| Өзін-өзі тексеруге арналған сұрақтар
1.Элементтердің жалпы сипаттамасы.
2. Оттегінің металдармен, бейметалдармен қосылыстары, қасиеттері.
3. Күкіртті сутек, алу, қасиеттері.
4. Күкірттің оттекті қосылыстары, қышқылдары, қасиеттері.
5. Сульфиттер, сульфаттар, сульфидтер, алу, қасиеттері.
Селен топшасы элементтері
Оттегі және күкірт элементтерінен селен топшасына өткенде атомдық радиустарының өсуі, иондану энергиялары мен электртерістіктерінің кемуі, олардың О2 → Те қарай металдық қасиеттерінің артуына әкеледі, сондықтан тотықтырғыштық қасиеттері кемиді де, тотықсыздандырғыштық қасиеттері артады. Оң тотығу дәрежелерінде топ бойынша жоғарыдан төмен қарай тотықтырғыштық қасиеттері артады. Мысалы, күкірт +4 тотығу дәрежесі көбірек тотықсыздандырғыштық қасиет көрсетсе, ал селен мен теллурдың +4 тотығу дәрежелеріндегі қосылыстары – тотықтырғыштар.
Алынуы: жер қыртысында Sе – 6.10-5%, Те – 1.10-6 %. Бұл элементтер көбінесе мыс, мырыш, қорғасын сульфидтерінде ілесіп жүреді. Сондықтан оларды түсті металлургия қалдықтарынан және күкірт қышқылы өндірісінде алады. Олар да сульфидтерді жаққанда күкірт сияқты SеО2, ТеО2 оксидтеріне айналады, содан кейін күкіртті газбен тотықсыздандырады:
SеО2 +2SО2 + 2Н2О = Sе + 2Н2SО4
Аса таза Sе және Те вакуумдық дистилляция арқылы алынады.
Достарыңызбен бөлісу: |
