Материалдық емес активтердің кіріске алынуының есебі
Материалдық емес активтердің субъектіге қабылдануы мен есептен
шығуы №МЕА-1 нысанындағы «Материалдық емес активтерді қабылдау-
тапсыру актісі арқылы рәсімделеді. Бұл құжатта материалдық емес активтер
түрлерінің атауы, оның субъектіге қабылдану мерзімі (жасалу мерзімі)
объектінің толық сипаттамасы, бастапқы құны, амортизациялау нормасы
және басқа да қажетті мәліметтер көрсетіледі.
Материалдық емес активтерді қабылдау кезінде акт әрбір объектіге бір
данадан толтырылады. Толтырылған акт оған тіркелген құжаттармен бірге
бухгалтерияға тапсырылады, оғанбухгалтердің қолы қойылып, субъектінің
басшысы бекітеді.
Метриалдық емес активтер есептен шығарылғанда (сатылғанда, басқа
субъектіге тегін берілгенде) акт екі данадан толтырылады: (тапсырушы және
қабылдаушы субъектілер үшін).
Төменде құжаттың нысаны келтірілді.
Материалдық емес активтердің талдамалық (аналитикалық) есебі №
МЕА-2 нысанындағы «Материалдық емес активтердің мүліктік
(инвентарлық) карточкасында жүргізіледі. Карточка субъектіге кіріске
алынған материалдық емес активтердің барлық түрлері үшін қолданылады.
262
«Тұлпарң акционерлік қоғамы
Типтік нысан №МЕА –1
Кәсіпорын, мекеме
Бекітемін
Кәсіпорын басшысы
___________
Батыров А.С..
(қолы) (аты-жөні)
«17
ң мамыр 2012 жыл
Материалдық емес активтерді қабылдау-тапсыру
АКТІСІ
Құжат
номері
Жасалған
мерзімі
Операция
түрінің коды
ДЕБЕТ
КРЕДИТ
Шот, аралық
шот
Талдамалық
есеп шоты
Шот, аралық
шот
Талдамалық
есеп коды
15
17.05.12
45
2730
6
3310
69
Материалдық емес активтердің түрі «Ноу-хоуң
Қысқаша сипаттамасы Шұжық өндіру технологиясы
Беруші жақ _____________ «Іңкәрң ЖШС-гі
Алушы жақ _____________ «Тұлпарң АҚ
Алынған
мерзімі
Матер. емес
активтерді
бағалау
әдістері
(келісім
бойынша,
тегін, ақыға)
Матер.емес
активтердің
бастапқы құны,
теңге
Пайдаға асыру кезеңі
2002
жылдан
2005
жылға
Тозу
нормасы
Тозу
сомасы
17.05.12
10.05.12
жылғы
№ 110 шотқа
сай
100000
17.05.12
жылдан
17.05.2015
жылға дейін
33,3
-
Беруге негіз:
2012
жылғы «10ң мамырдағы № 12 бұйрық негізінде. Комиссия_______
шұжық өндіру технологиясын – Ноу-Хауды қабылдау-тапсыруды жүзеге асырды.
Матер. емес активтерді қабылдады
Менеджер А. Қалиев
(қызметі) ( қолы) ( аты-жөні)
Цех бастығы _______ Алшынбаев А.
(қызметі) (қолы) (аты-жөні
)
М.О. бухгалтер Ашимбаева Гүлсім
17 мамыр 2012 жыл
Мүліктік (инвентарлық) карточка бухгалтерияда материалдық емес
активтердің әрбір объектісі бойынша ашылып, «Материалдық емес
активтерді қабылдау-тапсыру актісінің техникалық құжаттардың және басқа
29
263
құжаттардың негізінде бір данадан толтырылады. Төменде мүліктік
(инвентарлық) карточканың толтырылған үлгісі келтірілді.
Материалдық емес активтердің мүліктік (инвентарлық) карточкалары
Материалдық емес активтер есебінің ведомосында жинақталып
топтастырылады.
Ведомоста материалдық емес активтердің атаулары, олардың есеп беру
мерзімінің (айдың) басындағы және аяғындағы қалдықтары, есепті кезең (ай)
ішіндегі қозғалыстары көрсетіледі.
Материалдық емес активтердің нақты бары мен олардың қозғалысының
есебін жүргізу үшін субъектінің қаржы-шаруашылық қызметі бухгалтерлік
есебінің шоттар жоспарындағы 2700 «Материалдық емес активтерң
бөлімшесінің тиісті синтетикалық шоттары пайдаланылады.
2700 «Материалдық емес активтерң бөлімшесінің активті шоттары
субъект меншігіндегі материалдық емес активтердің нақты бары мен
қозғалысы жөніндегі ақпараттарды жинақтау үшін қолданылады.
2700 «Материалдық емес активтерң бөлімшесі шоттарының дебеті
бойынша субъектіге әр түрлі жолдармен қабылданған материалдық емес
активтердің кіріске алынуын мысал келтіре отырып қарастырайық.
1)
Алматы қаласындағы «Тұлпарң акционерлік қоғамы 2012 жылдың 15
тамызында «1 С славаң фирмасынан «1С Предприятиең бағдарламалық
жабдықтауын сатып алды - 78 880 теңгеге (оның ішінде қосылған құн
салығының сомасы – 8 451 теңге), ақша қаражатын аударып, бағдарламалық
жабдықтауды кіріске алды. Бұл операция бойынша төмендегі бухгалтерлік
жазулар орындалады:
а) Бағдарламалық жабдықтау кіріске алынған кезде:
ДТ КТ
2730 «Басқа да материалдық емес активтерң 70 428
1420 «
Қосылған құн салығың 8 451
3310 «
Жабдықтаушылар мен мердігерлерге
қысқа мерзімді кредиторлық борыштарң
78 880
ә) Бағдарлмалық жабдықтау үшін фирманың шотына төлем жасалған кезде:
ДТ КТ
3310 «Жабдықтаушылар мен мердігерлерге
қысқа мерзімді кредиторлық борыштарң 78 880
1030 «Ағымдағы банк шоттарындағы ақша
қаражаттарың 78 880
2) «Арманң акционерлік қоғамының жарғылық капиталына салым ретінде
құрылтайшы «ноу-хауң құқығын берді. Тәуелсіз сараптаушы растаған оның
құны 200 000 теңге. Бұл операцияға төмендегі бухгалтерлік жазулар
орындалады:
а) Жарияланған жарғылық капитал сомасына:
ДТ КТ
5110 «Төленбеген капиталң 200 000
5020 «Қарапайым (жай) акцияларң 200 000
264
ә) акционерлік қоғамның жарғылық капиталына құрылтайшылардың
қосқан үлесі ретінде кіріске алынған материалдық емес активтің бастапқы
құнына –200 000 теңге:
ДТ КТ
2730 «Басқадай материалдық емес активтерң 200 000
51
10 «Төленбеген капиталң 200 000
Достарыңызбен бөлісу: |