АКД]-та ата-аналарга педагогикалык
б ш м беру деп аталатын
отбасы тэрбиесше кемек ретшде жасалынган кептеген багдарлама-
лар бар. Оларды педагогтар, психологтар, социологтар, психо-
терапевтер жэне баска да мамандар б1рлесш отырып курастыр-
гандыктан, багдарламаньщ мазмуны кешещп сипат алып отыр.
Бул багдарлама отбасы
тэрбиесшщ барлык салаларын, соньщ
ш ш де, ата-аналардын педагогикалык кузыреттшктерш жетшд1ру-
ге, бекпуге багытталган.
Онда эр турл1 отбасы топтарыньщ ерекшел1ктер1 есепке алына-
ды. Сондыктан эр топтагы отбасына кемектесетшдей багдарлама-
лар курастырылады. Мысалы, бала дамуында психофизиология-
лык бузылушылыктары бар отбасыларына, асыранды баласы бар
отбасыларына, элеуметпк киын жагдайдагы отбасыларына жэне т.б.
Сондай багдарламалардьщ 6ipi «Хэд Старт» (Head Start)
жоба-
сы. Бул жоба аз камтылган отбасы балаларына жан-жакты бипм
беру, денсаулык жэне элеуметпк кызмет керсету максатын кездейдг
Сонымен 6ipre op6ip баланьщ отбасыньщ ерекшелнш ескере оты
рып, оларды усынылып отырган багдарламага катыстыру кезделедг
1965жылдан 6epi 5млн. бала «Хэд Старт» жуйес! бойынша окуга
камтылган. Жыл сайын 1400 Хэд Старт орталыгында 400000 бала
жэне сондай шамада ата-аналар окытылады. Ата-аналармен жу
мыс б1ркатар аспектшерд1 камтиды. Мысалы, мектепке дейш п б ш м
беру уйымдарынын жумысын жоспарлауга жэне оларды жузеге
асыруга ата-аналарды тарту; отбасы жагдайында балаларга бш м
берудщ Ka3ipri замангы эдютер1
туралы акпарат беру; отбасында
туындап отырган мэселелерш шешуге комектесу максатында же
ке кецес беру, жэне т.б. Ата-аналарды epiicri кемекшшер ретшде
б ш м беру уйымдарынын уйымдастырган эр турл1 ic-шараларга
(муражайга, ютапханага бару, сабакка катысу, спектакльге дайын
далу жэне т.б.) тарту.
Мамандар ж етекш ш пмен ата-аналардын
балаларымен тэрбие
жумыстары уйымдастырылады. Мысалы, балалардын жеке ги-
гиенасын калыптастыруга аналарын уйрету, ютап окыту эд1с-
темес1не уйрету жэне т.б. Ата-аналарга педагогикалык б ш м беруге
багытталган АК,Ш-тагы баска да багдарламалар сиякты «Хэд
Старт» жобасы да ересектер мен балалардын тещ пп устанымына
непзделген отбасы мушелершщ езара эрекетшщ психологиялык
непзш е кеп кещл беледь Ата-аналар балаларыньщ п1к1рлер1н
208
кызыгушылыкпен
т ы н д а й д ы ,
олардыц тэрт1бш тузетудщ
i3 rm iicri
тэсшдерш пайдаланады.
АКД1-та ер
адамдарды бала тэрбиесше, балабакшалар мен
мектептерде жумыс жасауга тарту ушш арнайы курстар багдар
ламалары жасалынган. Онда ер адамдарга балалар кут!м1 туралы
бш мдер мен практикалык бш ктер бершедг
А1\Ш-тагы ipi мектептердщ барлыгында ата-аналар мен окы-
тушылар ассоциациясынын жалпыхалыктык филиалы бар. Ата-
аналар мектеп реформаларыныц белсещн мушелерг Кейб1р мек
тептерде окыту удер1сш уйымдастырудан окыту эдютер1 мен баг-
дарламаларын бекпуге дейш ата-аналардын птрлер1 басым рол
аткарады. Ата-аналар мен мектептщ байланысы ете ертеден 6epi
6epiK жузеге асып келе жаткан дэстур. Мектеп когамдык ем1рдщ
орталыгы. Б1ркатар мектептерде ата-аналармен тыгыз эрекет етуге
умтылыс жасалганын байкауга болады. Мысалы, кейшп калдыруга
болмайтын тыгыз жагдайларды ата-аналарга кецес беру максатын
да «тыгыз телефон байланысы» орнатылган. Ол ymiH тэж1рибел1
мугал1мдердщ кезекш ш п уйымдастырылган. Сондай-ак балалар
дыц сабактарына катыскысы келген ата-аналарга ниет1 купталады.
Ата-аналар балаларымен 6ipre у зш с кезшде серуендеШп, окушы
ларды
экскурсияга алып шыгады, уй шаруашылыгын журпзуге
байланысты сабактар журпзедк кайырымдылык шаралар, жэр-
мецкелер, дэрютер уйымдастырады. К,онактар ретшде дэрнерлер,
программистер, галымдар, спортсмендер, эртютер шакырылады.
Алайда, барлыгы кемел ойдагыдай деп айту киын. Кептеген му-
гал1мдерд1 кейб1р ата-аналар
уйымдарынын ездершщ ерекше
талаптарын мектепке тацуы толгандырады.
Достарыңызбен бөлісу: