тінге су сүзілу жоғарылау
|
Жағымды жақтары:
|
Жағымсыз жақтары:
|
О2 мен қоректік заттардың тіндерге тасымалдануы жақсаруы
|
ағзалар мен тіндерге қан қүйылу
|
тотығу-тотықсыздану үрдістерінің артуы
|
өспелердің пайда болуына қолайлы жағдай тудыру
|
энергия түзілуінің артуы
|
өспе жасушаларының метастазасы та рауы
|
ағза қызметтерінің көтерілуі
|
улы өнімдердің қанмен денеге тарап кетуі
|
Себептері
|
көктамырларда тромбоз дамуы, көктамырлардың қысылып қалуы, жүрек қызметінің әлсіреуі, көк тамырладың қақпашаларының жеткіліксіздігі
|
Веналық гиперемияның негізгі тізбегі
|
Көктамырлармен қанның ағып шығуы баяулауы
|
Микроциркуляция ерекшеліктері
|
Көк тамырларымен қылтамырлардың кеңеюі, қан ағу жылдамдығының баялауы, қылтамырлада қан қысымы көтерілуі, су сүзілуінің көбеюі, кері сіңірлуінің төмендеуі, лимфа ағымының баяулауы
|
Веналық гиперемияның сыртқы белгілері мен патогенезі
|
Цианоз (көгеру)
|
Жергілікті температура төмендеуі
|
Ағзаның көлемі ұлғаюі
|
Дезоксигемоглобиннің қанда жоғарылауы
|
тіндерде тотығу – тотықсыздану үрдістерінің төмендеуі, жылу сыртқа шығару жоғарылауы
|
Қанға толуы, ісіну
|
Зардаптары
|
Жағымды жақтары:
|
Жағымсыз жақтары:
|
улы өнімдердің жергілікті жерде ұсталуы
жараның бітуіне қолайлы жағдай болуы
іркілген қанның бактерицидтік және ферменттік әсерлері
|
ағзалар мен тіндерге О2 мен қоректік заттардың тасымалдануы бұзылуы
метаболизмдік ацидоз дамуы
қылтамырлар қабырғаларының өткізгіштігі көтерілуі, содан: ісіну → склероз дамуы тамыр ішінде қан ұюы
|
Себептері
|
Ангиспазм, бітелу, тарылу, қысылып қалу, артериялардың ішкі қабатында қабынулық өзгерістер
|
Негізгі тізбегі
|
Артериялық тамырмен ағзаға қан келуінің азаюы немесе тоқтауы
|
Микроциркуляция ерекшеліктері
|
Майда артериялар мен қылтамырларда қан қысымының төмендеуі
|
Қан ағу жылдамдығының қатты баяулауы немесе жоғалуы
|
Қызмет атқаратын қылтамырлардың азаюы
|
су сүзілуінің азаюы, лимфа ағымының төмендеуі
|
Ишемияның сыртқы белгілері мен патогенезі
|
Тіннің бозаруы
|
Жергілікті температура төмендеуі
|
Ағза көлемінің кішірею
|
Ауыру немесе парестезия
|
Қызмет атқаратын қылтамырлар азаюы, ағзаның қанға толуы төмендеуі
|
тіндерде тотығу – тотықсыздану үрдістерінің төмендеуі, жылы артериалды қанның ағып келуінің төмендеуі
|
Қанға толуының төмендеуі және тін аралық суйықтардың азаюы
|
Метаболизм өнімдерімен жүйке талшықтарының тітіркенуі (Н+, К+)
|
Ишемияда қан аз ағып келуге қарсы туратың тетіктері
|
Анатомиялық факторлар
|
Физиологиялық факторлар
|
Қосымша қан тамырларымен анастамоздардың ерекшеліктері
|
Ағзаның артериялардың белсенді кеңеюі
|
Ишемияның салдарлары
|
Коллатералды қан тамырлар арқылы қанайналымының қалпына келуі
|
Көректенудің бұзылуы және тіндердің өлеттенуі (инфаркт)
|
