Патофизиология

Су – электролиттер алмасуының бұзылыстары

жүктеу/скачать 186,5 Kb.

бет	9/24
Дата	05.12.2022
өлшемі	186,5 Kb.
	#161271

1 ... 5 6 7 8 9 10 11 12 ... 24

Байланысты:
Патфиз
Мысыр мәдениеті, дифференция 1 апта, Expo 2017 Astana, қанның биох.көрсеткіштері , ОШ СОЧ Английский язык ЕМН 11 класс final 2

Сусызданулардың п атогенез і
Қ ан мен тіндер аралығында су алмасуы гидростатикалық қысым (Рг) Рг = 10-15мм Hg 32-35 мм Hg А В

Су – электролиттер алмасуының бұзылыстары
Ересек адамның организмінде дене салмағының – 60%, жаңа туылғандардың – 80% судан тұрады.
Организмде судың бөлінуі:

Жасуша ішінде 70%
Жасуша сыртында 30% (тамырішілік су, жасушааралық су, организм қуыстарындағы су).

70 кг ересектегі су мөлшері
Жасуша ішілік су 40% дене салмағынан	Жасуша сыртындағы су 20 % дене салмағынан
	14%	5%	1%
28 литр	Организм қуыстарындағы су 10 литр	Плазма 3,5 литр	Жасуша аралық 1 литр

Су тепе-теңдігі – организмге түскен су мен шыққан су арасындағы тепе-теңдік. Су тепе-теңдігінің шамасы тәулігіне 2,5 л.
Су тепе-теңдігінің бұзылу түрлері (С.Т.)
Оң С.Т. – түскен судың шыққан судан басым болуы (ісінулер, сулану, сумен улану)
Теріс С.Т. – түскен судан шыққан судың басым болуы (сусыздану= гипогидратация = дегидратация)
Сусызданудың себертері

1) судың жеткіліксізтүсуі		2) судың артық шығарылуы
Төтенше жағдайлар	организмдегі дерттік үрдістер: өңештің тарылуы кома Шөлдеу сезімі болмауымен сипатталатын бас миы аурулары Құтыру ауруындағы «судан қорқу»	Су мен тұздың құсу диарея полиурия қансырау аумақты күйіктер қатты терлеу	Су гипервентиляция полиурия (қантсыз диабет) гиперсаливация

Қан плазмасының осмолярлығы өрнек арқылы есептеуге болады:
Росм. = 2 х  Na⁺ плазмада + қандағы глюкоза мг% : 18 + қанның зәрнәсіл азоты : 2,88
мысалы:
Na⁺ плазманың – 135 мМ/л, глюкоза 120 мг%, қанның зәрнәсіл азоты – 14мг%
Росм. = 2 х 135 + 120 : 18 + 14 : 2,88 = 281,5 мосм/кг
Қалыптыда қанның осмолярлығы 280 – 290 мосм/ су кг

Сусызданудың патогенезіне қарай түрлері (жасуша сыртындағы осмостық қысымның өзгеруіне сәйкес) Осмостық қысым – 280 мОсмоль/л
Изоосмолялды (изотониялық) – су мен электролиттерді бірдей деңгейде жоғалты	Гиперосмолялды (гипертониялық) – суды артық шығару немесе оның аз түсуі	Гипоосмолялды (гипотониялық) - электролиттерді артық жоғалту (диарея, қайталанған құсу, қатты терлеу)

Қалыпты

Жасуша ішінде	Жасуша сыртында
жасуша су
280 мОсмоль	280 мОсмоль

Изотониялық сусыздану

Жасуша ішінде	Жасуша сыртында
жасуша су
280 мОсмоль	280 мОсмоль

Изотониялық гипергидратация

Жасуша ішінде	Жасуша сыртында
жасуша су
280 мОсмоль	280 мОсмоль

Гипонатриемия

	Жасуша ішінде	Жасуша сыртында
	жасуша
	280 мОсмоль	260 мОсмоль

Гипернатриемия

Жасуша ішінде	Жасуша сыртында
жасуша
280 мОсмоль	300 мОсмоль

Сусызданулардың патогенезі:

Гиперосмолялды гипогидратацияның патогенезі
Су тапшылығы
г иповолемия АҚК↓, АҚ↓, Қан тұтқырлығының ↑  Микроциркуляция бұзылыстары  Бүйрек ишемиясы  Сүзілу   олигурия  аутоуыттану	Жасуша аралық кеністікте Р осм.   Судың жасушадан жасуша аралық кеністікке аусуы  Жасушалардың бірісуі мен сусыздануы  шөлдеу  Тіндік гипоксия  Зат алмасулык ацидоз	Тіндік нәруыздардың ыдырауы дене температурасының
ОЖЖ қызметінің бұзылуы, елес, кома

Гипоосмолялды гипогидратацияның патогенезі
Тұздар тапшылығы
Қанайналымдык гипоксия  Зат алмасулык ацидоз	гиповолемия АҚК↓, АҚ↓, Қан тұтқырлығының ↑  Микроциркуляция бұзылыстары  Бүйрек ишемиясы  Сүзілу   олигурия  аутоуыттану	Р осм. во внеклеточном секторе  Жасуша аралық кеністіктен жасуша ішіне судын аусуы  Жасуша домбығу
ОЖЖ қызметінің бұзылуы

Организмде су тапшылығын табу үшін өрнек:
СТ (су тапшылығы) = 0,6 х дене салмағы (кг) х (1-140: Na⁺ қан сары суында мөлшері)
Мысалы: дене салмағы 80 кг, қанлағы Na⁺ – 158 мМ/л
СТ= 0,6 х 80 (1-140:158) = 5,47л

Гипергидратацияның патогенезіне қарай түрлері (жасуша сыртындағы осмостық қысымның өзгеруіне сәйкес)

Гиперосмолялды - теңіз суын ішкенде, гипертониялық ерітінділерді енгізгенде

изоосмолялды –физиологиялық ерітінділерді енгізгенде (ісінулер, сулану)

гипоосмолялды – сумен улану

Сулану – сұйықтықтың дене қуыстарында жиналуы (іш шемені - ascites, гидроторакс - hydrothorax, гидроперикардиум - hydropericardium)

Сумен уланудың патогенезі (гипоосмоляльды гипергидратация):

	Бүйректердің су шығару қызметі төмендеген жағдайда суды артық ішу
↓	Жасуша сыртында су мөлшерінің артуы (олигоцитемиялық гиперволемия)
↓	Салыстырмалы эритропения, гипопротеинемия, гипонатриемия
↓	Жасуша аралық кеністікте осмостық қысымының төмендеуі
↓	Жасуша ішіне судың артық жиналуы
↓	Жасуша домбығу → ісіну
↓	Бас ішілік қысымы жоғарылауы	Эритроциттердің гемолизі, цитолиз
↓		Гемоглобинемия
↓		Гемоглобинурия
↓		Бүйрек жеткіліксіздігі
↓		Гиперазотемия, аутоуыттану
	ОЖЖ қызметтерлерінің бұзылыстары, бас ауыруы, лоқсу, құсу, тырыспа, кома

Ісіну – қан мен тіндер арасында су алмасуының бұзылыстарынан тін мен тінаралық кеңістіктерде сұйықтың артық жиналып қалуы.

Қ ан мен тіндер аралығында су алмасуы

гидростатикалық қысым (Рг) Рг = 10-15мм Hg 32-35 мм Hg
А В
Коллоидты-осмостық қысым (Ро) Ро = 22-25ммHg
22-25мм Hg

Қ ан тамыры: А – артериялық жағы; В– веналық жағы
- Су жылжу белгілері
Ісінудің патогенездік жайттары

Гемодинамикалық жайт	Қылтамырлардың вена бөлігінде гидростатикалық қысымның артуы (сүзілу, резорбция)
Онкотикалық жайт	Гипопротеинемия нәтижесінде қанның онкотикалық қысымының төмендеуі (гипоальбуминемиялар)
Тіндік жайт	Электролиттер, нәруыздар, зат алмасу өнімдері жиналуынан тіндерде онкотикалық және осмостық қысымның артуы
Қантамырлық жайт (мембранагендік)	Қылтамырлар өткізгіштігінің артуы
Лимфа ағып кетуінің қиындауы	Лимфалық тамырлардың тромбозы немесе қабынуы нәтижесінде, құрттармен бітелгенде, жоғары қуыс венасында қысым артқанда
Жүйкелік-эндокриндік жайт	Су – электролит алмасуының жүйкелік және гуморалды реттелулерінің бұзылуы, әлдостерон және диурезге қарсы гормонның түзілуінің артуы

Гемодинамикалық фактор –

Қылтамырлардың вена жағында су қысымының жоғарылауы
Сүзілу , кері сіңірілу 

Гидростатикалық қысым (Рг) Рг = 20мм Hg
40-50мм Hg
А В
Коллоидты - осмостық қысым (Ро) Ро = 22-25ммHg
22-25мм Hg

Ісінудің клиникалық түрлері

Ісінудің клиникалық түрлері	Ісінудің негізгі патогенездік жайттары
Жүректік ісіну	Гемодинамикалық және эндокриндік жайттар
Бүйректік ісіну Нефриттік Нефроздық	Жүйкелік -эндокринді және тамырлық (қылтамырлардың жүйелі зақымдануы) факторлар Онкотикалық (протеинурия  гипопротеинемия) және нейроэндокриндік (АҚК әлдостеронның) жайттар
Бауырлық ісінулер	Онкотикалық (нәруыз түзілуінің бұзылуы) және жүйке-эндокриндік ( әлдестерон әсерсізденуінің бұзылуы) жайттар
Кахексиялық (ашығулық) ісінулер	Онкотикалық жайт
Қабынулық ісінулер	Гемодинамикалық, қантамырлық, тіндік жайттар
Аллергиялық ісінулер	Тамырлық жайт

Жүрек қызметінің жеткіліксіздігі
Минуттық қан көлемінің төмендеуі
↓	↓	↓	↓	↓
Қылтамыр ларда қан қысымы көтерілуі	Лимфалық тамырлар жиырылуы ↓	Бауыр қызметі бұзылуы ↓	гипоксия ↓	Бүйрек ишемиясы ↓
↓	Лимфа ағуы баяулауы	әлбумин аз түзілуі	ацидоз ↓	Ренин түзілуі артуы ↓
↓	↓	Қылтамырлар ішінде онкотикалық қысым төмендеуі	Тамыр қабырғалары өткізгіштігі жоғарлауы	Ангиотензин II түзілуі артуы ↓
↓	↓	↓	↓	Альдостерон түзілуі артуы ↓
↓	↓	↓	↓	гипернатриемия ↓
↓	↓	↓	↓	Вазопрессин түзілуі артуы ↓
↓	↓	↓	↓	Судың несептен кері сіңірілуі артуы
Организмде су жиналуы, ісіну дамуы

Бүйректік ісінудің даму жолдары
Нефроздық синдром		Нефриттер
нефрон шумақтарының тіректік мембранасының өткізгіштігі көтерілуі	↓	бүйректе қан айналымы төмендеуі (гипоперфузия)
Әлбуминурия, гипоальбуминемия, гипопротеинемия	↓	Ренин, ангиотензин, альдостерон, ДҚГ гиперсекрециясы
судың тамыр сыртына сүзілуі кұшеюі, кері сіңірілуінің төмендеуі	↓	несептен судың кері сіңірілуі артуы
Ісіну

Электролиттер алмасуының бұзылыстары

Натрий (140 ммоль/л)
Гипонатриемия	Гипернатриемия
Себептері
Ауқатпен түсуінің ↓, альдостероннің ↓, көп мәртелі құсу, іш өту, қанның сұйылуы	Аукатпен түсуінің ↑, альдостерон бөлінуінің ↑, бүйрек жеткіліксіздігі,
Салдарлары
Жүйкелік – бұлшық еттік қозымдылықтың ↑, АҚ төмендеуі, тахикардия	АҚ жоғарылауы, қызба
Калий (4-5 ммоль/л)
Гипокалиемия	Гиперкалиемия
Себептері
Ауқатпен түсуінің ↓, альдостеронның бөлінуінің ↑, іш өту, көп мәртелі құсу, глюкокортикоидтарды ұзақ қабылдау, К шығаратың зәрайдағыштарды колдану	Альдостерон бөлінуінің ↓, бүйрек жеткіліксіздігі, тін ыдырауы, ацидоз
Салдарлары
Жүйкелік – бұлшық еттік қозымдылықтың ↓, АҚ төмендеуі, ЭКГ Р-Q және QТ аралығының ұзаруы, Т өркешінің ↓, алкалоз	Брадикардия, жүректің диастолада тоқтауы, ЭКГ: Т өркешінің ↑
Кальций (2,25-2,75 ммоль/л)
Себептері
Паратгормонның бөлінуінің ↓, тиреокальцитониннің ↑, D гиповитаминозы, ішектерде сіңірілуінің ↓, алкалоз	Паратгормонның бөлінуінің ↑, тиреокальцитониннің ↓, D гипервитаминозы, ішектерде сіңірілуінің ↑, ацидоз
Салдарлары
Жүйкелік – бұлшық еттік қозымдылықтың жоғарылауы, спазмофилия және құрысу, қанның гипокоагуляциясы, АҚ төмендеуі	Жүйкелік – бұлшық еттік қозымдылықтың ↓, кальциноз, АҚ жоғарылауы, полиурия, шөлдеу

жүктеу/скачать 186,5 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 5 6 7 8 9 10 11 12 ... 24