Патогенетикалық түрі бойынша жағымсыз реакциялар топтарға бөлінеді: 1.ДЗ фармакологиялық қасиеттерімен байланысты ЖЖР (фармакодинамикалық шекті доза) – бета-адреноблокаторларды пайдалану кезіндегі брадикардия, бактерияға қарсы құралдарды пайдалану кезіндегі дисбактериоз.
2.ДЗ-ның абсолютті немесе салыстырмалы артық дозалануына байланысты уытты шекті доза:
*жүйелік-аминогликозидтерді қолдану кезінде есту қабілетінің бұзылуы және бүйректің зақымдануы;
* жергілікті-инфильтрат, ДЗ бұлшықет ішіне енгізгенде асептикалық некроз, көктамыр ішіне енгізгенде тромбоз және тромбофлебит.
3.Иммундық және аллергиялық ЖЖР-анафилактикалық шок, жүйелік васкулит, Квинке ісінуі және т. б.
4.Ферменттердің әртүрлі ақауларымен (фармакогенетикалық) байланысты ЖЖР, мысалы, сукцинилхолинді енгізу кезінде атипті ұзақ апноэ , сульфаниламидтерді қолдану кезінде гемолитикалық анемия .
5.ДЗ қабылдауды күрт тоқтатумен байланысты ЖЖР-тоқтату синдромы (гепарин, бета-адреноблокаторларды қабылдауды тоқтатқан кезде), абстиненция синдромы (морфинді пайдаланған кезде),
6.Уыттылықтың ерекше түрлері:
* мутагенділік-ДЗ гаметалардың геномдық аппаратына әсері (бірқатар антибластомдық дәрілер);
* онкогенділік-ісіктердің пайда болуына немесе дамуына ықпал ететін дәрілердің қасиеті;
* эмбриоуытты, тератогенді және фетоуытты-ДЗ жүкті әйел қолданған кезде дамиды және зигота (бластопатия), эмбрион (эмбриопатия) немесе ұрық (фетопатия) күйіне әсер етеді.
7.Дәрілік төзімділік-патогендік микрофлораның Бактерияға қарсы агенттерге төзімділігі.
8.Төзімділік-препараттарды қабылдау тиімділігінің төмендеуі, мысалы, ұзақ әсер ететін нитраттарды жүйелі пайдалану кезіндегі төзімділік.
Жағымсыз жанама реакциялардың жіктелуі. А түрі: дозаға тәуелді; дәрілік затты қабылдау уақыты; әдетте нақты; болжамды. Мысалдар:артық терапиялық әсер.
В типі: салыстырмалы түрде сирек; препаратты қабылдау уақытымен байланысы әдетте байқалады; әдетте ерекше; жиі ауыр шекті доза болып табылады .Мысалдар: Иммуноаллергиялық; белгісіз механизм.
С типі: препаратты ұзақ қабылдағаннан кейін пайда болады; емнің басталуы мен дамуы арасындағы аралық әрдайым анық анықтала бермейді; жиі ауыр және аз қайтымды шекті доза болып табылады . Мысалдар: төзімділік; тәуелділік; шығу синдромы; кумулятивті әсерлер; гормондардың өндірісін басу әсерлері.