Қазақстан-ресей
жүктеу/скачать 147,58 Kb.
|
Социология рк 1
| Жаһандық қоғамдағы еңбек рөлінің өзгеруі. "Еңбек экономикасы" пəнінің пəні қоғамның еңбек əлеуеті жəне оны қоғамдық өндірістің тиімділігін арттыру жəне лайықты өмір сүру сапасын қамтамасыз ету мүддесінде ұтымды пайдалану жолдары болып табылады. Еңбек-
бұл адам мен қоғамның тіршілік ету ортасын олардың қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін сақтауға жəне бейімдеуге бағытталған іс- əрекеті. Еңбек процесі əрқашан физикалық жəне психикалық энергияның шығындарымен, ресурстардың шығындарымен байланысты. Еңбек жермен (табиғи ресурстармен), капиталмен, кəсіпкерлікпен қатар өндірістің басты факторларының бірі болып табылады. Еңбек-бұл адам өмірінің табиғи жағдайы, ол адамға адам болуға, ноосфераның жаратушысы болуға, материалдық жəне рухани игіліктер өндіруге жəне артық құнды алуға мүмкіндік береді. Еңбек-бұл өзін-өзі басқаратын жəне сырттан басқарылатын процесс (менеджер, инженер, шебер). Жұмыс күші-еңбекке қабілеттілік, яғни адамның қандай да бір еңбек қызметін жүзеге асыру үшін қажетті жəне ол еңбек қызметі барысында пайдаланатын қасиеттерінің, сипаттамаларының жиынтығы (оның ішінде белгілі бір физикалық жəне рухани қабілеттерінің, дағдыларының, дағдыларының жəне т.б. болуы). Кейде жұмыс күші нақты жəне əлеуетті жұмысшыларды білдіреді, яғни. іс жүзінде бірдей еңбек ресурстары. Көбінесе бұл ұғым тар мағынада қолданылады-жұмысшылардың жалпы саны ретінде, көбінесе ұлттық экономиканың кез- келген саласында. Еңбек сипаты бойынша, əдетте, еңбек мазмұнына, оның қоғамдық формасына қарамастан оның жұмыс істеу ерекшеліктерін түсінеді; еркін жəне мəжбүрлі еңбек; Жеке жəне ұжымдық; жеке жəне қоғамдық; ақыл-ой жəне физикалық; мазмұнды жəне аз мазмұнды; ауыр жəне жеңіл; беделді жəне беделді емес; қауіпті жəне қауіпсіз. Қоғамдық еңбекті ұйымдастыру-бұл қоғамдағы еңбекті əлеуметтік ұйымдастырудың формасын сипаттайтын жəне қоғам мүшелерін еңбекке тарту, еңбек бөлінісі мен кооперациясы, жұмыс күшін көбейту жəне оны дайындау, материалдық тауарларды бөлу туралы қатынастарды қамтитын əлеуметтік-экономикалық қатынастар. Əр түрлі əлеуметтік-экономикалық формацияларда жəне қоғам өркениетінің түрлерінде бұл қатынастардың өзіндік ерекшеліктері бар. Еңбек бөлінісі-бұл еңбек процесінде жеке жұмысшылар мен олардың топтарының қызметін оқшаулау. Еңбек бөлінісінің арқасында жұмысшылардың кəсіби қабілеттілігі артады. Еңбек өнімділігі артып, өндіріс құралдары мен технологиясы жетілдірілуде. жүктеу/скачать 147,58 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|