Тақырып: Психология ғылымының даму кезеңдері

Тақырып: Психология ғылымының даму кезеңдері..

Жоспар:

1. 
   Антикалық психология. Ежелгі және орта ғасырлардағы философтардың рух және сана туралы түсініктері.
   
2. 
   Батыстық психологияның бүгінгі жағдайы.
   

Антикалық дәуір философтарының идеалистік және материалистік көзқарастарына, соның ішінде Аристотельдің рух туралы іліміне, Сократ пен Платонның рух туралы ілімінің моральдық-этикалық аспектілеріне, психофизиологиялық параллелизмнің идеалистік аспектілеріне тоқталу керек. Қазақстандағы психологияның дамуы. Қазіргі кездегі концепциялар

Әдебиеттер:

1. 
   Жарықбаев Қ. «Жантану негіздері» Алматы, 2002 ж.
   
2. 
   Немов Р.С. Психология. Кн. 1 Владос, 1998
   
3. 
   Рубинштейн С.Л. Основы общей психологии. Спб, Питер; 2004
   
4. 
   Петровский А.В. История советской психологии: -М., 1967
   
5. 
   Ждан А.Н. История психологии: -М.: Изд-во МГУ 1990
   

1. Ресейдегі психология ғылымының дамуы.

2. Ресей психологиялық мектептерінің дамуы.

3. Ресейде психологияның бүгінгі даму сипаты.

Тақырыпты қарастыру барысында Ресейдегі психологияның пайда болуына, оған үлес қосқан отандық ғалымдардың еңбектеріне тоқталу .(М.В Ломоносовтың психологиялық көзқарастары, И.М Сеченовтың «Бас ми рефлексі» еңбегі, И.П Павловтың еңбектері.) С.Л Рубинштейн, Л.С Выготский, А.Р Лурияның психологиялық мектептері.

Әдебиеттер:

1. 
   Немов Р.С. Психология. Кн. 1 Владос, 1998
   
2. 
   Рубинштейн С.Л. Основы общей психологии. Спб, Питер; 2004
   
3. 
   Петровский А.В. История советской психологии: -М., 1967
   
4. 
   Ждан А.Н. История психологии: -М.: Изд-во МГУ 1990
   

1. XIV-XIX ғасырдың бірінші жартысындағы ақын-жыраулар шығармаларындағы психологиялық ой-пікірлер.

2. Қазақстандағы психологиялық ойлардың дамуы.

3. Алғашқы психологиялық төл тіліміздегі әдебиеттер.

Бақылау жұмысын орындау барысында Қазақстанда психологиялық ойлардың дамуы, қазақ ағартушыларының еңбектеріндегі психологиялық ой-пікірлерге тоқталып, бүгінгі таңда психологиялық білімнің дамуына үлес қосқан ғалымдар, олардың еңбектері туралы қарастыру керек.

Әдебиеттер:

1. Алдамұратов Ә, Рақымбеков Қ, Іргебаева Н, Бапаева М және т.б. «Жалпы психология» – Алматы; Білім, 1996 ж

2. Жарықбаев Қ. Қазақ психологиясының тарихы. Алматы, 1996-160 бет.

3. Жарықбаев Қ, Қалиев С., Қазақтың тәлімдік ой-пікірлер антологиясы. Алматы, 1994 ж.

1. 
   Зерттеу әдістері туралы түсінік.
   
2. 
   Зерттеу әдістерінің классификациясы.
   
3. 
   Бақылау және эксперимент. Эксперименттің құрылымы.
   
4. 
   Психологиялық зерттеудің нақты әдістері.
   

1. 
   Алдамұратов Ә, Мұқанов М. Психология пәнінен лабораториялық практикалық сабақтар. А, 1978
   
2. 
   Немов Р.С. Психология Кн. 1 Владос 1998
   
3. 
   Рубинштейн С.Л. Основы общей психологии. Спб, Питер 2004
   

1. 
   Психика туралы ұғым.
   
2. 
   Психиканың пайда болуы және дамуы..
   
3. 
   Жануарлар психикасының даму кезеңдері.
   
4. 
   Адам психикасының және санасының дамуы.Сананың дамуына ықпал еткен факторлар.
   
5. 
   Адам психикасының даму кезеңдерінің сипаттамасы.
   

Психика жоғары ұйымдастырылған тірі материяның қасиеті ретінде, тітіркенушілік, сезгіштік және түйсінулер, олардың ерекшеліктерін, жануарлар психикасының даму кезеңдерін бөліп қарастыру.

«Психика» туралы ұғым оның мәні психиканың мидың қызметі екендігіне, қалыптасуына, психиканың ерекшеліктері және қасиеттеріне басты назар аударыңыз. Сондай- ақ психиканың кімге тәндігі туралы бағыттарға:

антропопсихизм (Декарт),

панпсихизм (француз материалистері)

биопсихизм

нейропсихизм (Ч. Дарвин)

5. мипсихизм (К.К.Платонов) және жануарлар психикасының дамуының кезеңдеріне; психика дамуының жоғарғы кезеңі сана екендігіне, сана белгілеріне,. адам психикасының дамуындағы Л.С Выготскийдің мәдени тарихи тұжырымдамасына, сананың құрлымына тоқталыңыз.

Д.Б Эльконин, А.Н Леонтьевтің жас даму классификациясы, адам психикасының даму кезеңдерінің жалпы сипаттамасын беру. Еңбек іс-әрекетіндегі тілдің дамуы.Қарым-қатынас адам белсенділігінің формасы ретінде.Тілдің қызметі; Тіл арқылы қарым-қатынас.Еңбек іс-әрекеті адам санасының дамуының негізгі факторы.

Тақырып: Адам психикасының физиологиялық негізі.

1. 
   Орталық жүйке жүйесінің құрылысы, функциялары.
   
2. 
   Бас ми қыртысының құрылысы.
   
3. 
   И.П. Павловтың шартты рефлекторлық үйрету теориясы.
   
4. 
   П.К. Анохинның функциональдық жүйе тұжырымдамасы.
   
5. 
   Адам психикасы мен мидың байланысы, арақатынасы.
   

Тақырып барысында орталық жүйке жүйесінің құрылысы, функциялары және қасиеттері, жүйке талшықтары және О.Ж.Ж бөлімдері, бас ми қыртысының құрылысы.Адам психикасымен мидың байланысы қарастырылуы керек. И.П Павловтың шартты рефлекторлық үйрету теориясы, П.К Анохинның функционалдық жүйе тұжырымдамасының маңызын ашып , психологиядағы психофизиологиялық мәселелерді қарастыру керек.

1. 
   Леонтьев А.Н. Избранные психологические произведения. В 2т. Т.1-М, 1989
   
2. 
   Лурия А.Р. Мозг человека и психические процессы. Т. 1 М. 1969
   
3. 
   Немов Р.С. Психология Кн. 1 М., 1996
   
4. 
   Рубинштейн С.Л. Основы общей психологии Спб; Питер. 2004
   

1. 
   Іс-әрекеттің сипаттамасы,Іс-әрекеттің құрылымы.
   
2. 
   Іс-әрекет теориясы, оның негізгі принциптері.
   
3. 
   Әрекет, оның түрлері.
   
4. 
   Мотив іс-әрекетке итермелеуші себептер.
   
5. 
   Психомоторика туралы түсінік.
   
6. 
   Іс-әрекеттегі дағды, оның түрлері. Дағдының қалыптасу кезеңдері.
   

Тақырыпты меңгеру барысыныда іс-әрекет ұғымына, құрылымына, түрлеріне (ойын, оқу, еңбек, қарым - қатынас) олардың психологиялық ерекшеліктеріне ; іс - әрекет пен субьектінің белсенділігіне; адамның қажеттілігі мен іс - әрекетке ниеттілігіне; адам санасы мен іс - әрекет тің бірлігі принципіне ; Бернштейн Н.А. , Анохин П.К. бойынша әрекет механизмі ; іс - әрекеттің дағдыларды қалыптастырудағы негізгі заңдылықтарына, іс- әрекет теориясының негізгі ерекшеліктеріне, «негізгі іс- әрекет» түсінігіне тоқталу қажет.

1. 
   Рубинштейн С.Л. Основы общей психологии. Спб; Питер 2004
   
2. 
   Леонтьев А.Н. Деятельность. Сознание. Личность. –2-е изд. М.; Полиздат, 1977
   
3. 
   Алдамұратов Ә, Рақымбеков Қ, Іргебаева Н, Бапаева М және т.б. «Жалпы психология» – Алматы; Білім, 1996
   
4. 
   Бернштейн Н.А. Очерки по физиологии движений и физиологии активности. –М.; Медицина, 1966
   

1. Іс-әрекет түрлеріне сипаттама.

2. Жетекші іс-әрекет ұғымы.

3. Іс-әрекет түрлерінің психологиялық ерекшеліктері.

4. Іс-әрекет түрлерінің жас ерекшелікке байланысты сипаттамасы.

Тақырыпты қарастыру барысында адам іс -әрекеттің түрлерін және олардың жас кезендеріне қарай даму ерекшеліктерін ашып көрсету керек.Еңбек ойын, оқу іс- әркет түрлеріне сипаттама беру,жан-жақты тоқталу керек. Балалар ойынымен үлкендер ойының ерекшеліктерін ашып қөрсету керек.

1. Рубинштейн Л.С. Основы общей психологии. М.,2000.

2. Немов Р.С. Психология. Т1.-М.,1998

3.Тәжібаев Т.Жалпы психолгия.-А.,1995.

4.Жарықбаев Қ. Психология.-А.,1993.

5.Гамезо М.В. Атлас по психологии. М.,1997.-

6. Леонтьев А.Н. Деятельность. Сознание. Личность.- Москва,1977.

Тақырып: Жеке адам психологиясы.

Жоспар:

1. 
   Психологиядағы жеке адам ұғымы.
   
2. 
   Жеке адамның құрлымы
   
3. 
   Р.С.Немовтың жеке адам теориясының классификациясы.
   
4. 
   Жеке адамның психоаналитикалық теориялары.
   
5. 
   Гуманистік психологиядағы жеке адам психологиясы.
   
6. 
   .Отандық психологиядағы жеке адамның этномәдени детерминация
   
7. 
   мәселесі, қазақстандық психологтардың зерттеулері.
   

1 .Немов Р.С. Психология. Кн.1 Владос, 1998

2. Рубинштейн С.Л. Основы общей психологии. Спб: Питер;2004

1. 
   Л.Хьелл, Д.Зиглер Теории личности. СПБ, 1997
   
2. 
   Асмолов А.Г. Психология личности. –М.: Изд-во МГУ, 1990
   

1. 
   Гиппократтың темперамент туралы теориясы.
   
2. 
   Э.Кречмер және У.Шелдон бойынша темперамент типтері.
   
3. 
   Отандас ғалымдардың еңбектерінде темперамент туралы концепциялары.
   
4. 
   Темперамент типтерін анықтау.
   

1. 
   Мерлин В.С. Очерк по теории темперамента. М., 1964
   
2. 
   Рубинштейн С.Л. Основы общей психологии. Спб: Питер6 2004
   
3. 
   Гиппенрейтер Ю.Б.Введение в общую психологию.-М.,1997
   

1. 
   Мінез-құлық туралы түсінік.
   
2. 
   Мінездің классификациясы.
   
3. 
   Мінез және темперамент.
   
4. 
   Мінез акцентуациясы. К.Леонгард және А.Е.Личконың концепциялары.
   
5. 
   Мінездің қалыптасу заңдылықтары.
   
6. 
   Мнездің қалыптасуында еңбектің ролі.
   

Бақылау жұмысын орындау барысында мінездің психикалық феномен ретіндегі ерекшеліктері жайында, мінездің сипаттары жайында, мінездің классификациясына, мінез типологиясына, «мінездің» жан-жақты бағыттарына, темперамет пен мінездің байланысына, мінездің қалыптасуында сензитивті кезңнің ерекшелігіне, К.Леонгард және А.Е.Личконың мінез құлық концепцияларына, «акцентуация түсінігіне», Э.Фромм бойынша мңнез түрлерінің классификациясына, К.Юнг бойынша мінез типологиясына тоқталу керек. Мінездің қалыптасу заңдылықтарына, балалық шақтағы міне қалыптасуының ерекшеліктеріне, мінездің қалыптасуына бала мен ересек адамның әсеріне, мектепке дейінгі және мектеп жасындағы балалардың мінездерінің қалыптасу ерекшеліктеріне, өзін-өзі тәрбиелеу, мінездің қалыптасуында еңбектің атқаратын роліне көңіл бөлу керек.

1. 
   Ананьев Б.Г. Избранные психологические труды. В2-х т. Т.1. Под.ред. Бодалева Л.М., Б.Ф.Ломова. – М., 1980.
   
2. 
   Страхов И.В.Психология характера.-Саратов:СГПИ,1970.
   
3. 
   Леонгард К.Акцентруированные личности.-Киев:Вища школа,1989.
   
4. 
   Личко А.Е.Психопатии и акцентуации характера у подростков.-Л.:Медицина,1983.
   
5. 
   Гиппенрейтер Ю.Б.Введение в общую психологию.-М.,1997.
   

1. 
   Қабілет жөнінде түсінік. Қабілет теориялары.
   
2. 
   Қабілет классификациясы.
   
3. 
   Қабілетті дамытудың негізгі кезеңдері.
   
4. 
   Қабілетті дамытуға ықпал ететін факторлар.
   

Меңгерілуге тиіс мәселелер: қабілеттер туралы жалпы түсінік, Б.М.Теплов бойынша қабілеттіліктерді анықтау, қабілеттер классификациясы, жалпы және арнайы қабілеттер, теориялық және тәжірибелік. Үйретілген және творчестволық қабілеттер, қабілеттерді дамыту деңгейлерінің негізгі классификациясына, қабілетті дамытуда жанұясы тәрбиесі. Қабілет теориялары: Ф.Галлеу және Ф.Гальтонның қабілеттілік концепциялары, К.А.Гельвецийдің көзқарасы, адам қабілетінің биоәлеуметтік болмысы, Е.А.Климов бойынша кәсіптер классификациясы, шығармашылық қабілет туралы концепциялар: Я.А.Понамарева концепциясы, А.М.Матюшкин қадамы, Б.М.Тепловтың зерттеулері.

1. 
   Артемьева Т.И.Методологический аспект проблемы способностей.-М.,1977.
   
2. 
   Дружинин В.Н.Психология общих способностей.-СПб,1999.
   
3. 
   Лейтес Н.С.Способности и одаренность в детские годы.-М.,1984.
   
4. 
   Немов Р.С.Психология.М.,1998.
   

1. 
   Шығармашылық қабілет ұғымы.
   
2. 
   Шығармашылық қабілет туралы түсінік.
   
3. 
   Шығармашылық қабілет концепциялары.
   
4. 
   Креативтілік концепциясының сипаты.
   
5. 
   Шығармашылық қабілеттің дамуы.
   

Тақырыпты қарастыру барысында шығармашылық қабілет ұғымы, оның сипаттамасы, шығармашылық концепцияларын, қабілет теориялары: Ф.Галлеу және Ф.Гальтонның қабілеттілік концепциялары, К.А.Гельвецийдің көзқарасы, адам қабілетінің биоәлеуметтік болмысы, Е.А.Климов бойынша кәсіптер классификациясы, шығармашылық қабілет туралы концепциялар: Я.А.Понамарева концепциясы, А.М.Матюшкин қадамы, Б.М.Тепловтың зерттеулеріне тоқталу керек.

1. 
   Артемьева Т.И.Методологический аспект проблемы способностей.-М.,1977.
   
2. 
   Дружинин В.Н.Психология общих способностей.-СПб,1999.
   
3. 
   Лейтес Н.С.Способности и одаренность в детские годы.-М.,1984.
   
4. 
   Немов Р.С.Психология.М.,1998.
   

1. 
   Мотивацияны зерттеудегі негзгі қадамдар.
   
2. 
   Жеке бастың іс-әрекет мотиві мен бағыттылығы.
   
3. 
   Мотивацияны зерттеудегі негізгі қадамдар.
   
4. 
   Мотивацияның психологиялық теориялары.
   
5. 
   Мотивациялық сфера дамуының негізгі заңдылықтары.
   
6. 
   Мотивацияланған тәртіп.
   

Тақырып барысында мотив түсінігінің мағынасына, мотивацияны зерттеудегі негізгі бағыттар және қадамдарға, адамның биологиялық қажеттіліктерінің теориясына, А.Маслоу бойынша қажеттілікте классификациясы, А.Н.Леонтьевтіңң адам өміртіршілігіндегі мотивацияны дамытудағы іс-әрекеттік тероиясына және мотивтер дамуының механизміне, балаларда мотивациялық сфералардың даму қалыптасуының негізгі кезеңдеріне, мектепке дейінгі және мектеп жасындағы балаларда мотивациялық сфералардың даму ерекшеліктері. Жетістік және қашқақтау мотивациясы. Талаптану деңгейі және өзін бағалау. Афиляция және үстемдік мотиві. Агрессия және агрессивтік мотив. Агрессиялық тенденциялар және агрессияны басу тенденциялары.

1. Ильин Е.П. Мотивация и мотивы. – Спб, Питер,2000

2. Гиппенрейтер Ю.Б. Введение в общую психологию. –М., ЧеРо, 1997

4. 
   Немов Р.С.Психология. Кн.1 1998
   

1. 
   Ерік қылықты саналы реттейтін үрдіс ретінде.
   
2. 
   Психологиядағы ерік мәселесі.
   
3. 
   Еріктік әрекеттің құрылымы.
   
4. 
   Ерік туралы психологиялық теориялары.
   
5. 
   Адамның еріктік сапалры және оларды орындау.
   
6. 
   Жеке адамның еріктік сферасының ерекшеліктері.
   

Тақырыпты меңгеру барысында ерік қылықты саналы реттейтін үрдіс ретінде, еріктік әрекеттердің сипаттамасы,ерік және сезімнің байланысына, И.П.Павловтың ерік мәселесін қарастыруға қатынасын, ерікті түсіндірудегі бихевиоризмнің қатынасына, Н.А.Бернштейннің еңбектеріндегі ерік концепциясына назар аудару керек. Еріктік әрекеттердің жанама және негізгі мотивтері, еріктік әрекеттерді қалыптастыруда қажеттіліктердің, эмоцияның, қызығушылықтардың ролі. Еріктік әрекеттердің компоненттері, мазмұны, мақсаты және сипаты.Адамның еріктік сапалары және оларды орындауы. Өзін-өзі бақылау және өзін-өзі бағалау. Баланың еріктік әрекеттерін қалыптастырудың негізгі кезеңдері және заңдылықтары. Ерікті қалыптастыруда саналы тәртіптіліктің ролі.

1. 
   Ильин Е.П.Психология воли.-СПб.:Питер,2000.
   
2. 
   Зимин П.П.Воля и ее воспитание у подростков.-Ташкент,1985.
   
3. 
   Иванников В.А.Психологические механизмы волевой регуляции.-М.,1998.
   
4. 
   Чхартишвили Ш.Н.Проблема воли в психологии.//Вопросы психологии.-1967,№4.
   
5. 
   Рубинштейн С.Л.Основы общей психологии.-СПб.:Питер,2004
   

1. 
   Эмоция туралы түсінік. Эмоция түрлері.
   
2. 
   Эмоцияның негізгі функциялары.
   
3. 
   Адам сезімінің түрлері.
   
4. 
   Эмоция теориялары.
   
5. 
   Эмоцияны дамыту және оның адам өміріндегі маңызы.
   

Тақырыпты меңгеру барысында мына мәселелер жан – жақты талдануы қажет. Сезім жөнінде түсінік, эмоция туралы электрофизиологиялық теория, Ч.Дарвиннің, В.Вундт,П.К. Анохин, Джемс- Ланге, Линдсей- Хэббтің активациондық тероиясы,

С.Шектердің когнитивтік – физиологиялық эмоция теориясы. (интеллектуалистік У. Джемс, Г.Ланге; Л. Фестингердің сана үйлесімсіздігі теориялары) Сезім ерекшеліктері, сезім қызметтері; коммуникативтік, сигналдық, мотивациялық – реттегіш, қорғаныш. Эмоцияны дамыту және адам өміріндегі оның маңызы. Жағымды және жағымсыз эмоцияларды қалыптастыруда ықпал ететін факторлар. Фрустрация эмоцияны қалыптастыратын механизм ретінде. Баланың эмоциясын және эмоционалдық ахуалдарын қалыптастыруда ересектердің ролі. Эмоционалдық көріністердің жекелік айырмашылықтары.

Субективті психологиялық қалып ретінде эмоцияны ғылыми – теориялық тұрғыда қарастыру.Эмоция туралы теориялармен, эмоция түрлерінің мәнін ашып теориялық және практикалық аспектілерде негіздеу.

1. 
   Веккер Л.М.Психические процессы:В 3-х т.-Т.1.-Л.:Изд-во ЛГУ,1974.
   
2. 
   Изард К.Э.Психология эмоции.-СПб.:Питер,1999.
   
3. 
   Симонов П.В.Эмоциональный мозг.Физиология.Нейроанатомия.Психология эмоций.-М.:Наука,1981.
   

1. 
   
   жүктеу/скачать 3,05 Mb.
   
   Достарыңызбен бөлісу: