49) Қант диабетіндегі негізгі белгілер мен синдромдар. 2 типті қант диабетінің фармакотерапиясы. Қантты түсіретін препараттардың тиімділігі мен қауіпсіздігін бақылау әдістері. Қант диабеті-бұл қандағы қант деңгейі патологиялық түрде жоғарылайтын ауру, өйткені организм өз қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін жеткілікті инсулин шығармайды. Сахароза, лактоза, көмірсулар және басқа да күрделі қант түрлері организм сіңірмес бұрын ас қорыту жолындағы ферменттердің әсерінен моносахаридтерге бөлінуі керек.
Негізгі белгілері:егер қандағы глюкоза деңгейі едәуір жоғарыласа, қант диабетінің екі түрі де ұқсас белгілерге ие болуы мүмкін.
Қандағы глюкозаның жоғарылау белгілері : Шөлдеу сезімін арттыру (полидипсия); Зәр шығару санының көбеюі (полиурия); Жоғары аштық; Бұлыңғыр көру; Ұйқышылдық; Жүрек айнуы; Жаттығу кезінде шыдамдылықтың төмендеуі;
Кейбір кезде болатын асқынулар:Инсульт ; Диабеттік ретинопатия және соқырлық ; Миокард инфарктісі; Диабеттік нефропатия және бүйректің созылмалы ауруы; Аяқтардағы сезімталдықтың төмендеуімен диабеттік нейропатия.
Жалпы алғанда, қант диабетінің барлық клиникалық көріністерін бірнеше негізгі синдромдарға топтастыруға болады: инсулин жеткіліксіздігі синдромы; парадиабетикалық синдром; метаболикалық синдром; қант диабетінің кеш асқыну синдромы.
2 типті қант диабеті: Организмнің инсулиннің әсеріне төзімділігін дамыту
Семіздік -2 типті қант диабетінің негізгі қауіп факторы. Семіздік инсулинге төзімділікті тудыратындықтан, қандағы глюкозаны қалыпты деңгейде ұстау үшін толық адамдар инсулиннің көп мөлшерін қажет етеді.Кейбір аурулар мен дәрі-дәрмектер инсулинді ағзаға қолдану тәсіліне әсер етуі мүмкін және 2 типті қант диабетіне әкелуі мүмкін .
Қант диабеті өсу гормонының жоғарылауы (акромегалия) бар адамдарда және гормондарды шығаратын кейбір ісіктері бар науқастарда да пайда болуы мүмкін. Ауыр немесе қайталанатын панкреатит және ұйқы безіне тікелей әсер ететін басқа аурулар диабетке әкелуі мүмкін.
Әдеттегідей, 2 типті қант диабетін емдеу метформинмен немесе сульфонилмочевина туындыларымен монотерапиядан басталады және гликемиялық бақылаудың айқын нашарлауымен екінші препарат немесе инсулин қосылады.
2 типті қант диабетімен ауыратын кейбір науқастарда сульфонилмочевина туындылары қантты төмендететін әсерін көрсетпеуі мүмкін. Бұл құбылыс сульфонилмочевина препараттарына төзімділік деп аталады. Күтілетін қантты төмендететін әсердің болмауы емнің алғашқы күндерінен бастап байқалатын жағдайларда, препараттардың ауысуына және тәуліктік дозаның барынша мүмкіндігіне дейін ұлғаюына қарамастан, онда сульфонилмочевина туындыларына бастапқы резистенттілік көзделеді .
Метформиндітамақтанар алдында, сумен ішіп қабылдайды. Емді тәулігіне 0,5–0,85 г/метформиннен бастап дозаны біртіндеп арттырған кезде жүргізу ұсынылады. Содан кейін, жағдайға байланысты дозаны бірнеше күн аралықпен метформиннің оңтайлы тәуліктік дозасына дейін арттырады, ол 1500-1700 мг (күніне екі рет 500 мг немесе 850 мг) құрайды. Қажет болса, дозаны күніне 1,5–3 граммға дейін арттыруға болады. Метформинмен емдеудегі максималды клиникалық әсер бірнеше аптадан кейін пайда болады. Клиникалық тағайындау көрсеткіштері: 2 типті қант диабеті, әсіресе семіздікпен үйлескенде; метаболикалық синдром.