МОДУЛЬДІК ОҚЫТУ ТЕХНОЛОГИЯСЫНЫҢ ОҚУШЫЛАРДЫ ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ БІЛІМ ДЕҢГЕЙІН ДАМЫТУҒА ЫҚПАЛЫ

• 
  оқушы тұлғасының танымдық қабілеттерін дамытуға;
  
• 
  танымдық процестерді (жады, ойлау, зейін, елестету қабілеті) дамытуға;
  
• 
  оқуға жағымды қызығушылық қалыптастыруға;
  
• 
  Белсенді сөздік қорын, ауызша және жазбаша тілін дамытуға;
  
• 
  Тұлғаныңқиындықтарға даяр болу және оны жеңе білу, қарым-қатынас, ойын, танымдық, қауіпсіздік, сыйласу, шығармашылық, өзін-өзі өзектілендіру, өзін-өзі бекіту қажеттіліктерін қанағаттандыруға ықпал етеді.
  

Алайда бұған мұғалімдердің осы технологияны қолданғанынан бергі үшінші жылдың соңына ғана қол жеткенін атап өткіміз келеді.

Зерттеулер мұндай феноменнің негізгі себептерін анықтауға мүмкіндік берді.

Бұл технологиямен жұмыс бастаған алғашқы жылы мұғалім сабақтардың құрылымын, формасын және мазмұнын өзгертеді. Мұғалімнің өз рөлі де түбегейлі өзгереді. Көп жағдайда мұғалім оқу процесін басқарып қана оқушылардың өзіндік дербес танымдық қызметін ұйымдастырады. Мұғалімге оқушылардың белсенді оқу қызметін ұйымдастыру формаларын мұқиат ойлап, әзірлеуге тура келеді. Ұйымдастырушы, кеңесші, «фасилитатор» рөлінде көшу мұғалімнен өзінің сана сезімін, оқушыларға қатынасын, эмоциялық және ақыл ой қуатын қайта құруды талап етеді.

Дарынды балалар сабақта жүйелі түрде, үнемі аса жоғары күрделілік деңгейінде жұмыс істеу мүмкіндігіне ие болады. Бұл олардың интеллектуалдық қуатын жүзеге асыруға ықпал етеді. Көсемдік (лидерлік) қабілеттері бар оқушылар «кеңесшілер» немесе «жүргізушілер» рөлдері арқылы өздерін танытады. Бұл тек олардың бағдарламалық материалды басқа оқушыларға қарағанда тезірек орындағанында ғана мүмкін болады. Үшінші жылдың соңына қарай біз бағдарламалық материалды «жақсы» және «өте жақсы» меңгерген оқушылар санының тұрақты түрде артқанын байқадық. Оның үстіне мұғалім оларға қойылатын талаптар деңгейін төмендетпейді.

Жоғарғы орындар тарапынан жүргізілген әртүрлі бақылау сынықтары, тестілік тексерулер біздің эксперимент барысында алған мәліметтерімізді қуаттады.

Эксперимент көрсеткендей, үш жыл бойына осы технологияны игерген мұғалімдер кез келген даярлық деңгейіндегі оқушылардан тұратын сыныптарда оқу процесін нәтижелі, тиімді ұйымдастыра алады. Бұл технологияның жан-жақтылығы – оны жоғары, орташа, төмен білім деңгейіндегі балалармен жұмыс істеуге гимназиялық, лицей сыныптарында да, жалпы білім беретін мектептерде де (қалалық немесе ауылдық) қолдануға болатындығы.

Айырмашылығы тек бағдарламалық материалды меңгерудің түрлі деңгейлерін жұмыс істейтін оқушылар санының әртүрлі болатындығында. Зерттеулер көрсеткендей, гимназиялық және лицей сыныптарында оқушылардың көпшілігі ІІ және І деңгей тапсырмаларын таңдап, оны жақсы орындайды. Білім деңгейі орташа сыныптарда – ІІІ, ІІ тек кейде ғана І деңгей тапсырмалары таңдалады. Білім деңгейі төмен оқушылар әдетте ІІІ деңгей («жеңілдетілген» стандарт) тапсырмаларымен жұмыс істеуден бастайды.

Алайда тәжірибелік-сынақ жұмысы осы технология бойынша бір сыныпта төрт жыл бойына жұмыс істегенде, оны неғұрлым жоғарырақ білім деңгейіне ауыстыруға мүмкіндік беретінін айқындады. Технологияны қолдану аудандық және облыстық олимпиада жүлдегерлері және ҚР Кіші ғылым академиясы ұйымдастырған конкурстардың, шығармашылық жұмыстардың жеңімпаздары болған оқушылар санын арттыруға мүмкіндік берді.

Әсіресе тарихты, гоеграфияны, биологияны, әдебиетті, химияны, азаматтануды, «Дүниетану» курсын (3-4 сыныптарда), орыс тілінде оқытатын мектептердегі қазақ тілін және басқа бірқатар пәндерді оқытуда модульдік технологияны қолдану неғұрлым нәтижелі болды. (Тәжірибелік-сынақ жұмысы Қазақстанның түрлі аймақтарында қазақ және орыс тілінде оқытатын мектептерде жүргізілді).

Шағын зерттеу жүргізіп, осы оқыту технологиясының тиімділігіне көз жеткізгісі келетін мұғалімдерге біз жеке тұлғаны, оның оқуға қызығушылығын тудыруды, танымдық процестерді, оқушылардың таным қабілеттерін зерттеудің әдістерін және бұл технологияның оқушыны тұлғалық дамытудың түрлі аспектілеріне ықпалын анықтау үлгісін ұсынамыз.