Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі ministry of education and science of republic of kazakhstan

X. asırdan itibaren sistemli bir hale gelen ve Türk dünyasında yayılmaya başlayan Tasavvufi hareketlerin önemli merkezleri arasında Türkistan coğrafyası önemli yer tutar. Bunu takip eden asırlarda Azerbaycan bölgesinde oluşan tasavvufi cereyanların Türk-İslam dünyasında ehemmiyeti bir tesire sahip olduğu görülmektedir. İlk olarak Horasanlı Ebu said Ebu’l-Hayr’ın müridleri vasıtasıyla bölgede yayılan sufilik daha sonraları Yusuf Hemedani, Abdülkahir ve Şihabüddin Sühreverdi, Kutbeddin ebheri, Zahid Gilani, Ömer Halveti, Safiyyüddin Erdebili, Mahmud Şebüsteri, Aynu’l-Kudat Hemedani, Seyyid Yahya Şirvani, Şemsi Tebrizi, Nizami Gencevi gibi mektep sahibi sufi-mütefekkirleri yetiştirerek Türk dünyası felsefe, edebiyat ve sanatının inkişafına büyük katkılar vermiştir. Bu tesirin yansıması Ahmet Yesevi, Şahı Nakşibendi, Hacı Bektaş Veli, Necmüdiin Kübra, Burhaneddin Tirmizi, Ali Semerkandi, Mevlana Celaleddin Rumi, Emir Buhari, Hacı Bektaş Veli v.d. gibi Türkistanlı büyük sufi şahsiyetler tarafından Anadolu ve Azerbaycan coğrafyasına intikal ettirilen muhteşem tasavvuf medeniyeti olmuştur.