Білім беру бағдарламасы бойынша магистр дәрежесі
Тақырыпты теориялық негіздеу
жүктеу/скачать 1,32 Mb.
|
Шалғынбай М.Д.Химияны оқытуда жаңа материалдың логикалық құрылымын жақсы анықтау үшін оқушы өзіндік жұмыс әдісін қолдану мүмкіндіктері
Презентация на тему Өнеге отбасынан , 3, бейорг Бексултан 1бар, Щадяир 16 маи бет болды , Мақсат Н.Т. Жаңартылғын бағдарлама негізінде химияны оқытуда қашықтықтан білім беру технологиясын қолданудың артықшылықтары мен кемшіліктерін зерттеу, 22.05.2023ж әдебиет 9ә, Қожан Динара Жм-05-23
- Бұл бет үшін навигация:
- ЗЕРТТЕУ МАТЕРИАЛДАРЫ 2.1 Химияны оқытуда жаңа материалдың логикалық құрылымын анықтау
| Тақырыпты теориялық негіздеу
Өзіндік жұмыс әрқашан белгілі бір нәтижемен аяқталады. Бұл орындалған тапсырмалар, жаттығулар, шешілген есептер, толтырылған кестелер, құрастырылған графиктер, сұрақтарға дайындалған жауаптар. Жүйелі түрде жүргізілетін өзіндік жұмыс, оны дұрыс ұйымдастыра отырып, мұғалімнің дайын білімді жеткізуі кезінде алған білімдермен салыстырғанда оқушыларға тереңірек және берік білім алуға көмектеседі. Оқушылардың дидактикалық мақсаты мен мазмұны жағынан әр түрлі өзіндік жұмыстарды орындауын ұйымдастыру олардың танымдық және шығармашылық қабілеттерін дамытуға, ой-өрісін дамытуға ықпал етеді. Өзіндік жұмысты жүргізудің мұқият ойластырылған әдістемесі оқушыларда практикалық дағдылар мен дағдыларды қалыптастыру қарқыны жылдамдатады және танымдық дағдылар мен дағдыларды қалыптастыруға оң әсер етеді. Уақыт өте келе сабақта өзіндік жұмысты жүйелі ұйымдастыру және тақырып бойынша үй тапсырмасының әр түрін ұштастыру арқылы оқушылардың өзіндік жұмыс істеу дағдылары тұрақты қалыптасады. Осының нәтижесінде оқушылар өздік жұмыстары мүлде ұйымдастырылмаған немесе тұрақты емес жүргізілетін сыныптардағы оқушылармен салыстырғанда шамамен бірдей көлемдегі және қиындық дәрежесіндегі жұмыстарды орындауға айтарлықтай аз уақыт жұмсайды. Бұл бағдарламалық материалды оқу қарқынын біртіндеп арттыруға, есептерді шешуге және шығармашылық сипаттағы эксперименттік жұмыстарды орындауға уақытты арттыруға мүмкіндік береді. ЗЕРТТЕУ МАТЕРИАЛДАРЫ 2.1 Химияны оқытуда жаңа материалдың логикалық құрылымын анықтау Оқытудың ауызша-визуалды-практикалық әдістерінің негізін мұғалімнің жетекші сөзінсіз және көрнекі элементтерді қолданбай жүзеге асыруға болмайтын оқушылардың практикалық іс-әрекеті жатады. Бұл әрекет тек өзіндік жұмыс жағдайында ғана көрінетіндіктен, демек, бұл сөздік-визуалды-практикалық оқыту әдістерін жүзеге асырудың негізгі жолы болып табылады. Өзіндік жұмыс әртүрлі формада – ұжымдық, топтық, жеке түрде жүзеге асырылады. Оның түрлері (спецификалық вербалды-визуалды-практикалық әдістер) өте алуан түрлі [23]: Оқушылық эксперимент (зертханалық тәжірибелер және практикалық жаттығулар), химиялық есептерді шешу және әртүрлі жаттығуларды орындау, әдебиеттермен жұмыс (оқулық, анықтамалық, қосымша әдебиеттер), шығармашылық тапсырмаларды орындау (құрылғыларды, модельдерді және т.б. жобалау және құрастыру), жазбаша жұмыс жетекшілік сипаты және т.б. Өзіндік жұмыс, жалпы оқу процесі сияқты, оқушыларды оқыту, тәрбиелеу және дамыту функцияларын орындайды, бірақ ол олардың жеке басының басқа аспектілеріне де әсер етеді. Өзіндік жұмыстың тәрбиелік қызметі химия ғылымының әдіс-тәсілдерін меңгеруде көрінеді: эксперименттік дағдылар, химия бойынша оқулықпен, әдебиеттермен жұмыс істей білу, есептеулер жүргізу, химиялық тілді, модельді және т.б. Тәрбиелік қызметі жеке тұлғаның бірқатар қасиеттерін қалыптастырудан тұрады: еңбексүйгіштік, қиындықтарды жеңе білу, табандылық, жолдастық өзара көмек, өзіне деген сенімділік. Дамытушы функция дербестікті, интеллектуалдық дағдыларды (өзін-өзі бақылау, басты нәрсені бөліп көрсете білу және т.б.) және т.б. бақылайды. Өзіндік жұмыс білім көзі бола алады, оларды сынаудың, жетілдірудің және бекітудің жолы, ал дағдылар мен әдеттерге қатысты оларды қалыптастырудың жалғыз жолы. Өзіндік жұмыс – ең алдымен мұғалімнің бақылауымен қалыптасатын әрекеттер мен операциялардан тұратын оқушы әрекетінің бір түрі. Бұл процесс үшін индикативті негіз, яғни бағдарлар жүйесі қажет. Нұсқаулық неғұрлым аз болса, оқушылардың дербестігі соғұрлым жоғары болады. Оқытуды бірте-бірте анықтамалық нүктелердің санын қысқартуға, дағдыларды автоматтандыруға қол жеткізуге, оларды дағдыларға айналдыруға болатындай етіп құру маңызды. Өзіндік жұмыс әртүрлі ұйымдастырушылық формаларда – ұжымдық, топтық, жеке түрде жүзеге асырылуы мүмкін. Мұғалім, әдетте, оларды сабақта диалектикалық бірлікте пайдаланады. Мысалы, сыныптағы әрбір оқушыға белгілі бір тапсырма (жеке жұмыс) беріледі, ол кейін мұғалімнің қатысуымен сыныпта талқыланады (ұжымдық форма). Өзіндік жұмыс үшін тапсырманы оқушылар топтарына беруге болады. Топтағы әрбір оқушы өз қызметін атқарады, ал жалпы нәтиже қайтадан алдымен топтың, содан кейін жалпы сыныптың меншігіне айналады (топтық жұмыстың ұжымдық жұмысқа ауысуы). Кейде мұғалім оқушыларға жеке немесе топтық тапсырма бермес бұрын, оған сынып ұжымымен бірге дайындалады. Білім берудегі барлық заманауи инновациялардың негізі әртүрлі формада ұсынылған оқушылардың өзіндік жұмысы болып табылады. Төменде қарастырылатын барлық заманауи оқыту технологиялары студенттердің белсенділігі жоғары болатын өзіндік жұмысқа негізделген. Сонымен, оқытудың нақты вербалды-визуалды-практикалық әдістерін егжей-тегжейлі қарастырайық. Химияны оқытуда оқушылық экспериментті қолдану Оқушылық эксперимент – өзіндік жұмыс түрі. Химия пәнінен мектеп бағдарламасында қандай эксперименттік жұмыстарды жүргізу керектігі көрсетілген. Эксперимент оқушыларды жаңа ұғымдармен, біліктермен, дағдылармен байытып қана қоймайды, сонымен қатар олардың алған білімдерінің ақиқаттығын тексеру тәсілі болып табылады, материалды тереңірек түсінуге, білімді меңгеруге ықпал етеді. Ол өмірмен, оқушылардың болашақ практикалық іс-әрекеттерімен толыққанды байланысуға мүмкіндік береді. Оқушылардың эксперимент зертханалық тәжірибе және практикалық жаттығулар болып бөлінеді. Олар дидактикалық мақсатымен ерекшеленеді. Зертханалық тәжірибелердің мақсаты – жаңа білімді меңгеру, жаңа материалды меңгеру. Тәжірибелік сабақтар, әдетте, тақырыпты меңгерудің соңында өткізіледі және білімдерді бекіту мен жетілдіруге, нақтылауға, практикалық дағдыларды қалыптастыруға, оқушылардың бар дағдыларын жетілдіруге қызмет етеді. Оқу процесі тұрғысынан оқушылық экспериментті жүзеге асыру келесі кезеңдерден өтуі керек: 1) тәжірибенің мақсатын білу; 2) заттарды зерттеу; 3) дайын құрылғыны құрастыру немесе пайдалану; 4) тәжірибенің орындалуы; 5) нәтижелер мен қорытындыларды талдау; 6) алынған нәтижелерді түсіндіру және химиялық теңдеулерді құрастыру; 7) есеп беру. Оқушы экспериментті не үшін жасап жатқанын және оған қойылған мәселені шешу үшін не істеу керектігін түсінуі керек. Ол заттарды органолептикалық жолмен немесе аппараттардың немесе индикаторлардың көмегімен зерттейді, құрылғының бөлшектерін немесе құрылғының өзін зерттейді. Экспериментті жүзеге асыру әдістемелер мен манипуляцияларды меңгеруді, процестің жүру ерекшеліктерін байқап, байқауды, маңызды өзгерістерді елеусізден ажырата білуді талап етеді. Оқушы өз бетімен орындауға тиісті жұмысты талдай келе, тиісті теориялық тұжырымдамаға сүйене отырып, қорытынды жасайды. Оқушылар эксперименттен кейін бірден шығаратын есептің рөлін бағаламайды. Ойларын қысқа да нақты тұжырымдауға, дұрыс жазуға үйретеді. Есептер кабинетте үнемі сақталатын және мектеп әкімшілігінің, жоғары оқу орындарының инспекциясының бақылауында болатын арнайы дәптерлерде жасалады. Есептің нысаны келесідей болуы мүмкін: Химиядан студенттердің зертханалық тәжірибелері Химиядан зертханалық тәжірибелер жеке (тәжірибелерді барлық оқушылар жеке орындайды), топтық (бір үстелде отырған оқушылар бір жұмысты орындайды, бірақ функциялар олардың арасында бөлінеді), ұжымдық (әртүрлі үстелде отырған оқушылар әртүрлі тәжірибелер жасайды) болуы мүмкін, содан кейін нәтижені алғаннан кейін оны сыныпқа хабарлаңыз және ұжымдық қорытынды жасайды). Сабақ құрылымындағы зертханалық тәжірибенің орны, әдетте, жаңа материалды меңгеру процесінде беріледі; оқушыларға бұл туралы алдын ала ескертуге болмайды. Сабақтағы зертханалық тәжірибенің сәтті болуы оның дайындалуына байланысты. Ең алдымен, әрбір үстелде жабдықты орналастыру мен таңдауды қарастыру керек (егер кеңседе оқушылардың жұмыс орындарына стандартты жабдықтар болмаса). Ешқандай детальдың болмауы, пробирканың болмауы және т.б. сынып жұмысын бұзуы мүмкін. Жапсырмалары бар ыдыстардағы реагенттерді тексеру керек. Егер реагенттердің бір бөлігін пробиркаларға беру керек болса, онда соңғысын нөмірлеп, тақтаға жазу керек - қай пробиркада қандай зат орналасқан. Әр картада әрбір зертханалық тәжірибеге арналған құрал-жабдықтардың тізімі болатын картотеканың болуы пайдалы. Бір үстелде отырған оқушылардың міндеттерін бөлуді қарастыру қажет. Қауіпсіздік ережелерін сақтау үшін күрделірек тәжірибелерді жеке емес, бір үстелде отырған студенттер тобымен (екі адам) жасаған дұрыс. Жұмыс барысында оқушыларға бағыт-бағдар беру керек, бірақ олардың назарын аудармау үшін ештеңе түсіндірмеу керек: кімнің қалай жұмыс істейтінін, қауіпсіздік ережелерін кім бұзатынын ескертеді, тәртіп бұзылған жағдайда түсініктеме береді, нәтижені бақылайды. Жұмыстың соңында алдын ала ойластырып, тазалауға бірнеше минут қалдыру керек. Жұмыс аяқталғаннан кейін оның нәтижелерін талқылауды ұйымдастырады. Эксперимент нәтижелері жұмыс дәптерлеріне жазылуы керек. Тәжірибе жазбаларын ресімдеуге бірыңғай талаптар болмаса да, оларды бағандар бойынша жүргізген дұрыс, өйткені оларсыз оқушылар көп артық сөздер жазады. Зертханалық тәжірибеден кейін мұғалім дәптерлердің бір бөлігін жинайды, бірақ арнайы бақылауға алынған оқушыларды ғана бағалайды, өйткені мақсатты бақылаумен барлық оқушыларды қамту мүмкін емес. Зертханалық жұмыс материалды түсіндіру барысында жүргізілетіндіктен, олар презентацияның тізбегі үзілмейтіндей етіп жүргізілуі керек. Алайда практикалық дағдыларды қалыптастыруға жеткіліксіз көңіл бөлінуде. Химиядан практикалық сабақтар. Оқушылардың химиялық дағдыларын қалыптастыру VIII сыныптан бастап өткізіліп келе жатқан практикалық сабақтарда ептілік пен дағдыны дамытуға көп көңіл бөлінеді, мұнда олар ерекше маңызды рөл атқарады. Олар практикалық дағдыларды қалыптастырудың қатаң жүйесін құрайды. Алдымен препараттық химияның кейбір әдістері оқытылады - қыздыру құрылғыларымен, құралдармен жұмыс істеу дағдылары игеріледі, зертханалық әдістемелер игеріледі (қыздыру заттары, қоспаларды бөлу), қарапайым қауіпсіздік ережелері оқытылады. Содан кейін оқушылар күрделі затты ыдырату арқылы оттегі сияқты қарапайым зат алады және оның қасиеттерін зерттейді. Келесі қадам - мыс сульфаты сияқты күрделі затты алу және оны ерітіндіден оқшаулау, содан кейін құрғақ заттан ерітінді дайындау. Бұрынғы жұмыстардың барлығы сапалық сипатта болса, соңғысы сандық сипатта болады. Оқушылар таразы мен өлшеуіш құралдарды пайдаланады. Және, ең соңында, эксперименталды есептерді шешу, мұнда оқушылардың тәуелсіздігі талап етіледі. Осылайша, VIII сыныпта практикалық дағдылардың негіздері қаланады, олар келесі сыныптарда дамып, жетілдіріледі. Егер VIII сыныбында оқыту VII сыныпта пропедевтикалық кезеңнен бұрын болса, онда мұғалім әдетте игерілген дайындық эксперименттеріне уақытты үнемдей алады және күрделіректерге көбірек көңіл бөледі. Практикалық жаттығулар екі түрге бөлінеді: нұсқау бойынша өткізілетін және эксперименттік тапсырмалар. Нұсқау оқушылардың белсенділігінің индикативті негізі болып табылады. Онда тәжірибелердің әрбір кезеңі жазбаша түрде егжей-тегжейлі сипатталады, тіпті оқушылардың болуы мүмкін қате әрекеттері талқыланып, оларды болдырмау туралы нұсқаулар беріледі. Онда жұмысты орындау кезіндегі қауіпсіздік шаралары туралы ақпарат бар. Зертханалық тәжірибелер мен практикалық жұмыстарға арналған нұсқаулық оқулықта, арнайы бөлімде басылады. Оқушылар неғұрлым жас болса, нұсқаулар соғұрлым егжей-тегжейлі болады. Дегенмен, жұмысты орындау үшін жазбаша нұсқаулардың өзі жеткіліксіз. Тәжірибелік жұмысқа алдын ала дайындық процесінде зертханалық әдістер мен манипуляцияларды сауатты, нақты көрсету қажет. Эксперименттік тапсырмалар нұсқауларды қамтымайды, тек шартты қамтиды. Оқушылар шешімнің жоспарын жасап, оны өз бетінше орындауы керек. Практикалық сабаққа дайындықты оқытушы практикалық сабақ алдындағы бір сабақта емес, бүкіл тақырып бойынша жүзеге асырады. Мәселен, тоғызыншы сыныпта «Аммиак алу және онымен тәжірибе жасау. Аммиактың сулы ерітіндісінің қасиеттерімен танысу» аммиак және оның қосылыстары: аммиак ерітіндісінің судағы сілтілі реакциясы туралы, аммиактың газ фазасындағы хлорсутекпен әрекеттесуі туралы, аммиак пен оның ерігіштігі туралы, аммиак гидраты мен газ тәріздес аммиак арасындағы динамикалық тепе-теңдік туралы және т.б. туралы мәліметтерді жинақтайды. Аммоний тұздарының күшті негіздермен әрекеттесуін зерттеу кезінде бір мезгілде аммиакты алу әдісі қарастырылады. Реакциялардың (құрғақ заттар арасында, қыздыру кезінде) пайда болу шарттары туралы түсінік көрсетіледі; құрылғының конструкциясы негізделген (пробирканың еңісі, газ шығатын түтіктің бағыты). Мұның бәрі практикалық сабақтың алдында болады, ал мұғалім перспективалы пәнішілік байланыстарды орнатуға міндетті. Мысалы, аммиактың қасиеттерін сабақта зерттегенде мұғалім оны алу үшін құрылғыны пайдаланады, оны оқушылар практикалық сабақта пайдаланады, т.б. Практикалық сабақ алдында оқушыларды құрылғылардың конструкцияларымен, зертханалық жабдықтардың әдістерімен таныстыру, жұмыстың мақсаты мен мазмұнын талдау және оны нұсқауларды талдау бойынша үй тапсырмасымен байланыстыру қажет. Сыныптың дайындығына қарай эксперименттің мақсаты мен оның нәтижесін қалай байланыстыру керектігін, қорытынды жасау үшін қандай сұрақтарға жауап беру керектігін көрсету қажет. Тәжірибелік сабақта сабақтың басында қауіпсіздік ережелері мен жұмыстың негізгі сәттері туралы қысқаша әңгімелесу керек. Жұмыста қолданылатын барлық құрылғылар құрастырылған түрде демонстрациялық үстелге орналастырылған. Мұғалім жұмысының дер кезінде тексерілуі өте маңызды. VIII және IX сынып оқушылары өте баяу жазатынын есте ұстаған жөн. Жұмыстың басында үйде жұмысқа дайындық туралы қысқаша әңгімелесу керек, әдіс-тәсілдер туралы білімдеріңізді тексеріп, қажет болған жағдайда оларды қайта еске түсіріп, оқушылардың сұрақтарына жауап беріңіз, қауіпсіздік туралы ескертуіңіз керек. Оқушылар өз жұмысын сабақта аяқтауы керек. Практикалық жұмыс бойынша есеп беру үшін олар баға береді, өйткені оның тәрбиелік рөлін бағаламау мүмкін емес. Тәжірибелік сабақ та сабақтың қиын түрі болып табылады, өйткені мұғалім сыныптағы әрбір оқушыда практикалық дағдылардың қалыптасуын толық қадағалай алмайды және оны есепке алмайды. Көбінесе бұл жазбаша есептерді тексеруге келіп тіреледі, ал оқушыларда есеп жұмыста басты нәрсе екендігі туралы әсер қалыптасады. Кейде: «Сіз химия сабағында не істедіңіз?» деген сұраққа оқушылардан: «Тәжірибелік жұмыс жазды» деген жауап естіледі. Осылайша, эксперименттік дағдыларды қалыптастыру фонға түседі, бұл қабылданбайды. Бұл ұйымдық күрделі мәселені сыныптағы оқушылар арасынан бірнеше (әдетте 5-6 адам) оқушы-прокторларды алдын ала дайындау арқылы шешуге болады. Проктор – тәжірибелік сабақ кезінде оқытушыға көмекші оқушы. Бұл үйірме мүшесі, пәнге қызығушылық танытқан оқушы немесе жай ғана тілек болуы мүмкін. Мұғалім сабақтан тыс уақытта проекторларды химия кабинетіне шақырады және мүмкін болатын қателер мен нәзіктіктерге назар аудара отырып, олардың жетекшілігімен алдағы жұмысты аяқтауға шақырады. Прокторларға да қалай қарым-қатынас жасау керектігін, өзін қалай ұстау керектігін үйрету керек. Олардың өркөкіректік көрсетпей, жолдастарымен бірге қарым-қатынаста әрекет етуі маңызды.. Одан кейін сабақта бақылаушыларға көрші үстелдерде отырған үш-төрт оқушыдан тұратын шағын топты бақылау тапсырылады, олар практикалық жұмысты орындап жатыр. Егер оқушы дұрыс, өз бетінше, проектордың араласуынсыз операцияны орындаса, ол үшін ол үшін 1 ұпай, қате болса «О» алады. Толтырылған есепке алу парағы жұмыстың соңында мұғалімге тапсырылады және оны дәптердегі есепті тексерумен бірге ескеру қажет. Оқушылардан прокурордың үстінен арыз түссе, мұғалім оны міндетті түрде сұрыптап, әділ шешім қабылдауы керек. Прокторлар оқушылардың жұмысын бақылап қана қоймай, оларға қажетті көмек көрсетеді, түсініксіз жерлерін түсіндіреді, яғни өздерінің микротобындағы мұғалімнің кейбір функцияларын алады, тәртіпті сақтайды. Бұл әдістемені егжей-тегжейлі әзірлеген П.И.Беспалов. Эксперименттік есептерді шешуге арналған практикалық жұмыс бақылау жұмысының бір түрі болып табылады және нұсқауларға сәйкес практикалық сабаққа қарағанда біршама басқаша орындалады. Подготовку учащихся к решению экспериментальных задач можно проводить поэтапно: 1. Біріншіден, мәселені бүкіл сынып теориялық тұрғыдан шешеді. Ол үшін есептің шартын талдау, түпкілікті нәтиже алу үшін жауап беруді қажет ететін сұрақтарды тұжырымдау, әрбір сұраққа жауап беруге қажетті тәжірибелерді ұсыну қажет. 2. Оқушылардың бірі тақтадағы есепті теориялық түрде шешеді. 3. Тақтадағы оқушы тәжірибе жасайды. Осыдан кейін сынып жұмыс орнындағы ұқсас есептерді шешуге кіріседі. Жұмыс процесінде үлкен дербестік пен белсенділікке жету үшін эксперименттік тапсырмаларды нұсқалар бойынша таратқан жөн. Оқушылық эксперимент туралы айтқанда, оның шеберхана сияқты түрін айтпай кетуге болмайды. Жоғары оқу орындарында, колледждерде, орта арнаулы оқу орындарында практикум оқытудың ең маңызды түрі болып табылады және оны ұйымдастырудың әдістемесі жан-жақты әзірленді. Мұнда семинарлар, әдетте, әдістемелік жағынан тамаша қамтамасыз етілген. Оларға арнайы оқу құралдары жазылды, зертханалар жасалды. Семинардың ұзақтығы 3-тен 6-7 сағатқа дейін. Мектепте тәжірибе басқаша ұйымдастырылады. Мектептегі химиялық практикум – бұл біртұтас сыныптар жүйесіне топтастырылған практикалық жұмыстардың тұтас кешені. Ол әдіскерлердің назарын көптен бері аударып келеді. К.Я.Парменов, И.Т.Сыроежкин, Б.Н.Пасечник, Т.С.Назарова, О.И.Качалова өз еңбектерін орта мектепте химия практикумын ұйымдастыру әдістемесін зерттеуге арнады. Бұл ретте барлығы оған арнайы материалдық база жасаудың маңыздылығына тоқталды. Практикум үшін арнайы жабдықталған арнайы бөлме бар жерде практикум орындырақ. Бірақ оны қарапайым химия кабинетінде егер ол жақсы жабдықталған болса ұйымдастыруға болады [24]. Семинарда оқушылар химия курсының бірнеше тақырыптарды қамтитын үлкен тарауының соңында практикалық жұмыстардың тұтас сериясын орындайды. Семинар ағымдағы практикалық жаттығулар мен зертханалық тәжірибелерді жоққа шығармайды, бұл жағдайда күрделірек тапсырмаларды ұсынады. Семинарда ұзақ уақытты қажет ететін жұмыстарды, қосымша құрал-жабдықтарды қолдануды, сандық өлшемдерді, есептеулерді, сызбаларды құруды қамтуы мүмкін, өйткені семинарға көбірек уақыт бөлінеді, қосарлы сабақтар ұйымдастырылады. Семинар сонымен қатар эксперименттік тапсырмаларды қамтиды, олар арқылы тақырыптар арасындағы байланыс орнатылады. Кейбір мұғалімдер бағдарламада жоспарланған тақырыптар бойынша практикалық жұмыстарды семинарға біріктіреді. Басқалары семинарға арнайы практикалық тапсырмаларды таңдау керек деп есептейді. Өзінің ұстанымына байланысты семинар қайталанатын және жалпылаушы сипатқа ие және ондағы міндеттер үлкен дербестікті талап етеді және оқушылардың зерттеуін қамтиды. Сол себепті жоғары сыныптарда семинар жиі өткізіледі. 11-сыныпқа арналған жалпы химиядан практикумға тәжірибелік жұмыстарды іріктеуге мысал ретінде О.И.Качалова мен Т.С.Назарованың өңдеуін келтіруге болады. Міне, осы семинардан үзінді [25]: «...5. Ерітіндінің жылуын анықтау. 6. Қышқылдардың химиялық белсенділігін анықтау және олардың диссоциациялану дәрежесімен салыстыру. 7. Тұз гидролизі. 8. Буферлік ерітінділерді (қоспаларды) дайындау. 9. Күрделі тұзды алу. 10. Қайта кристалдану арқылы қатты затты тазарту». және т.б. Семинар үшін әр жұмыстың нөмірі, тақырыбы мен мақсаты, өзіндік жұмыстың мазмұны (нені қайталау керек, жұмысқа дайындығыңызды қалай тексеруге болады), құрал-жабдықтардың тізімі, жұмыстың сызбалары, құрылғылар, әрекеттер реттілігі (алгоритмі), есеп беру талаптары, өзін-өзі тексеру сұрақтары жазылуы керек. Семинар жұмысын орындау кезінде практикалық сабақтарды өткізуге қойылатын барлық талаптар сақталады, бірақ ол әртүрлі болуы мүмкін. Мысалы, химия зертханасындағы кестелердің топтары әртүрлі жұмыстарға дайындалуда. Содан кейін оқушылар шеберхананың барлық тапсырмаларын орындау үшін орындарын ауыстыруы керек. Бұл жұмысты ұйымдастыру қиынырақ, өйткені ешкім күтпейтіндей жұмысты уақытында теңестіру керек. Кейбір мектептерде практикум үшін сынып екі топшаға бөлінеді және бұл сабақ кестесінде ескеріледі. жүктеу/скачать 1,32 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|