24. Есептерді мазмұны және функциялары бойынша классификациялау
27. Математикалық есептердің түрлері
Математика ғылым ретінде есептен пайда болған және есеп арқылы дамиды. Математикалық есеп оқушылардың ұғымдарды, теорияны және математика әдістерін меңгерудің тиімді де, айырбасталмайтын құралы болып табылады. Оқушылардың ойлау қабілеттерін дамытуда, оларды тәрбиелеуде, біліктіліктері мен дағдыларының қалыптасуында, математиканың практикамен байланысын көрсетуде есептің алатын орны өте зор.
Математикалық есептердің жіктелуі:
Объектінің сипатына қарай: практикалық, математикалық;
Математикалық мағынасына қарай: арифметикалық, алгебралық, геометриялық, тригонометриялық, комбинаторлық және т.б;
Шығару тәсіліне қарай :практикалық, арифметикалық,алгебралық, графиктік, геометриялық, комбинаторлық;
Қойылатын талаптардың сипатына қарай: есептеуге, дәлелдеуге, зерттеуге, түрлендіруге,салуға және т.б;
Тіліне байланысты: мәтінді, сюжетті және абстрактілі болады.
Өзінің алға қойған дидактикалық мақсаттарына қарай есептерді үш түрге бөлуге болады:
1) танымдық есептер: бұлар арқылы жаңа білім алынады;
2) машықтану есептері: бұлар арқылы орнықты білім дағдылар қалыптасады;
3) шығармашылық ойлауды қажет ететін дамыту есептері.
25. Есептерді шығарудың жалпы әдістері
28. Оқушыларды математикалық есептерді шешудің жалпы әдістеріне үйрету
Есеп шығару дегеніміз - математиканың жалпы зандылықтарын (анықтамалар, аксиомалар, теоремалар, зандар, формулалар), есеп шартына немесе оның салдарына белгілі бір ретпен қолдана отырып, есеп талабына жауап беру болып табылады. Сонымен есеп шығару, оның шартына белгілі бір математикалык ережелерді сәйкес түрде қолдана отырып, талабына қарай жылжитын ой қозғалысы.
Есептерді шығару мен дәлелдеуде келесі әдістер пайдаланылады: а) Сұрыптау әдісі. Есеп шартын қанағаттандыратын барлық логикалық мүмкіндіктерді қарастыру және оларды таңдап алу. Егер есеп шартына сай логикалық мүмкіндіктері шектеулі болса, онда есеп шартына толық сай келетін әдісті сұрыптап алады. ә) Мәліметтер әдісі. Есептер біртіндеп түрлендіріледі. Түрлендірулер тізбегінің соңында қажетті жауапты алуға болады. Егер теңдеуді шешу керек болса, онда берілген теңдеуге эквивалентті теңдеулер тізбегін құрамыз, соңғы теңдеу шешуге жеңіл, ізделінді жауапты береді. б) Модельдеуге негізделген әдісі. Модельдеуге әртүрлі математикалық нысандар пайдаланылады. Сан формулалар, сан кестелері, әріпті формулалар, функциялар, алгебралық теңдеулер, әр алуан графиктер, кестелер, Венн диаграммалары, т.б. Математикалық модельдеу көптеген мәтінді есептерді шешуде қолданылады. Есеп шарты бойынша құрылған теңдеу – алгебралық (аналитикалық) модель болып табылады
в) Талдау – ізделіндіден берілгенге қарай көше отырып, талқылау жолы.
г) Біріктіру – берілгеннен бастап ізделіндіге көшу жолы.
26. Есептерге қойылатын талаптар
Қойылатын талаптардың сипатына қарай есептер: есептеуге, дәлелдеуге, зерттеуге, түрлендіруге,салуға және т.б болып бөлінеді.
Есеп шығаруға төмендегідей талаптар қойылады:
а) Қатесіз шығару (әр түрлі әдістерді дұрыс қолданып, есептің жауабын дұрыс табу); ә) негіздеу (есеп шығаруда табылған жауапты дәлелдеп көрсету);
б) толық шығару (есептің шартын пайдаланып, соңғы жауабына дейін табу) ;
в) мүмкіндігінше тиімді жолмен шығару (есептерді әр түрлі әдіспен шығаруға болады, соның ішінде ең тиімді әдісті пайдалану).
30. Математика мұғалімінің сабаққа дайындалуы
Достарыңызбен бөлісу: |