Пiкiр жазғандар: E. Омар – профессор, педагогика ғылымдарының докторы Ш. Оразов
Бастауыш мектеп оқушыларының даму теңсiздiгi
жүктеу/скачать 2,01 Mb. Pdf көрінісі
|
Bastauysh mektep pedagogikasy Babaev
| Бастауыш мектеп оқушыларының даму теңсiздiгi
Бала дамуы саласындағы зерттеулер оқу-тәрбие қызметiн тиiмдi жобалау мен ұйымдастыру үшiн аса қажеттi болған бiрнеше маңызды заңдылықтарды ашты. Бастауыш мектеп мұғалiмдерi ең алдымен тән-дене даму заңдылықтарына арқа сүйегенi жөн: 1. Жас кезінде баланың физикалық дамуы жылдам әрi же- дел; ал баланың жасы ұлғаюымен даму желiсi бәсеңдейдi. 2. Баланың физикалық дамуы бiр кезеңде – жылдам, ал екiншi бiр кезеңде – жәй. 3. Адам денесiнің әрбiр ағзасы өз желiсiмен дамиды, ал бүтiндей дене бөлiктерiнің дамуы тең емес әрi олардың ара- сында даму сәйкестiгi байқалмайды. Биологиялық дамумен тығыз байланыста рухани даму жүріп жатады. Ал бұл дамудың өзiнде айтарлықтай ауытқулар көрiнедi, олардың себебi жүйке жүйесiнің жетiлуi мен психикалық қабілеттерінің даму заңдылықтарында. Зерттеулер көрсеткендей, балалар арасындағы мәндi айырмашылықтар ең алдымен олардың интеллектуалды әрекеттерi деңгейiнде, сана құрылымында, қажеттерiнде, қызығуларында, сеп-түрткілерінде, iзгiлiк қылықтарында, әлеуметтiк даму деңгейiнде байқалады. Рухани даму бiрнеше жалпы заңдылықтарға бағынады: 79 1. Баланың жасы мен рухани даму желiсiнің арасында керi пропорционал тәуелдiлiк бар: жас неғұрлым кiшi болса, рухани даму соғұрлым тез; жастың ұлғаюымен рухани даму бәсеңдейдi. Адам дамуының сырлары жөнiнде ой толғастыра отырып, Л.Н.Толстой жазған екен: “5 жасар баладан маған дейiн – бiр ғана қадам. Ал жаңа туған сәбиден 5 жасар балаға дейiн – шек- сiз ұзақтық. Жатырдағы ұрықтан дүниеге жаңа келген балаға дейiн – тұңғиық. Ал жоқтан ұрыққа дейiнгi аралықты айыратын тұңғиық та емес, оны тiптi санамен сараптауға да болмайды”. Ұлы адамтанушы ғұламаның жеке басы сезгендерiн кейiн ғалымдар нақты ғылыми әдістермен дәлелдедi. 2. Балалардың рухани дамуында жүктеу/скачать 2,01 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|