Студенттің ПӘндік
жүктеу/скачать 5,66 Mb.
|
documents mx umk-ongd-kaz-gotovyy-tau-poslednij
- Бұл бет үшін навигация:
- Мұнай және мұнай өнімдерін сақтайтын ыдыстар.
- Резервуар
- Тамшы тәріздес резервуарлар
| 1-резервуар; 2-сорап.
Айдаудың транзиттік жүйесі бойынша, бір сораптан екінші сорапқа, өнім резервуар арқылы өтеді. Резервуар арқылы айдағанда, алдыңғы сорап стансиясынан кейінгі сорап станциясына, газ бен суды мұнайдан айырғыш резервуар арқылы өтеді (1, б-сурет). Өнім бір сораптан екінші сорапқа айдалғанда, аралық резервуарларға соқпай, сорап станциясынан келесі станцияға тікелей бағытталады (1, в-сурет). Бұл, ең жетілген және тиімді жүйе. Мұнай және мұнай өнімдерін сақтайтын ыдыстар. Мұнай кәсіпшілігінде, мұнай өңдеу зауыттарында, мұнай базаларында және магистралдық мұнай құбыры стансияларында жинау, сақтау және есепке алу үшін, әр түрлі материалдардан жасалған, пішіндері әр түрлі, көлемдері әр түрлі ыдыстар болады. Қолданысында қарай, бұл ыдыстар ашық түсті мұнай өнімдерін, қоңырқай түсті мұнай өнімдерін сақтайтын резервуарлар деп бөлінеді. Жасалған материалына қарай, металдан және металл еместен жасалған болып бөлінеді. Метал ыдыстарға болаттан жасалған ыдыстар, металл еместерге темірбетон резервуарлары жатады. Бұл резервуарлардың барлығы, пішіні жағынан тік цилиндрлік, көлденең, тамшы тәріздес болып бөлінеді. Резервуарлар, қондырғы үлгісіне қарай, былай бөлінеді: түбінің деңгейі тұрғаналаңның ең төменгі белгісіненжоғары, не бірдей болып келетін жерүсті резервуарлары: резервуардағы сұйықтың деңгейі тұрған алаңның ең төменгі белгісінен 0,2 м-ден кем болмайтын төмендікте орналасқан жерасты резервуарлары. Резервуарлардың көлемдері 100 м3-ден 120 000 м3-ге жетеді. Ашық түсті мұнай өнімдерін сақтауда көбінесе болат резервуарлар, соныменқатар іші жұқа болатпен қапталған темірбетон резервуарлары қолданылады. Мұнайдың мөлшері өте көп болған жағдайда, қоңырқай түсті мұнай өнімдерінкөбінде темірбетон резервуарларында сақтайды. Жағар майлар әрқашан болат резервуардарда сақталады. Резервуар паркі. Бір типтегі резервуарлар тобын, құбыр коммуникацияларына қосылғанын атайды. Жерүсті резервуарларының әрбір тобы биіктігі төгілген сұйық деңгейінен 0,2 м. жоғары, қалыңдығы 0,5 м. болатын топырақ қоршаумен қоршалады. Тік цилиндрлі резервуарлар понтондары бар, қалқып жүрген қақпақтары баржәне төменгі қысымды деп бөлінеді. Әрбір резервуар жабдықтарын қарап-бақылап отыру үшін, сынақ алу үшін, өнімдер деңгейін тексеріп отыру үшін, қажетті басқышпен қамтамасыз етілген. Басқыштың резервуар қақпағына қосылған жерінде алаң бар, оған өлшеуіш аспаптары орнатылған. Резервуардың қаптамасын атмосфералық жауын шашыннан сақтау үшін, тұрақты материалдан жасалғандықтан, понтонды жеңіл синтетикалық матадан жасауға болады. Қалқымалы қақпағы бар резервуарлардың тұрақты қаптамасы болмайды, болат табақтардан жасалған диск, қақпақ орнына жүреді. Тамшы тәріздес резервуарлар, жеңіл буланғыш мұнай өнімдерін сақтауға қолданылады. Резервуардың сыртқы қабығы, тамшы пішіндес болғандықтан да, корпустың үстіндегі бүкіл элементтер сұйық қысымының әсерімен бірдей күшпен созылады, бұл резервуар жасағанда болаттың мөлшері аз жұмсалады. Тамшы тәріздес резервуарларда газ кеңістігіндегі ішкі қысым 0,04-0,2 МПа және вакуум 0,005 МПа болғандықтан, тез буланғыш мұнай өнімдері ешбір шығынсыз сақталады, бу тек қана резервуарларды толтырғанда ғана шығарылады. Тамшы тәріздес, сырты тегіс корпусты резервуарлар жатады. Бұлардың көлемі 5000-6000 м3, қысымы 0,075 МПа. Бірнеше сыртқы қабықтары мен торабы бар корпусты көп күмбезді немесе көп кемерлі резервуарлар деп атайды. Мұндай резервуарлардың көлемі 5000-20 000 м3, қысымы 0,37 МПа-ға дейін жетеді. Металл емес резервуарлардың негізгі конструкциясы металл материалынан емес, темірбетоннан, резинаматадан және жасанды материалдардан жасалғандар жатады, олар көбінесе, жылжымалы сауыттар ретінде қолданылады. Темірбетон резервуарларында сақталатын өнім түрлері: мазут, мұнай, майлар және ашық түсті мұнай өнімдері. Мұнай мен мазуттың бетонға химиялық әсері болмайтындықтан әрі өзінің ауыр фракцияларымен, шәйірімен ұсақ саңылаулы материалды бітеп тастайтын қасиеті болғандықтан, резервуардың қабырғасын, түбін арнаулы қорғағыш материалмен қаптамайды. Жанармайды сақтағанда, оларға кір қосылмас үшін, резервуардың ішкі жағын қаптап тастайды. Тез буланғыш фракцияларды сақтағанда да солай етеді, өйткені олар бетон арқылы оңай өтіп кете алады. Темірбетон резервуарларының металды үнемдеуден басқа да технологиялық артықшылықтары бар, олар жылуын тез жоғалтпайтындықтан мұнай және мұнай өнімдерінің қызуынжақсы сақтайды. Жерасты темірбетон резервуарлары күн сәулесінен қызбайтындықтан, олардатез буланғыш ашық түсті мұнай өнімдері сақталады. Мұндай резервуарлар дөңгелек, не төртбұрыш пішінді болып келеді. Дөңгелек пішінділері экономикалық жағынан тиімді болса, төртбұрыш пішінділері жасауға жеңіл. Табиғи газды тасымалдау. Магистралдық газ құбырынан газды өңдірген жерінен газ таратушы стансиялары, қалаларға және өнеркәсіп орындарында тасымалдайтын құбырлар тартылады. Қазіргі кезде магистралдық газ құбырларын 7,5МПа қысымда газ өткізу қабілеті 15-25 млн/жыл диаметрі 1200 және 1400мм. болып келетін етіп салады. Магистралдық газ құбырлары мұнай құбырларына көп жағынан ұқсас, құбырлары, айдайтын стансиялары және телефон байланысы сияқты негізгі элементтерінен тұрады. Дегенмен газдың меншікті көлемі жағынан ұлкен, не айдау кезіндегі қысымның әсері бұл көлемнің өзгеріп тұруы сияқты газ құбырларының ерекшеліктері де болады. Бұл ерекшелікке айдайтын газдың салмағы мұнай өнімімен бірдей болғанда, газ құбырының диаметрі мұнай құбырына қарағанда үлкенірек болады. Екінші бір ерекшелігі – құбырдың бүкіл тартылу жолында диаметрі болып келгенмен, соңғы стансиялар арасындағы құбырдың қысымын әжептәуір жоғары дәрежеде ұстап отырудың қажеттілігі туады. Магистралды газ құбырының тағы бір ерекшелігіне құбыр ішінде гидратты тығындардың пайда болып қалмауына қарсы және газдың өрт қаупінің жоғарылығына қарсы шаралар қолдану жатады. Соныңда, ең басты ерекшелігі газдың құбырмен үздіксіз жүріп тұруына қойылатын талапты күшейту жатады, себебі әрбір ұзін үзіліс тұтынушыларды газбен қамтамасыз ету тәртібін бұзады және газ өңдіруді тоқтатады. Газ құбырларға жіберілместен бұрын тасымалдауды қиындататын немесе қылығымен қауып тудыратын қоспалардан тазартылады. Газ өнеркәсібі жұмысының өзіне тән ерекшелігі тұтынушылардың газды бірқалыпты пайдаланбауында. Қалаларда, ауылдардың, өндіріс орталықтарының, электростансиялардың газды ең көп қажет ететін мезгілі – қыс, ең аз қажет ететін мезгілі – жаз. Сондай-ақ тәуліктік ауытқуда байкалады, күндізгі сағаттарда газдың тұтынуы түнге қарағанда көбірек болады. Одан басқа, электростансиялардағы пештер ремонтқа қойылғанда, газ жұмсалуы азаяды. Ірі тұтынушыларға газбен үздіксіз қамтамасыз етіп отыру үшін, олардың жанына буферлік қоймалар орнатады. Газ аз жұмсалған кезде, бұл қоймаларда газ жиналып, керегінде алып отырады. Газды сақтау үшін мынадай газголдердің түрі қолданылады: цилиндрлік (тік және көлденен) немесе сфералық газголдерлер, олар тұрақты көлемді және ауыспалы қысымды келеді; ауыспалы көлемді және тұрақты қысымды газголдерлер; табиғи жерасты қоймалары. жүктеу/скачать 5,66 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|