Студенттің ПӘндік
жүктеу/скачать 5,66 Mb.
|
documents mx umk-ongd-kaz-gotovyy-tau-poslednij
- Бұл бет үшін навигация:
- Мұнайды кәсіпшілікте дайындау
- Мұнайды деэмулсациялаудың жылулық әдісі.
- Химиялық
- Эмулсияны
- Газды дайындау.
| 1 – мұнайқұбыры; 2 – газқұбыры; 3 – суқұбыры.
Соңғы айырғыштар 5 мұнай дайындау орталық пунктінің (МДОП) территориясында тікелей орналасқан. Осы жерде мұнай газдан атмосфералық қысымға жақын қысыммен айырылуы аяқталады. Соңғы айырғыштан шыққан мұнай, мұнай дайындау қондырғыларына 6, одан товарлық резервуарларға 7, сосын товарланған мұнайды тапсыратын автоматтық қондырғыға 8 келеді. Егер товарлық резервуарлардағы мұнайдың сапасы ойдағыдай болмаса, яғни шартқа сай келмесе, онда оны 8 қондырғыдан 6 қондырғыға қайта өңдеуге жіберіледі. Айырғыш құбырдан газ компрессорлық стансияның қабылдағышына 9 келеді, одан газбензин зауытына 11 айдалады. Айырғыш қондырғылардан және резервуарлардан шыққан өндірістік сулар жиналып, тартқыш тетіктер арқылы су дайындайтын қондырғыларға 10 жіберіледі, ол жерден механикалық қоспалар мен мұнайдан тазартылып, айдайтын ұнғыларға жіберіледі. Технологиялық жүйе бойынша мұнай, газ және су дайындайтын үлгіні мынадай элементтерге бөлуге болады: І – бастапқы жинау-өлшеу қондырғылары; ІІ – бірінші сатыдағы айырғыш қондырғылар және сығу сорап стансиялары; ІІІ – екінші және үшінші сатыда соңғы айырғыштары бар дайындау және мұнайды өткізу орталық пункті (егер технологиялық цикл бойынша қажеті болса); мұнай дайындау қондырғысы; резервуарлар паркі; мұнайды автоматтандырып өткізу қондырғысы; IV – газ жинайтын компрессор стансиялары мен газбензин зауыты; V – жер қабатына су айдау үшін су дайындайтын пункт. Мұнай мен газды жинайтын технологиялық жүйедегі айырғыш қондырғылар сұйықты газдан бөлу үшін, сұйық пен газ шығынын өлшеу үшін, газ өңдеуші зауытқа, не басқа тұтынушыларға компрессорсыз тарату үшін, сол сияқты мұнай мен газ жинау және дайындау пунктіне қондырғы және сорап қысымымен газға қаныққан мұнайды тарату үшін қолданылады. Мұнайды кәсіпшілікте дайындау. Кәсіпшілік тәжірибесінде, көбінесе, «су мұнай ішінде» эмулсиясы орын алады. Басқалардан бұл эмулсиялардан ерекше айырмашылығы – судың өте ұсақ тамшылары мұнай ішінде жүреді. Мұнай эмулсиясының түзілуіне қолайлы жағдайлар бар себебі мұнай жер қабатынан шығып, ең соңғы айырғыш қондырғыларға жеткенге дейін үдейі араласуда болады. Мұнай эмулсиясының тұрақтылығы әдетте жоғары болады. Жай тұндырумен суды мұнайдан ажырату мүмкін емес, ол үшін эмулсияны арнаулы өңдеуден өткізу керек. Өңдеу алдындағы мұнайды дайындау екі операцияға бөлінеді: сусыздандыру (деэмульсация); тұзсыздандыру. Сусыздандырғанда мұнайдағы су мөлшері 1-2%-ке, тұзсыздандырғанда 0,1%-ке жеткізіледі. Онымен қоса, бұл үрдісте тұзданда айыру үрдісі жүреді. Бұл үшін мұнайды тұщы су қабатынан өткізеді, сонда мұнай құрамындағы тұз суға еріп, онымен бірге кетеді. Мұнай эмулсиясын бұзу үрдісін екі кезеңге бөлуге болады: біріншісі – ұсақ су тамшыларының тұтастануы; екіншісі – іріленген су тамшыларының тұнбаға түсуі. Бұл үрдістерді жылулық, химиялық және электрлік әдістермен іске асыруға болады. Жылулық әдісімен тұндырғанда мұнайды 45-800С дейін қыздырады. Әрі қарай тұндырғанда бірнеше сағат ішінде су мұнайдан бөлініп, резервуарларға барып, жиналады да, одан кейін канализация торабымен сыртқа шығарылады. Мұнайды деэмулсациялаудың жылулық әдісі. Бұл әдісте, қыздырудан эмулсияның тұтқырлығы төмендеп, су тамшылары тұтасып, тұнбаға түсу принципіне негізделген. Эмулсияны айыру резервуарларда, жылуалмастырғыштарда немесе құбырлы пештерде өтеді. Химиялық әдіс. Эмулсия құрамындағы мұнай мен суға химиялық реагент деэмулгаторлармен әсер етуге негізделген. Деэмулгатор ретінде түрлі ионогенсіз беттік әрекеттік заттар (БӘЗ) қолданылады, олар этилен тотығы (ОП-10, проксоналдар, дипроксамин, дисольван т. б.). Деэмулгатор шығыны аса үлен емес (1 т өңделген мұнайға 30-дан 100 г-ға дейін). Деэмулгатор. Мұнайға қосылғанда екі фазада ерігіштігіне байланысты, ішкі фазаға еркін кіріп, эмулгатордың қабығын бұзады, су-мұнай шекарасындағы тартылу күшін әлсіретеді де, сөйтіп, эмулсияны ыдыратуына соғады. Эмулсияны бұзудың электрлік әдісі. Эмулсия ағынына батырылған электродтарға айнымалы және тұрақты токтің әсер етуінен пайда болған әрбір тамшының шетіндегі әртекті электр зарядтарының бір-біріне тартылып, мұнай қабығын бұза алатындығына негізделген. Электорлық деэмулсиялауда темір сауытқа, оның қабырғасына жанаспайтын етіп электрод енгізеді, онымен өтетін электртогынің кернеуі бірнеше мың вольтқа жетеді. Жерге жалғаған және кернеу трансформаторымен қосылған сауыттың қабырғалары екінші электродтың қызметін атқарады. Жоғары кернеулі ток жүріп тұрған электродтардың арасымен айдалған эмульсия бұзылады, босап шыққан су тамшылары тұтасады, сөйтіп, су біртіндеп сауыт астына жиналады. Аталып кеткен деэмулгация әдістері жеке-жеке қолданылмайды десе де болады. Әдетте, құрама әдістер қолданылады, мысалы, жылулық әдіс химиялық әдіспен немесе техникалық әдіс электрлік әдіспен бірге қолданылады. Газды дайындау. Газ өзінің шыққан жерінен тұтынушыға жеткенше, кейде мындаған шақырым қашықтықта тасымалданғанда неше түрлі климаттық зоналарды кесіп өтеді. Бұл жағдайда дайындаудың маңызы артады, магистралдық құбырлармен өтетің газдың құрамынан судың шығып кетпесі үшін, оны шық нүктесіне дейін кептірудің маңызы зор. Газконденсаттық кен орындарын пайдаланғанда басқа да қосымша талаптар керек етіледі. Ұңғы өнімінен көмірсутек конденсатын бөліп алу сияқты. Газ және газконденсат кен орындарындағы газды өңдегенде мына сияқты технологиялық қондырғылар қолданылады:төменгі қызу айырғыштар (штуцердегі жоғары қысымдағы газдың редуциялану есебінен алынған суықпен істейтін);арнаулы мұздатқыш машиналардан шығатын суықпен істейтін төменгі қызулы айырғыштар; газды сусыздандыру және бензинсіздендіру үшін абсорбциялайтын қондырғы; газды адсорбция (гликолдық) жолмен кептіру үшін арналған қондырғы; Қиыр Солтүстіктегі кен орындарында қолданылатын мұз еріткіштері бар қондырғы. Газды кептіру және тазалау кен орындарында немесе магистралдық газ құбырларының бастапқы ғимараттарында жасалады. Газдың кептірілуі газ құбырында су буы және кристаллогидраттар түзілмейтін дәрежеде өту керек. жүктеу/скачать 5,66 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|