Психология ғылымының жалпы мәселері. Психология пәні және оның әдістері, негізгі салалары, даму тарихы



бет19/21
Дата18.11.2022
өлшемі75,87 Kb.
#158795
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   21
Байланысты:
Дәрістер жиынтығы химфак
Жүсіп Баласағұни, Әдебиеттер, thesis134512, №4 лекция
Заттылық іс-әрекет бойынша:

  1. белсенділік: онымен байланысты қозғалыстың күші мен пмплетудасын білдіреді. Ол белсенді адамда кең, ауқымды болады.

  2. өнімділік: қозғалыспен байланысты әрекет өнімділігі белсенділік пен жұмыс атқаруына байланысты.

Қарым-қатынас бойынша:

  1. белсенділік: белсенділігі жоғары адамның мимика, жест, пантомимикасы күшті, сөйлеу қарқыны мен темпі де жоғары.

  2. қозу: баяуға қарағанда тез қозатын адам ортаға тез бейімделіп, байланысқа тез түседі.

  3. тежелу: тез тежелетін адам қарым-қатынасты тез тоқтатады, сөйлегісі келмейді.

  4. өнімділік: ақпартты қабылдау жоғарыболса, оңай болады, төмен болса, қиын болады.

Жалпы психикалық белсенділік темперамент сипаттамасында орталық орыналады. Бұл жерде сөз белсенділіктің мазмұны, оның бағытталуы туралы емес, оның динамикалық ерекшеліктері мен іс-әрекеттің энергетикалық деңгейі туралы болып отыр.
Темпераментке қатысты белсенділік бойынша айырмашылықтар, көбінесе мына жағдайларда болады: қажеттіліктің өзіндік байқалуы, әрекетті болдырмауға деген ынта, істелетін жұмыстың көп түрлілігі, реакциялар мен қозғалыстардың жылдамдық сипаттамалары.Белсенділіктің динамикалық көріністиері жүйке жүйесі типінің қасиеттімен байланысты екендігі анықталады. Сонымен, белсенділіктің интенсивтілігі мен тұрақтылығы жүйке жұйесінің күшіне тәуелді, ал белсенділіктің ауыспалылығы мен оның кейбір жылдамдық сипаттамалары қозғалғыштық пен лабильділікке тәуелді. Темперамент және жеке адам өзара тығыз байланысты. Темперамент жеке адам қасиеттерінде, әсіресе, мінез рөлінде анықталады. Теампераментпен әсерленгіштік, импульсивтілік, уайымшылдық қасиеттері байланысты.

  1. Әсерленгіштік - әр түрлі стимулдардың адамға әсер етуі, оларға

жауауп беру мен оларды есте сақтау мерзімі. Бірдей стимулдар жоғары әсерленгіш адамдарға әсер еткенде, олар сол әсерлерді өте ұзақ сақтайды және оған күшті жауап қайтарады.

  1. Эмоциональдылық - әр түрлі уақиғаларға байланысты адамның

эмоциялық реакцияларының жылдамдығы мен тереңдігі. Кей адамдар онымен болып жатқан барлық нәрселерге тым үлкне мағына береді, ешқашан да тыныштық қалпында болмайды, үнемі әр түрлі эмоцияларда болады.

  1. Импульсивтілік – импульсивтілігі жоғары адамдар ойланбай бір

нәрсе істап қояды да, кейін соған өкінеді. Ол реакциялардың ұстамсыз, кенет пайда болуы мен іске асырылуына байланысты.

  1. Уайымшылдық – уайымшылдығы жоғары адамдар уайымдау,

үрейлену салдарынан әр түрлі эмоционалбьды күйге түседі: қорқыныш, үрей, қауіптілік. Уайымшыл адамдар бейтаныс адамдардан, телефон шылдырынан, емтихан тапсырудан, көпшілік алдында сөйлеуден, т.б. қоқады. Оның ойынша, дүниедегі барлық нәрсе оған қауіп тудырады. Адамның мінез-құлқы туа пайда болған белгілі бір тип өзгешеліктеріне
ғана байланысты емес, жүйке жүйесі қызметінің өмір сүру барысында қалыптасатын түрімен де байланысты болады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   21




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет