Сабақтың тақырыбы: Жазғы демалыста.Әлеуметтік -тұрмыстық ая. Сабактың мақсаты: Білімділік


Құрманғазы училищесі атындағы консерваториясы



жүктеу/скачать 2,12 Mb.
бет5/5
Дата11.01.2017
өлшемі2,12 Mb.
#6638
түріСабақ
1   2   3   4   5
Алматы

Құрманғазы училищесі

атындағы


консерваториясы








VI. Білімдi бағалау: ___________________________________________________________

VII. Сабақты қорыту:

« 10 » 04 2012ж. Пән: қазақ тілі Сынып 8 Сабақ реті 138
Сабақтың тақырыбы: Тұмар патшайым

үзгі демалыста

Сабактың мақсаты:

  1. Білімділік: оқушылардың мәтінмен жұмыс істеу қабілетін арттыру; сөйлем мүшелерін (анықтауыш) дұрыс қолдануға үйрету; сөздерді ауызекі тілде дұрыс қолдануды үйрету, картамен жұмыс істеу

  2. Оқушылардың ой-өрісін дамыту; есте сақтау қабілеттерін дамыту

_________________________________________________________________________________

  1. Тәрбиелік : адамгершілік ке тәрбиелеу


Сабақтың түрі: аралас

Сабақтың әдici: сұрақ-жауап, әңгімелеу

Сабақтың жабдыкталуы, көрнекіпігі: өткен шақтың , септіктер сызбасы

Сабақтың барысы

I. ¥йымдастыру кезеңі: а) Амандасу. б) Кезекшімен әңгімелесу.

II. Фонетикалық жаттығу.

Табиғатты сүйемін,

Ыстығына күйемін,

Суығына тонамын,

Қасиетіне бас иемін!

Ш. Үй тапсырмасын тексеру: 46 бет. 1 тапсырма мәтінін мазмұнын айту.

IV. Жаңа тақырыппен жұмыс

Мәтінмен жұмыс «Кең-байтақ Қазақстаным»

Мәтінді (өздігінен, іштей) оқу;

Мәтінді дауыстап оқу;

Мәтіннен таныс емес сөздердің баламасын табу;

Мәтінді түсініп оқу;

Мәтін бойынша сұрақтарға жауап беру



V. Жаңа сабақты бекіту.

4.1.1. Берілген сөз тіркестерін мәндес сөздермен түсіндіріңдер.

Жері кең, орын тепкен, кең танылуда, сұлу жерлер, сарқылмас қоры, әйгілі, әсем, таулы аймақтар.

      1. Берілген синонимдік қатардан артық сөзді табыңдар.

  • Түйіскен, беттескен, тоғысқан, тоқайласқан.

  • Сарқылмас, суымас, тартылмас, тоқталмас, таусылмас.

  • Сұлу, көркем, ажарлы, көрікті, дарынды.

      1. Мәтінді пайдаланып, сөйлемдердің дұрыс, бұрыстығын анықтаңдар.

      2. Сөйлемдерден анықтауыштарды табыңдар. Сұрақ қойыңдар.

      3. Сөйлемдерді толықтырып жазыңдар. Көп нүктенің орнына оң бағанадан тиісті анықтауышты тауып, жазыңдар.

      4. Берілген сөйлемдерге сұрақ қойыңдар.


Анықтауыш . Сөйлемде затты, нәрсені сын-сапалық, сан-мөлшерлік, меншіктік жағынан анықтап тұратын тұрлаусыз мүше анықтауыш деп аталады. Анықтауыштың сұрақтары Қандай? Қай? Қанша? Неше? Кімнің? Ненің? Анықтауыш дара және күрделі болып екіге бөлінеді.

Мысалы: Менің Отаным - Қазақстан. Атақты Көкшетау – сұлу жер. Бұл өңірде мұнайдың сарқылмас қоры бар.

Қарқаралы – көмірлі қала.

VI. Білімдi бағалау: ___________________________________________________________

VII. Сабақты қорыту:

5 экономикалық аймаққа бөлінеді

Батыс Қазақстан




Тұмар патшайым



Солтүстік Қазақстан – астығы мол өлке

Орталық Қазақстан темір, асбест орынждары




Шығыс Қаз-н

Түсті металлмен әйгілі

Үй жұмыс Мәтінді сызба бойынша айтып үйрету.


№10 ОМ директоры: Базеков Ж.И. _______________

Оку iciнiң менгерушісі: Прибора Г.М. _____________

Әдістеме жетекшісі: Накенова Г.А. __________
Солтүстік Қазақстан облысы — республиканың солтүстік қақпасы.

Облыс 1936 жылдың 29 шілдесінде құрылды, бүгінгі шекарасы 1999 жылдың 8 сәуірінде бекітілді. Облыстың ауданы 97, 99 мың шаршы км. тең және республика аумағының 3, 6% құрайды.

Солтүстік Қазақстан облысының әкімшілік орталығы – Петропавл қаласы, 1752 жылы негізі қаланды.

Облыста 13 әкімшілік аудан бар; 5 қала – Петропавл, Булаев, Мамлют, Тайынша, Сергеев; 4 қала типтес кенттер – Смирнов, Талшық, Еңбек, Кішкенекөл.

Облыс аумағы Қазақстанның Қостанай және Ақмола облыстарымен және Ресей Федерациясының Қорған, Түмен, Омбы облыстарымен шекараласады.

Солтүстік Қазақстан облысы – Қазақстанның солтүстігінде орналасып, (Сары-Арқа) Қазақтың ұсақ үстүртінің бір бөлігін және Батыс Сібір ойпатының қиыр оңтүстігін алып жатыр. Жер бедерінде ойлы көл қазандықтары, дала ойпаттары, аласа таулар мен ауысып келген жалдар көп кездеседі. Оңтүстік-шығысы мен оңтүстік-батысында биіктігі 115 - 120 м биіктер солтүстік-шығысында, оңтүстігі мен оңтүстік-шығысында 200 м жетеді. Облыстың оңтүстік-батыс бөлігі(Сары-Арқа) Қазақтың ұсақ үстүртіне жатады және Көкшетау қыратының солтүстік-батыс бөлігінде орналасқан. Сары-Арқа – ежелгі таулы ел, жер қыртыстарының құрылымы палеозойда пайда болған. Уақыттың өтуімен табиғи факторларының әсері таулы бедерге таңғажайып түр береді. Қалың ормандармен қаптаған қыраттар әсем, құмды жағажайлармен тұщы және тұзды көлдердің қазандықтарында орналасқан. Орманды-далалы зоналарда қалың қайың шоқтарын тамашалауға болатын «Ақ қайыңдар аймағы» ақындық атауы осыдан.

То­мирис яв­ля­лась по­том­ком вож­дя ски­фов Иш­па­кая. Прав­нучка Ма­дия, внуч­ка или доч­ка ле­ген­дарно­го ца­ря Сы­пыра (Спар­га­пис).

При­мер­но в 530—529 гг. до н. э. царь Ми­дии — Кир, по­корив мно­жест­во стран и по­лучив ти­тул «влас­ти­тель Азии», отп­ра­вил­ся в по­ход на Ве­ликую степь. Нас­тупле­ние на­чал с Сыр­дарьи, при­мер­но меж­ду Тур­кеста­ном и От­ра­ром. Са­ками в то вре­мя пра­вила вдо­ва их ца­ря — То­мирис. Му­жем То­мирис яв­лялся принц тиг­ра­ха­удов Рус­там. Ко­торый то­же по­гиб в бою от рук Ки­ра. Кир отп­ра­вил пос­ла к ца­рице с пред­ло­жени­ем вый­ти за не­го за­муж и объеди­нить два на­рода в од­но го­сударс­тво без вся­кого боя. На что сакс­кая ца­рица от­ве­тила от­ка­зом.

Пер­вый бой за­вер­шился по­бедой са­ков, ко­торых возг­ла­вил сын То­мирис — Спар­га­пис. По сакс­ким обы­ча­ям, по­беда всег­да об­мы­валась, вос­поль­зо­вав­шись этим, пер­сы под­ки­нули ночью сакс­ким вой­скам силь­ное ви­но, в ре­зуль­та­те че­го сакс­кие во­ины ока­зались опьянен­ны­ми. Этим вос­поль­зо­вал­ся Кир, зах­ва­тив в плен од­ну третью часть вой­ска са­ков и сы­на ца­рицы — Спар­га­писа. В пле­ну он по­кон­чил с со­бой. Так же ге­ро­ичес­кий по­гиб при этой бит­ве ле­ген­дарный бо­гатырь Рус­там, сын ца­ря тиг­ра­ха­удов Ко­вал­да, муж ца­рицы То­мирис

В ре­ша­ющей бит­ве участ­во­вали и жен­щи­ны, де­вуш­ки-са­ки, ко­торые бро­сились с са­мой ца­рицей в бит­ву в пос­ледний ре­ша­ющий мо­мент. Этот бой Ге­родот наз­вал «са­мым жес­то­ким и ве­ликим». Кро­вавый бой за­вер­шился по­бедой са­ков, где пер­сы не ожи­дали уви­деть на по­ле сра­жения му­жест­вен­ных жен­щин. По Ге­родо­ту, все пер­сы по­гиб­ли на по­ле боя, сре­ди них был и Кир. Это бы­ло силь­ным уда­ром для Пер­сии, во­ен­ный ав­то­ритет го­сударс­тва сре­ди со­седей упал. Боль­ше не ста­ло ве­лико­го «влас­ти­теля Азии». Так бы­ло окон­ча­тель­но раз­би­то вой­ско «влас­ти­теля Азии» Ки­ра сакс­кой ца­рев­ной То­мирис. В пос­ледс­твии при­ем­ни­ком Ки­ра стал Га­ума­та (или Лже­бар­дия) вы­дав­ший се­бя за Бар­дию (греч. Смер­ди­са) — млад­ше­го бра­та Кам­би­са, но его вско­ре сме­нил копьено­сец Да­рий, изб­ран­ный за­говор­щи­ками убив­щи­ми Га­ума­та.

По­беда бы­ла дос­тигну­та за счет по­тери боль­шой час­ти на­селе­ния са­ков из ро­дов мас­са­гетов, тиг­ра­ха­удов и ха­ома­вар­гов. От­ру­бив го­лову Ки­ра, и на­пол­нив ко­жан­ный ме­шок его кровью вмес­те с кровью двух пре­дате­лей, То­мирис при всех воск­лик­ну­ла: «Ты хо­тел кро­ви, так пей ее до дна!» — и бро­сила его го­лову в этот ме­шок. То­мирис бы­ла гиб­ким стра­тегом, поль­зо­валась боль­шим ав­то­рите­том сре­ди на­селе­ния, о чем мож­но су­дить по то­му, что пос­ле её смер­ти сакс­кое го­сударс­тво уп­равля­лось не од­ним, а тре­мя пра­вите­лями.

Сре­ди на­рода су­щест­ву­ет мно­го ле­генд о ге­ро­из­ме сакс­кой ца­рицы То­мирис. В Ка­захс­та­не ста­ло очень по­пуляр­но имя То­мирис.

То­мирис яв­ля­лась по­том­ком вож­дя ски­фов Иш­па­кая. Прав­нучка Ма­дия, внуч­ка или доч­ка ле­ген­дарно­го ца­ря Сы­пыра (Спар­га­пис).

При­мер­но в 530—529 гг. до н. э. царь Ми­дии — Кир, по­корив мно­жест­во стран и по­лучив ти­тул «влас­ти­тель Азии», отп­ра­вил­ся в по­ход на Ве­ликую степь. Нас­тупле­ние на­чал с Сыр­дарьи, при­мер­но меж­ду Тур­кеста­ном и От­ра­ром. Са­ками в то вре­мя пра­вила вдо­ва их ца­ря — То­мирис. Му­жем То­мирис яв­лялся принц тиг­ра­ха­удов Рус­там. Ко­торый то­же по­гиб в бою от рук Ки­ра. Кир отп­ра­вил пос­ла к ца­рице с пред­ло­жени­ем вый­ти за не­го за­муж и объеди­нить два на­рода в од­но го­сударс­тво без вся­кого боя. На что сакс­кая ца­рица от­ве­тила от­ка­зом.

Пер­вый бой за­вер­шился по­бедой са­ков, ко­торых возг­ла­вил сын То­мирис — Спар­га­пис. По сакс­ким обы­ча­ям, по­беда всег­да об­мы­валась, вос­поль­зо­вав­шись этим, пер­сы под­ки­нули ночью сакс­ким вой­скам силь­ное ви­но, в ре­зуль­та­те че­го сакс­кие во­ины ока­зались опьянен­ны­ми. Этим вос­поль­зо­вал­ся Кир, зах­ва­тив в плен од­ну третью часть вой­ска са­ков и сы­на ца­рицы — Спар­га­писа. В пле­ну он по­кон­чил с со­бой. Так же ге­ро­ичес­кий по­гиб при этой бит­ве ле­ген­дарный бо­гатырь Рус­там, сын ца­ря тиг­ра­ха­удов Ко­вал­да, муж ца­рицы То­мирис

В ре­ша­ющей бит­ве участ­во­вали и жен­щи­ны, де­вуш­ки-са­ки, ко­торые бро­сились с са­мой ца­рицей в бит­ву в пос­ледний ре­ша­ющий мо­мент. Этот бой Ге­родот наз­вал «са­мым жес­то­ким и ве­ликим». Кро­вавый бой за­вер­шился по­бедой са­ков, где пер­сы не ожи­дали уви­деть на по­ле сра­жения му­жест­вен­ных жен­щин. По Ге­родо­ту, все пер­сы по­гиб­ли на по­ле боя, сре­ди них был и Кир. Это бы­ло силь­ным уда­ром для Пер­сии, во­ен­ный ав­то­ритет го­сударс­тва сре­ди со­седей упал. Боль­ше не ста­ло ве­лико­го «влас­ти­теля Азии». Так бы­ло окон­ча­тель­но раз­би­то вой­ско «влас­ти­теля Азии» Ки­ра сакс­кой ца­рев­ной То­мирис. В пос­ледс­твии при­ем­ни­ком Ки­ра стал Га­ума­та (или Лже­бар­дия) вы­дав­ший се­бя за Бар­дию (греч. Смер­ди­са) — млад­ше­го бра­та Кам­би­са, но его вско­ре сме­нил копьено­сец Да­рий, изб­ран­ный за­говор­щи­ками убив­щи­ми Га­ума­та.

По­беда бы­ла дос­тигну­та за счет по­тери боль­шой час­ти на­селе­ния са­ков из ро­дов мас­са­гетов, тиг­ра­ха­удов и ха­ома­вар­гов. От­ру­бив го­лову Ки­ра, и на­пол­нив ко­жан­ный ме­шок его кровью вмес­те с кровью двух пре­дате­лей, То­мирис при всех воск­лик­ну­ла: «Ты хо­тел кро­ви, так пей ее до дна!» — и бро­сила его го­лову в этот ме­шок. То­мирис бы­ла гиб­ким стра­тегом, поль­зо­валась боль­шим ав­то­рите­том сре­ди на­селе­ния, о чем мож­но су­дить по то­му, что пос­ле её смер­ти сакс­кое го­сударс­тво уп­равля­лось не од­ним, а тре­мя пра­вите­лями.

Сре­ди на­рода су­щест­ву­ет мно­го ле­генд о ге­ро­из­ме сакс­кой ца­рицы То­мирис. В Ка­захс­та­не ста­ло очень по­пуляр­но имя То­мирис.




« 10 » 04 2012ж. Пән: қазақ тілі Сынып 8 Сабақ реті 138
Сабақтың тақырыбы: Еділ батыр

үзгі демалыста

Сабактың мақсаты:

  1. Білімділік: оқушылардың мәтінмен жұмыс істеу қабілетін арттыру; сөйлем мүшелерін (анықтауыш) дұрыс қолдануға үйрету; сөздерді ауызекі тілде дұрыс қолдануды үйрету, картамен жұмыс істеу

  2. Оқушылардың ой-өрісін дамыту; есте сақтау қабілеттерін дамыту

_________________________________________________________________________________

  1. Тәрбиелік : адамгершілік ке тәрбиелеу


Сабақтың түрі: аралас

Сабақтың әдici: сұрақ-жауап, әңгімелеу

Сабақтың жабдыкталуы, көрнекіпігі: өткен шақтың , септіктер сызбасы

Сабақтың барысы

I. ¥йымдастыру кезеңі: а) Амандасу. б) Кезекшімен әңгімелесу.

II. Фонетикалық жаттығу.

Табиғатты сүйемін,

Ыстығына күйемін,

Суығына тонамын,

Қасиетіне бас иемін!

Ш. Үй тапсырмасын тексеру: 46 бет. 1 тапсырма мәтінін мазмұнын айту.

IV. Жаңа тақырыппен жұмыс

Мәтінмен жұмыс «Кең-байтақ Қазақстаным»

Мәтінді (өздігінен, іштей) оқу;

Мәтінді дауыстап оқу;

Мәтіннен таныс емес сөздердің баламасын табу;

Мәтінді түсініп оқу;

Мәтін бойынша сұрақтарға жауап беру



V. Жаңа сабақты бекіту.

4.1.1. Берілген сөз тіркестерін мәндес сөздермен түсіндіріңдер.

Жері кең, орын тепкен, кең танылуда, сұлу жерлер, сарқылмас қоры, әйгілі, әсем, таулы аймақтар.

      1. Берілген синонимдік қатардан артық сөзді табыңдар.

  • Түйіскен, беттескен, тоғысқан, тоқайласқан.

  • Сарқылмас, суымас, тартылмас, тоқталмас, таусылмас.

  • Сұлу, көркем, ажарлы, көрікті, дарынды.

      1. Мәтінді пайдаланып, сөйлемдердің дұрыс, бұрыстығын анықтаңдар.

      2. Сөйлемдерден анықтауыштарды табыңдар. Сұрақ қойыңдар.

      3. Сөйлемдерді толықтырып жазыңдар. Көп нүктенің орнына оң бағанадан тиісті анықтауышты тауып, жазыңдар.

      4. Берілген сөйлемдерге сұрақ қойыңдар.


Анықтауыш . Сөйлемде затты, нәрсені сын-сапалық, сан-мөлшерлік, меншіктік жағынан анықтап тұратын тұрлаусыз мүше анықтауыш деп аталады. Анықтауыштың сұрақтары Қандай? Қай? Қанша? Неше? Кімнің? Ненің? Анықтауыш дара және күрделі болып екіге бөлінеді.

Мысалы: Менің Отаным - Қазақстан. Атақты Көкшетау – сұлу жер. Бұл өңірде мұнайдың сарқылмас қоры бар.

Қарқаралы – көмірлі қала.

VI. Білімдi бағалау: ___________________________________________________________

VII. Сабақты қорыту:

5 экономикалық аймаққа бөлінеді

Батыс Қазақстан

  • Мұнай өндірісі




Еділ батыр



Солтүстік Қазақстан – астығы мол өлке

Орталық Қазақстан темір, асбест орынждары




Шығыс Қаз-н

Түсті металлмен әйгілі

Үй жұмыс Мәтінді сызба бойынша айтып үйрету.


№10 ОМ директоры: Базеков Ж.И. _______________

Оку iciнiң менгерушісі: Прибора Г.М. _____________

Әдістеме жетекшісі: Накенова Г.А. __________
Солтүстік Қазақстан облысы — республиканың солтүстік қақпасы.

Облыс 1936 жылдың 29 шілдесінде құрылды, бүгінгі шекарасы 1999 жылдың 8 сәуірінде бекітілді. Облыстың ауданы 97, 99 мың шаршы км. тең және республика аумағының 3, 6% құрайды.

Солтүстік Қазақстан облысының әкімшілік орталығы – Петропавл қаласы, 1752 жылы негізі қаланды.

Облыста 13 әкімшілік аудан бар; 5 қала – Петропавл, Булаев, Мамлют, Тайынша, Сергеев; 4 қала типтес кенттер – Смирнов, Талшық, Еңбек, Кішкенекөл.

Облыс аумағы Қазақстанның Қостанай және Ақмола облыстарымен және Ресей Федерациясының Қорған, Түмен, Омбы облыстарымен шекараласады.

Солтүстік Қазақстан облысы – Қазақстанның солтүстігінде орналасып, (Сары-Арқа) Қазақтың ұсақ үстүртінің бір бөлігін және Батыс Сібір ойпатының қиыр оңтүстігін алып жатыр. Жер бедерінде ойлы көл қазандықтары, дала ойпаттары, аласа таулар мен ауысып келген жалдар көп кездеседі. Оңтүстік-шығысы мен оңтүстік-батысында биіктігі 115 - 120 м биіктер солтүстік-шығысында, оңтүстігі мен оңтүстік-шығысында 200 м жетеді. Облыстың оңтүстік-батыс бөлігі(Сары-Арқа) Қазақтың ұсақ үстүртіне жатады және Көкшетау қыратының солтүстік-батыс бөлігінде орналасқан. Сары-Арқа – ежелгі таулы ел, жер қыртыстарының құрылымы палеозойда пайда болған. Уақыттың өтуімен табиғи факторларының әсері таулы бедерге таңғажайып түр береді. Қалың ормандармен қаптаған қыраттар әсем, құмды жағажайлармен тұщы және тұзды көлдердің қазандықтарында орналасқан. Орманды-далалы зоналарда қалың қайың шоқтарын тамашалауға болатын «Ақ қайыңдар аймағы» ақындық атауы


Пән: қазақ тілі Сынып 8 Сабақ реті 47 26.12.2013

Сабақтың тақырыбы: Бақылау диктант .Өткенді қайталау

Сабактың мақсаты:

  1. Білімділік: оқушылардың грамматикалық тақырыпты меңгерген дәрежесін тексеру, оны іс жүзінде пайдалана алу қабілеттерін анықтау; орфографикалық тұрғыда дұрыс жазу қабілеттерін арттыру;етістіктің шақтарын ажыратуға үйрету.

  2. Оқушылардың ой-өрісін дамыту; есте сақтау қабілеттерін дамыту

  3. Тәрбиелік : адамгершілік ке тәрбиелеу


Сабақтың түрі: бақылау

Сабақтың әдici: жазбаша

Сабақтың жабдыкталуы, көрнекіпігі: етістіктің шақтары

Сабақтың барысы

I. ¥йымдастыру кезеңі: а) Амандасу. б) Кезекшімен әңгімелесу.

II. Үй тапсырмасын тексеру: Сызба арқылы «Көне Отырар» туралы әңгімелеу.

Ш. Қайталау.

Көктем келді.

Аспанда күн жарқырап тұр.

Жақында демалыс басталады.

IV. Диктантпен жұмыс

  1. Диктанты жағымды дауыспен дауыстап оқу,

  2. Оқушылардан таныс емес сөздердің бар-жоқтығын тексекру,

  3. Таныс емес сөздердің мағынасын түсіндіру.

  4. Диктанттың мәтінін қайта оқу,

  5. Мәтінді бір-бір сөйлемнен жекелеп оқу.

  6. Тыныс белгілерін қою үшін, сөйлемді қайтаоап оқу.

  7. Мәтінді тұтастай оқып шығу, оқушылар өз беттерімен тексереді.

  8. Грамматикалық тапсырма беру.

  9. Диктантты жинап алу.

  10. Тексеру және бағалау

Бақылау диктант

Бақша арасындағы жолмен аяңдап келемін. Итім алдымда келеді. Ол кенет жүрісін тежеді. Құстың иісін сезгендей, төрт тағандап бұға бастады. Мен ілгері жол бойына қарадым. Торғайдың сары жағал, ақ үрпек балапанын көрдім. Ол ұясынан құлап түсіпті. Балапан жас қанатын дәрменсіз жайып, қимылсыз отыр.

Ит балапанға ептеп жақындады. Кенет қара тамақ үлкен торғай ағаш басынан зу етіп иттің дәл алдына келіп қонды. Байғұстың зәресі кеткен, жүнін үрпитіп шырылдауда. Иттің арандай ашылған тістері ақсиған аузына қарай бір-екі рет тап берді.

Ол жан ұшырап, өзінің балапаны үшін ажалға қарсы ұмтылды. Ол балбөбегі балапанын өз денесімен бүркемек болды. Титтей денесі қорыққанынан дірілдеп, даусы шыр-шыр етеді. Ол балапаны үшін өзін-өзі құрбан еткелі безектеп тұр. Оның көзіне ит қандай дәу болып көрінді десеңші!

  • Мәтінге тақырып қою.

  • Мәтіннен осы шақта, өткен шақта тұрған етістіктерді табыңдар.

VI. Білімдi бағалау: ___________________________________________________________

VII. Сабақты қорыту: Үй жұмыс Мәтінді сызба бойынша айтып үйрету.
№10 ОМ директоры: Базеков Ж.И. _______________

Оку iciнiң менгерушісі: Прибора Г.М. _____________

Әдістеме жетекшісі: Накенова Г.А. __________


« 17 » 04 2012ж. Пән: қазақ тілі Сынып 8 Сабақ реті 143
Сабақтың тақырыбы: Жай сөйлемнің түрлері. Қайталау

Сабактың мақсаты:

Білімділік: оқушылардың жай сөйлемді ажырату қабілетін арттыру; сөйлем мүшелерін дұрыс қолдануға үйрету; сөздерді ауызекі тілде дұрыс қолдануды үйрету, картамен жұмыс істеу

Оқушылардың ой-өрісін дамыту; есте сақтау қабілеттерін дамыту

Тәрбиелік : адамгершілік ке тәрбиелеу
Сабақтың түрі: аралас

Сабақтың әдici: сұрақ-жауап, әңгімелеу

Сабақтың жабдыкталуы, көрнекіпігі: жай сөйлем

Сабақтың барысы

I. ¥йымдастыру кезеңі: а) Амандасу. б) Кезекшімен әңгімелесу.

II. Фонетикалық жаттығу.

Құлпыра берші, кең дала,

Гүліңді күнде терейін.

Жапырағыңмен жасыршы,

Қойныңа мен енейін.

Ш. Үй тапсырмасын тексеру: Сызба бойынша мәтіннің мазмұнын айту.

IV. Қайталау. Жай сөйлемнің түрлері.

Сізге жеделхат келді.

Сізге жедлхат келді!

Сізге жеделхат келді ме?

Сұрақтарға жауап беру:

Сөйлемнің бірінші сөзі қандай әріппен басталып жазылады?

Сөйлемнің соңында қандай тыныс белгілері қойылады?

Мәтінмен жұмыс «Ерке»

Мәтінді дауыстап оқу;

Мәтінді түсініп оқу, аудару;

Мәтіннен сұраулы және лепті сөйлемдерді тауып, көшіріп жазу.



Ерке

Еркін дейтін ерке Төкен дейтін баламен жөнсіз ерегесті. Екеуі төбелесіп, Еркін жеңіліп қалды.



Үйіне еңіреп жылап келсе де: «Не болды?» - деушілер болмады. Ешкім ескермегенге ыза болған Еркін:

  • Сендер неге сұрамайсыңдар? Ойбай! Ойбай! – деп бақырып жіберді.

V. Жаңа сабақты бекіту.

Жаттығу жұмыстары.

  1. Кестенің талабына орай 4 сөйлем құрастырып жаз.

    Сөйлем мағынасы

    Мысал

    Сұрай, өтіне айтылған сөйлем




    Хабарлай айтылған сөйлем




    Бұйыра айтылған сөйлем




    Қуана, көтеріңкі айтылған сөйлем




  2. Төмендегі талапты сақтайтын 8 сөйлем жаз

    Жасалу жолы

    Мысал

    Бастауыш пен баяндауыштан тұратын сөйлем




    Бастауышы жоқ сөйлем




    Тұрлаусыз мүшелер араласқан сөйлем




    Кей мүшелері түсіріліп айтылған сөйлем




    Айтылуға тиісті сөздері түгел сөйлем




    Оқиға, қимылдың мекенін, мезгілін көрсететін сөз, сөз тіркесі










  3. Хабарлы сөйлемдерді сұраулы сөйлемдерге айналдырып жаз.

Күн бұлттанды. Жауын жауды. Балалардың үсті су болды. Олар үйге қарай жүгірді. Жауын басылған соң, далаға қайта шықты. Даланың шаңы басылып қалыпты.

VI. Білімдi бағалау: ___________________________________________________________

VII. Сабақты қорыту:








Көне Отырар
















Үй жұмысы: жай сөйлемдер құрастырып жазу. Жай сөйлемнің түрлерін қайталап, ережесін жаттау.


№10 ОМ директоры: Базеков Ж.И. _______________

Оку iciнiң менгерушісі: Прибора Г.М. _____________

Әдістеме жетекшісі: Накенова Г.А. __________

« 18 » 04 2012ж. Пән: қазақ тілі Сынып 8 Сабақ реті 143
Сабақтың тақырыбы: Қайталау. Қатемен жұмыс

Сабактың мақсаты:

Білімділік: оқушылардың жай сөйлемді ажырату қабілетін арттыру; сөйлем мүшелерін дұрыс қолдануға үйрету; сөздерді ауызекі тілде дұрыс қолдануды үйрету, картамен жұмыс істеу, етістіктердің шақтарын қайталау

Оқушылардың ой-өрісін дамыту; есте сақтау қабілеттерін дамыту

Тәрбиелік : адамгершілік ке тәрбиелеу
Сабақтың түрі: аралас

Сабақтың әдici: сұрақ-жауап, әңгімелеу

Сабақтың жабдыкталуы, көрнекіпігі: жай сөйлем, етістіктің шақтары

Сабақтың барысы

I. ¥йымдастыру кезеңі: а) Амандасу. б) Кезекшімен әңгімелесу.

II. Үй тапсырмасын тексеру: Жай сөйлемдер құрастырып жазу. Жай сөйлемнің түрлерін қайталап, ережесін жаттау.

Ш. Қайталау. Жай сөйлемнің түрлері

IV. Қайталау. Етістік Етістікті тап, түрін, шағын анықта.

Жаңбыр жауды. Жаңбыр жауып тұр

Әли достарымен доп ойнады. Әли достарымен доп ойнап жүр.

Айман әжесінің әңгімесін тыңдады. Айман әжесінің әңгімесін тыңлап отыр.

Серік күйсандықта ойнады. Серік күйсандықта ойнап отыр.

Сұрақтарға жауап беру:

Етістіктің қандай түрлері бар?

Етістіктің қандай шақтарын білесіңдер?

V. Жаңа сабақты бекіту.

Жаттығу жұмыстары.

  1. Кестенің талабына орай 4 сөйлем құрастырып жаз.

    Сөйлем мағынасы

    Мысал

    Сұрай, өтіне айтылған сөйлем




    Хабарлай айтылған сөйлем




    Бұйыра айтылған сөйлем




    Қуана, көтеріңкі айтылған сөйлем




  2. Төмендегі талапты сақтайтын 8 сөйлем жаз

    Жасалу жолы

    Мысал

    Бастауыш пен баяндауыштан тұратын сөйлем




    Бастауышы жоқ сөйлем




    Тұрлаусыз мүшелер араласқан сөйлем




    Кей мүшелері түсіріліп айтылған сөйлем




    Айтылуға тиісті сөздері түгел сөйлем




    Оқиға, қимылдың мекенін, мезгілін көрсететін сөз, сөз тіркесі










  3. Хабарлы сөйлемдерді сұраулы сөйлемдерге айналдырып жаз.

Күн бұлттанды. Жауын жауды. Балалардың үсті су болды. Олар үйге қарай жүгірді. Жауын басылған соң, далаға қайта шықты. Даланың шаңы басылып қалыпты.

VI. Білімдi бағалау: ___________________________________________________________

VII. Сабақты қорыту:

Үй жұмысы:

№10 ОМ директоры: Базеков Ж.И. _______________

Оку iciнiң менгерушісі: Прибора Г.М. _____________

Әдістеме жетекшісі: Накенова Г.А. __________

Солтүстік Қазақстан облысы — республиканың солтүстік қақпасы.
« 03 » 09 2012ж. Пән: қазақ тілі Сынып 8 Сабақ реті 01
Сабақтың тақырыбы: Отбасы сыйластығыі
Сабактың мақсаты:

  1. Білімділік: оқушылардың сұрақтарға дұрыс жауап беріп, сұхбаттасу қабілетін арттыру; сөйлем мүшелерін дұрыс қолдануға үйрету; сөздерді ауызекі тілде дұрыс қолдануды үйрету

  2. Оқушылардың ой-өрісін дамыту; есте сақтау қабілеттерін дамыту

_________________________________________________________________________________

  1. Тәрбиелік : адамгершілік ке тәрбиелеу


Сабақтың түрі: аралас

Сабақтың әдici: сұрақ-жауап, әңгімелеу

Сабақтың жабдыкталуы, көрнекіпігі: өткен шақтың , септіктер сызбасы

Сабақтың барысы

I. ¥йымдастыру кезеңі: а) Амандасу. б) Кезекшімен әңгімелесу.

II. Фонетикалық жаттығу.

Дала қандай, Қала қандай,

Бастап жүрді Күн мен Ай. Жермен, көкпен

Көз тоймайды, қараса. Шығысқа да, батысқа да,

Серуендеткен Каникулдың күндері-ай!

Ш. Қайталау:

Мынау Алмас. Алмас 8 сынып оқушысы. Ол жазда отбасымен Зеренді, Бурабай, Шалқар көлдерінің жағалауында дем алып, күнге қыздырынды. Ал сендер жазда қайда болдыңдар? Отбасыларыңмен бірге болдыңдар ма?

Сендердің отбасыларыңда ата немесе әжелерің бар ма? Оларды сыйлайсың ба?

IV. Жаңа тақырыппен жұмыс

А) Берілген суретке қарап, сұхбатты толықтырыңдар.

  • Сен әкеңнің ақылын тыңдайсың ба?

  • Ал анаңды сыйлайсың ба?

  • Ата-әжеңді құрметтейсің бе?

  • Отбасы сыйластығығы дегенді қалай түсінесің?








Отбасы сыйластығы









Б) Жаңа сөздерді синонимдер арқылы түсіндіріңдер.

Сендердің отбасыларыңдағы мәртебесі биік кім?

Қазақ халқының қандай салт-дәстүрін білесің?

Өз отбасыңның асыраушысы кім?

Ал кім қамқоршы?
В) Сый құрметке бөлену, үлгі көрсету, ағайынмен қарым-қатынас, татулық ұйытқысы сөз тіркестерімен сөйлемдер құрастыр.

Г) Келесі сөздердің антонимін табыңдар!
Биік – еңбекқор -

Қымбат – тәрбиелі -

Ренжіту – сыпайы -
VI. Білімдi бағалау: ___________________________________________________________

VII. Сабақты қорыту:








Менің отбасымның

сыйластығы










Үй жұмыс Сызба бойынша айту.

№10 ОМ директоры: Базеков Ж.И. _______________

Оку iciнiң менгерушісі: Прибора Г.М. _____________

Әдістеме жетекшісі: Накенова Г.А. __________

« 05 » 09 2012ж. Пән: қазақ тілі Сынып 8 Сабақ реті 02
Сабақтың тақырыбы: Ата –әке - бала
Сабактың мақсаты:

  1. Білімділік: оқушылардың мәтінмен дұрыс жұмыс істеп, сұрақтарға дұрыс жауап беріп, сұхбаттасу қабілетін арттыру; сөйлем мүшелерін дұрыс қолдануға үйрету; сөздерді ауызекі тілде дұрыс қолдануды үйрету

  2. Оқушылардың ой-өрісін дамыту; есте сақтау қабілеттерін дамыту

_________________________________________________________________________________

  1. Тәрбиелік : адамгершілік ке тәрбиелеу


Сабақтың түрі: аралас

Сабақтың әдici: сұрақ-жауап, әңгімелеу

Сабақтың жабдыкталуы, көрнекіпігі: өткен шақтың , септіктер сызбасы

Сабақтың барысы

I. ¥йымдастыру кезеңі: а) Амандасу. б) Кезекшімен әңгімелесу.

II. Фонетикалық жаттығу.

Биік – аласа еңбекқор - жалқау

Қымбат – арзан тәрбиелі - жетесіз

Ренжіту – қуанту сыпайы - дөрекі



Ш. Үй жұмысын тексеру:










Менің отбасымның

сыйластығы











IV. Жаңа тақырыппен жұмыс

А) Жаңа сөздермен таныстыру

Ұрпақ – поколение беріктік - сплоченность

Мәртебе – авторитет ағайын – родня, сородичи

Сыйлау - уважать орнату - установить

Асыраушысы - кормилец воспитывать
Б) мәтінмен жұмыс

Мәтінді (өздігінен, іштей) оқу;

Мәтінді дауыстап оқу;

Мәтіннен таныс емес сөздердің баламасын табу;

Мәтінді түсініп оқу;

Мәтін бойынша сұрақтарға жауап беру



В) Кесте бойынша отбасы мүшелерінің сәйкес келетін сипаттарын тауып айтыңдар.

VI. Білімдi бағалау: ___________________________________________________________

VII. Сабақты қорыту:

Үй жұмыс Кесте бойынша әңгімелеу.

№10 ОМ директоры: Базеков Ж.И. _______________

Оку iciнiң менгерушісі: Прибора Г.М. _____________

Әдістеме жетекшісі: Накенова Г.А. __________

БҚО,Теректі ауданы, Подстепный ауылы,

Подстепный № 1 ЖОББМ

қ а з а қ т і л і м е н ә д е б и е т і п ә н і м ұ ғ а л і м і

Есетова Жанна Жаксыгалиевна

Сабақтың тақырыбы: Түркістан қаласы туристер

назарында. (8-сынып қазақ тілінен ашық сабақ)

Мақсаты: Тарихи жер туралы оқушылардың білімдерін

кеңейту, тереңдету; Ауызекі сөйлеу қабілеттерін дамыту;

Қазақ елінің тарихын, мәдениетін құрметтеуге баулу.

Сабақ көрнекілігі: суреттер, слайдтар.

Сабақ әдісі: сұрақ-жауап, баяндау, түсіндіру, СТО элементтері

Сабақ барысы. І.Ұйымдастыру кезеңі

Құрманғазының «Сергер» күйі орындалады. Бейнетаспадан Түркістан

қаласы көрсетіледі.

-Балалар, бұл қай қала? -Түркістан сөзін естігенде естеріңе не түседі?13

«Республикалық 45minut.kz» газетінің сабақтар топтамасы

ІІ. Жаңа сабақ. 1) Мәтінді дауыстап мәнерлеп оқу. 2) Сөздікпен жұмыс.

Қасиетті- священный Көне-древний Саяси орталық – политический центр

Ғибадатхана – молебня Озық – лучший Кесене – мавзолей

Орфоэпиялық жұмыс (дұрыс айтылуын қадағалау)

1) Сөздермен сөз тіркестерін құрастыру.

2) Мәтінді орыс тіліне аудару.

3) Мәтін бойынша сұрақтарға жауап беру.

-Түркістан қандай қала? - Қожа Ахмет Йассауи кесенесінің ерекшеліктері

қандай?

7) Мәтінді жоспар бойынша әңгімелеу. Жоспар:

1. Оңтүстіктегі көне қала. 2. Қожа Ахмет Йассауи кесенесі.

3. Ғибадатхана 4. Түркістан – туристік қала.

ІІІ. Тапсырмалар орындау.

1) Сөз тіркестерін мағыналары мәндес сөздермен түсіндіру.

2) қала, шаһар, кент сөздерімен сөйлем құрастыру.

3) Диалог құрастыру « Түркістанға саяхат»

IV. Бекіту кезеңі.Түркістан туралы не білдік?

4.1. Үйге тапсырма беру. «Түркістан - тарихи қала» шығарма жазу.

4.2. Бағалау.

-----------------------------------------------------------------------------------


Сабақ тақырыбы: Жай сөйлем

Сабақ мақсаты: білімділік: Лицеистерге сөйлемдер туралы түсінік беру, олардың түрлері, сөйлемдегі сөздерді сөйлем мүшелеріне дұрыс талдай білуге дағдыландыру.
дамытушылық: жай сөйлем туралы түсініктерін одан әрі дамыту, лицеистердің  ой-өрісін, тіл байлығын кеңейту.
тәрбиелік: ұқыптылыққа, сауатты,таза жазуға, еңбексүйгіштікке тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: қайталау  сабағы

Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, сұхбаттасу, тест жұмысы.

Сабақты дидактикалық материалдармен қамту: слайд, қосымша материалдар, семантикалық карта

Пәнаралық байланыс: қазақ әдебиеті, тарих

Сабақ барысы

І. Ұйымдастыру кезеңі:

1. Сәлемдесу

2. Сабақта жұмыс істеуге жағдай жасау

3. Лицеистерді психологиялық тұрғыдан қарым-қатынасқа дайындау

4. Сабаққа дайындықты тексеру

5. Лицеистер назарын ұйымдастыру

6. Сабақтың жалпы мақсаты мен оны жүргізу жоспарын ашу

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру Тұрақты тіркестер қатарын жазу.

ІІІ. Жаңа материалды зерделеу. 

Слайд.

Жай сөйлем — бір не бірнеше сөз бен сөз тіркестерінен құралып, тиянақты бір ғана ойды білдіретін сөйлем. Жай сөйлемнің негізгі ерекшелігі — құрамындағы сөздер өзара бір-бірімен семантикалық бірлікте болады, екпін тұтастығы, сөздердің орын тәртібі сақталады.

 Жай сөйлем құрамы мен құрылысына қарай бірнеше түрге бөлінеді. Сөйлемде тұрлаусыз мүшелердің болу, болмауына қарай жалаң сөйлем және жайылма сөйлем болып бөлінеді.



Простыми называются предложения, выражающие законченную мысль и содержащие подлежащее и сказуемое. Жай сөйлемдер по своим грамматическим делятся на две группы: 1. С двумя главными членами предложения: подлежащим и сказуемым. Мысалы, Қар (не?) жауды (не қылды?) – Выпал снег. Әкем (кім?) келді (не істеді?) – Пришел отец.

 Сөйлем айтылу мақсаты мен интонациясына қарай хабарлы, сұраулы, бұйрықты және лепті сөйлем болып бөлінеді.



Хабарлы сөйлем – айтылу мақсаты хабарлау, суреттеу, баяндауды білдіретін сөйлемнің түрі. Мысалы: Мен жалақы алдым.

Хабарлы сөйлем (повествовательное предложение) в казахском языке, как и в русском, повествует, сообщает о каких-либо фактах или явлениях окружающей действительности. Мысалы, Бүгін күн жылы. (Сегодня теплый день). Анам көйлек тігіп отыр. (Мама шьет платье). Жаңбыр жауып тұр. (Идет дождь).

 Сұраулы сөйлем – жауап алу мақсатымен қарай айтылған сөйлем.


Сұраулы сөйлемдер мынадай жолдармен жасалады:
а) Сөйлемде сұрау есімдігінің қолданылуы арқылы. Мысалы, Не үшін?
ә) ма, ме, ба, бе, па, пе, ша,ше шылауларының қолдануы арқылы. Мысалы, Жерім жаман ба?
б) ғой, қой, ау, еу шылауларының , ә, сірә сияқты оқшау сөздердің; болар, шығар, қайтеді, білемін деген көмекші сөздердің сұрау мәнінде қолданылуы арқылы:
Мысалы, – Осы ғой алған жоспары? – Иә, осы.
в) Сұрау интонация арқылы. Мысалы,  Япырай, ие бермей кетпесе?

Сұраулы сөйлем (вопросительное предложение) заключает в себе вопрос. В казахском языке сұраулы сөйлем образуется с помощью вопросительных местоимений кім? не?

(кто? что?), қашан? (когда?), қайда? (куда?) и др.

 Бұйрықты сөйлем – біреуге бұйыру, тілек – өтініш ету мақсатында айтылған сөйлем.


Бұйрықты сөйлемде интонация біркелкі бола бермейді: бірде хабарлы сөйлем интонациясымен айтылса, бірде лепті сөйлем интонациясымен айтылады да, соған сәйкес сөйлем соңында нүкте(.) я леп белгісі(!) қойылады. Бұйрықты сөйлемнің баяндауышы етістіктің бұйрық рай тұлғасынан және бұйрық не шартты рай тұлғасына тілек-өтініш мәнді –шы, -ші жұрнағының үстеуі арқылы жасалады. Мысалы,  Бар! Шап! Жиып кел тегіс! – деді…

В побудительных предложениях мы выражаем просьбу, совет, требование, пожелание, запрет, приказание, убеждение. Мысалы, Отпен ойнама! Әлия, мені күтіп ал.

 Лепті сөйлем – айтушының көңіл күйін (қуану, ренжу, зеку, алу, өкіну т.б.) білдіретін сөйлем.


Лепті сөйлем ерекше әуенмен айтылып, дауыс ырғағы сөйлем соңында да көтеріңкі қалыпта болады. Соған сәйкес сөйлем соңында леп белгісі (!) қойылады. Мысалы, Құнанбай қатты зекіп қалып:
– Жә тоқтат! – деді. (М.Ә.)

Лепті сөйлем (восклицательное предложение) в казахском языке как и в русском выражает какие-либо сильные чувства: радость, печаль, удивление, страх, восторг и т.д.

Восклицательные предложения произносятся высоким тоном. Помимо этого, в восклицательных предложениях применяются и другие средства (междометия, эмоционально окрашенные слова, усилительные частицы). Мысалы, Бейбітшілік жасасын! – Да здравствует мир! Мерекеңізбен құттықтаймын! – Поздравляю Вас с праздником!


Жалаң сөйлем – тұрлаусыз мүшелер болмай, тек бастауыш пен баяндауыштан құралған сөйлем.

Жайылма сөйлем – тұрлаулы мүшелермен қатар тұрлаусыз мүшелер де бар сөйлем.

Сөйлемде бастауыштың болу, болмауына қарай жақты сөйлем, жақсыз сөйлем болып бөлінеді.


Жақсыз сөйлем - бастауышы бар кейде айтылмай тұрса да, бастауышын баяндауышы арқылы табуға болмайтын, баяндауыштың өзі ғана сол сөйлемге ұйытқы болатын жай сөйлем түрі.
Жақсыз сөйлемнің баяндауыштары мынадай тұлғада келеді:
1. –қы, -кі, -ғы, -гі жұрнақты қалау рай етістікке бол көмекші етістігі тіркесіп келеді: айтқысы келді.
2. Тұйық етістікке керек, жөн, мүмкін, тиіс сияқты сөздер тіркесіп келеді: баруы керек, айтуы тиіс т.б.
3. –ып, -іп, -п жұрнақты көсемшеге бол (көбіне болма тәрізді болымсыз түрінде) көмекші етістігі тіркесіп келеді: айтып болмайды, ұғып болмайды.
4. Баяндауыш құрамында бастауыш тұлғалы сөзі бар, бірақ сөйлем мүшелеріне жіктеуге келмейтін тұрақты тіркестерден болады: шек сілесі қатты, шарасы қалмады.

 Личными называютсяпростые предложения, которые имеют подлежащее и сказуемое или одно сказуемое, ясно указывающее своим окончанием на подлежащее. Мысалы, Мен ертең келемін. (Я завтра приду). Ертең барамын. (Завтра пойду).



Безличными называется предложение со сказуемым, при котором нет подлежащего и одно не подразумевается. Мысалы, Бұл жерде суға шомылуға болмайды. (Здесь нельзя купаться). Саған ертең тауға бармауға тура келеді. (Тебе завтра придется не ходить в горы).

 Толымды сөйлем - сөйлемде ойға қатысты айтысуға мүшелері түгел жай сөйлемнің түрі.



Полным предложением называется такое, в котором имеются все члены, необходимые для его понимания. Мысалы,  Мұғалім сыныпқа кірді. (Учитель вошел в класс).
Толымсыз сөйлем – айтылуға тиісті тұрлаулы я тұрлаусыз мүшенің бірі түсіп қалған жай сөйлемнің түрі.

Неполным предложением  называется такое, в котором пропущен главный или второстепенный член. Пропущенные члены предложения легко восстановить, зная содержание соседних с ними предложений. Мысалы, №5 балалар емханасы қай жерде? (Где 5-я детская поликлиника?) Мұстафин көшесінің бойында. (На улице Мустафина)

Неполные предложения чаще всего встречаются в диалоге.
Тапсырма. Семантикалық кесте

  р\с           

            Жай сөйлем түрлері

Жақты сөйлем

Жақсыз сөйлем

Жалаң сөйлем

Жайылма сөйлем

1

 Үлкендерге құрмет көрсету керек

 

   +

 

   +

2

 Қар жауды

        +

 

    +

 

3

Өзеннен балық аулаймыз

        +

 

    +

 

4

Біз мақтан тұтамыз

        +

   +

 

 

5

Жеті жұрттың тілін біл

        +

 

 

   +

6

Ұрлық түбі-қорлық

        +

 

    +

 

7

Оқыған озады

        +

 

    +

 

8

Менің    бұл сөзге қосылғым келмеді

 

   +

 

    +

 9

Бейбарыс өмір бойы қыпшақ тілінде сөйлеген

        +

 

 

    +

10

Маған сабақтан қалуға болмайды

 

   +

 

    +

 

Тест тапсырмалары

1. Жай сөйлемнің ережесін табыңыз.

А) Бір ғана ойды білдіреді, бір интонациямен айтылады

В) Екі немесе одан көп жай сөйлемнен тұрады

С) Күрделі ойды білдіреді

Д) Дыбыстардың жазудағы таңбасы

Е) Адамның әр түрлі көңіл күйін білдіру

 2. Жай сөйлемнің түрлерін анықтаңыз.

А) Жақты сөйлем

В) Салалас сөйлем

С) Құрмалас сөйлем

Д) Жай сөйлем

Е) Лепті сөйлем

 3. Жақсыз сөйлемді табыңыз

А) Марат жүгіріп кетті.

В) Аяғын аспаннан келтіру.

С) Оларға келуге болмайды.

Д)  Жаз.


Е) Ақ жейделі бала.

 4. Жай сөйлемді көрсетіңіз.

А) Сырын жасырмау.

В) Мен тауда ойнадым.

С) Ауылдың малы.

Д) Тон пішер.

Е) Жаздың жайлы күні еді, мен көрші ауылға барғанмын.

 5.Жайылмасөйлемді табыңыз.

А) Мен кітапханадан қызық кітап алдым…

В) Асқар – инженер.

С) Күз.

Д) Бала болашақ.



Е) Еңбекті бағалау.

 Оқулықпен жұмыс.

Оқулықтың 35 бетіндегі 8-тапсырма, берілген сөйлемдерді бірнеше жай сөйлемдерге бөлу.

 ІV. Үй тапсырмасы туралы ақпарат беру: Әдеби шығармалардан жай сөйлемдерді теріп жазып келу.



 V. Қорытындылау. 

Жай сөйлем — бір не бірнеше сөз бен сөз тіркестерінен құралып, тиянақты бір ғана ойды білдіретін сөйлем. Жай сөйлемнің негізгі ерекшелігі — құрамындағы сөздер өзара бір-бірімен семантикалық бірлікте болады, екпін тұтастығы, сөздердің орын тәртібі сақталады.

Простыми называются предложения, выражающие законченную мысль и содержащие подлежащее и сказуемое.

 VI. Бағалау. 
жүктеу/скачать 2,12 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5



©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет