Исаев оқулары (ғылыми мақалалар жинағы) Алматы, 2016 ббк пікір жазғандар

1. Соқпақбаев Б. Аяжан: Повестер және әңгімелер. – Алматы, Жалын, 1985. – 157 б.

2.Соқпақбаев Б. Жексен жеке-меншік.- Алматы: Жалын, 1982-10б.

3. Соқпақбаев Б. Менің атым Қожа: Повесть роман / Құраст. Р. Мәженқызы. – Алматы: Елорда, 1999-466 б

4. Соқпақбаев Б Жексен- жеке-меншік –Алматы : Жалын , 1982-12 б
Қазақ поэзиясындағы Көкшетау табиғаты

№156 ЖББ мектептің 5-сынып оқушысы Ахметова Амина

Тамыры терең дүниетанымға негізделген көшпелі дәуірдегі халықтың өзіндік қайталанбас тума мәдениетінің бірден-бір айқын белгісінде ақын-жыраулар поэзиясында жер аты өлеңмен кестеленіп бізге жетіп отыр. Ғасырлар бойы көшпелі тұрмыс салтын ұстанған бабаларымыздың өзіндік рухани қазынасы,басқа елдердің дүниетанымынан өзгеше,ерекше ой-өрнектерге құрылған кестелі поэзия өнері болғандығын деректер қалдырып кеткен.Бар өмір-тірлігі табиғат аясында өтетіні себепті тылсым дүние дыбыстарына әрдайым құлақ түре, оның сырларын көңілге тоқып, одан өзгеше әсерлері мен көркем сөз өрнектерін табатын халқымыз күнелтіс қамымен малдың ауанына еріп, отты өріс пен шүйгінді алқап, жайлы жер іздеп, үнемі көшіп-қону әрекетінде болған.Жаз жайлап, қыс қыстаған жеріне қайта айналып аяқ басқан сайын елді-мекен, жер-су атауларын өмірдегі ең қастерлі ұғым ретінде әнге қосып, жырмен әрлеп, өлеңмен өрнектеген сөз кестесі арқылы бояуы қанық әсем көріністер қалдырып отырған. Бұлар сонымен қатар халықтың ой зерде өкілдерінің топонимиялық атауларды ерекше ыстық сезім құшағына алып, табиғи көркін қуат дарыта жырлағанын көрсетіп қоймай, ерекше танымдық өрісі бар ақындар жан сарайының мағыналы тынысын да танытады.

Халық ақындарының туған жерінің көрік-бедерін, әсем көрінісін, өскен елінің мерейін ерекше сүйіспеншілікпен жырға қосып отыруы ежелден қалыптаскан тұрақты дәстүр. Мысалы, Қазтуған жыраудың байлығы шалқыған туып-өскен жерінің болмысын ақындық көркем тілмен сипаттай келіп, тіршілікке қолайлы осынау әсем өлкені қимастық сезіммен тебірене толғауында әр өлең жолы жанды теңеумен көмкеріліп отырады. Алдымен жер байлығы табиғат сұлулығын бейнелі теңеулер арқылы суреттеп алып, содан соң барып бұндай өлкені қимай қоштасу сезімін айтуы Қазтуғанның жер қадірін айрықша білетін халық өкілі екендігін танытып тұр.Ақын-жыраулардың өз жері-өлең төсегі осындай төгілген ақындық шабытпен жырлай отыра оны символмен көрсететін тұсы да көп кездеседі.

Академик Зейнолла Қабдолов: «Cимвол - сөз өнерінде көркем кестеленіп отырған шындыққа әсем ажар, байсалды философиялық астар береді, шығармаға бір түрлі сыршыл сипат бітіреді» - десе , ғалым Рабиға Сыздықова: «Символ - идеяның заттық (болмыстық) нышаны, астарлы образы.Қазақ поэзиясы символды жақсы білген. XV ғасыр жырауы Қазтуған «кір жуып, кіндік кескен туған жер, отан, халқының тұрақты мекені» деген идеяны білдіру үшін Еділ өзенін символ етіп жырлайды» - деп жазады . Әдетте ақындар өзінің өсіп-өнген ортасының табиғат байлығы мен сұлулығын көкірегіне түйіп, оны сөз құдіретімен қайта түрлендіріп жырға қосады. Өзі өмір сүрген өлкенің бітім-бедерін жетік білгендіктен, кейінгі ұрпаққа танымдық қызмет атқаратындай ғажап суреттер жасап отырады.

Көкшетау - Сарыарқаның ең бір шұрайлы сұлу жері.Оның кербез келбеті мен әсем табиғаты талай ақынның жан-сезіміне толқу салып шабыттандырған. Қазақтың бұрынды-соңды ақындарының талайы Көкшенің көркін тамашалап өлең, ән шығарған. Әрине Көкше біреу болғанмен, олардың өлеңдері біркелкі емес. Ақындардың әр қайсысы Көкшетауды өздерінше әр түрлі идеялық-көркемдік бағытта жырлады .

Табиғат көріністерін бейнелегенде, нақтылық, дәлдік және оны жандыру табиғи ұштасқан кезде ол суреттер әрі табиғат әдемілігін ашуға, әрі лирикалық қаһарман көңіл-күйін, қуанышын, тағы басқаларын жайып салуға қызмет етеді.

«Арқаның кербез сұлу Көкшетауы...» деп Сәкен Сейфуллин айтқандай, еліміздің ең көрікті жерлерінің бірі - Көкшетауды өз өлеңіне қоспаған ақын аз шығар.

Көкшені көп жырлаған Сәкен аға,

Көруге бұйырмаған бізге дана.

Бұл тармақтар Т.Әбдірахманованың «Көкше» өлеңінен алынып отыр. Рас, Көкшетау сұлулығын көп сөз еткен - С.Сейфуллин. Оның «Көкшетау» атты поэмасынан бастап, «Оқжетпес, Бурабай, Жұмбақтас», «Ескі күйдің сарыны, «Көкшетау қасиеттері», «Әнші ақындары», «Қазір Көкшетауда», «Бурабай курорты», «Пионерлер», «Отарба», «Қазақ даласында», «Болашақтағы Көкшетау» деген өлеңдерінде Көкше жері жайында айтылады.

Лирик ақын Көкшетау табиғатын «Көкшетау қасиеттері» атты өлеңінде баян етеді.Қай жағына көз салсаң да, кең құлашына сыймайтын сулынулы өлке, тыныштықты бұзып, сылдырлай аққан өзен, суы күміс, құмы маржан, көлдер, күркіреп құйылған өзен - әсем пейзаждың бояуларындай. Үзіндінің үшінші, төртінші шумағында молшылық нышаны білінеді.Тек әдемі табиғат суретін елес қылмай, жергілікті елдің кәсібін атап кеткен автор шебер ұйқастырады.

Әуесі дертке дауа Көкшетауда,

Молда айтқан мың ұжмаққа баламаймын.

«Ұжмағын» Көкшетаумен қатар қойса,

«Ұжмақты» ақы берсе қаламаймын

Бұл ақынның ішкі сыры. Шумақта әсірелеу бар. «Молда айтқан мың ұжмақтан» да артық екен Қөкше жері. Көкшетау сұлулығына ғашық ақын арнауды бейнелі, әрі әсерлі жеткізген.

С.Сейфуллин «Әнші ақындары» деген өлеңінде Көкше даласында туған, күллі қазақ еліне танымал адамдар туралы сыр шертеді.

Іс қылған адамның денесі ірік,

Жігерлі, ер көңілді, еті тірік.

Ақын да, палуан да, әнші де көп,

Дей алмас көрген адам мұны өтірік, - дей келе тыңдаушысына Ыбырай әнші, Балуан Шолақ, Қажымұқан, Біржан сал, Ақан серілерді таныс қылады. Ақынның «Қазіргі Көкшетауды» өлеңінде:

Хандардың, патшалардың салған лаңы,

Күл қылған еңбекші елді шірік заңы.

Сағымдай ертегі боп қалды ұзақ жыр,

Атқан соң бостандықтың алтын таңы.

Білімнің құшағына кірді қазір,

Өзімен Көкшетаудың тұтас маңы.

Жаңғырды тау, қара орман, қиыр дала,

Нұр шашып, еңбекші елге білім шамы.

Отарлау саясатын баяндай отырып, «бостандық таңы» атқаннан кейінгі Көкшетауды зор ризашылықпен жырына қосады.

Т.Әбдірахманованың ерекше шабыт тынысымен еркін төгіле жазатын сүйікті тақырыбы - табиғат, өскен ел, дала көркі, қала сымбаты. Өзі Семей облысының тумасы болса да, көргенде жыр төгілтпей қоймайтын Көкшетау табиғатына арнап шығарған бірқатар құнды өлеңдері бар. Абай, Ілияс, Сәкен дәстүрін қадірлейтін автор поэтикалық ойлану жүйесінде осы жыр дүлдүлдеріне ізеті мен табынуын, үйрене келіп дамытардың үрдіс сілемдерін танытып отырады. Мәселен, С.Сейфуллин ардақтай кестелеген Көкшетау табиғатының сұлулығын Т.Әбдірахманова да аға дарынын аялай тұрып, кішірейгенмен, өзгеше теңеулер, әсерлі поэтикалық образдармен бедерлей алғанын көреміз. «Көкшесін», «Қарағайын», «Әппақ алаңын», «Тағыт тасын», «Оқжетпесін», «Жұмбақ тасын» жеке-жеке тамсана тамашалайтын ол:

Көрінер әсірелеу кейбір жанға.

Қоспадым көпірме сөз.

Мейлің нанба.

Көлдің дәл ортасына көз жіберсең,

Тұрады бәрі осының алақанда!

Адам баласы сұлулыққа тамсанбай,сұлулықты сөз қылмай тұра алмайды.Сол тамсанту, таң қалдыру сезімін туғызып, жырына сән берген, Көкшенің көркемдігін айтулы ақын қызымыз Тұрсынхан Әбдірахманова былай келтіреді:

Көкшені кім білмейді Арқадағы

Тамсантып табындырған әр танабы.

Арқаның кеудесіне жарасыпты

Тәрізді асыл тастар алқадағы .

Көкшенің табиғатына тамсанғаны соншалық, бағалы асыл тастарға теңеп бейнелеген. Оқырман көз алдына бірден Сарыарқаның төсіне моншақтай тізілген таулары елес болады. «Табындырған әр танабы» деп ақын Көкшетаудың әр бөлігінің өзінше ерекшілігі, бірінен-бірі асқан, әр біреуінің небір өзіне тартатын күші барын айтқысы келгендей.

Маужырап мас боласың ауасына,

Дерт болса, кезігердей дауасына

Жер осы емес пе екен деп ойлайсың

Жолыққан Адам ата Хауасына.

Ауа тазалығын ақын шебер суреттегенін мойындауымыз керек. Маужыратып, мас қылатын Көкшетаудың ауасы дертіңе дауа болады екен. Адам ата мен Хауа ананың мекендеген жеріндей дейді. Ал Адам ата мен Хауа ана жұмақта өмір сүрді емес пе? Ендеше, еліміздің осы бір әсем түкпірін жұмақпен салыстырғаны.

Қарағай қарауылы тәріздідей,

Тұрады қысы-жазы әні үзілмей.

Аққулы айдын көлдер тойлы ауылдай

Жататын салтанаты - сәні үзілмей .

Қақия өскен қарағайды қарауылға ұқсатқаны - бұл да ақынның келесі бір татқырлығы деп танимын. Сонда қоршаған қарағай кімге немесе неге қарауыл болуы керек ? Әрине, ормандағы құстар мен аң-хайуанаттарға қарауыл. Орман сол аң-құстарға тек қана күзетші емес, сонымен қатар үйі де азығы да, қызығы. Қарағайлы орманның аң-құсқа толы екенін ақын қыз бірақ ауыз сөзбен білдіреді:«Тұрады қысы-жазы әні үзілмей».Әнді үзбей тұрған нудың тірілігі екенін біз де бірден түсінеміз. Аққулы айдын көлдерді «салтанаты мен сәні үзілмейтін тойлы ауылға» теңей отырып, ақын риза болған кейіпте сезімін білдіріп, көз алдымызға әсем суретті елес қылады.

Сәкен Сейфуллиннан кейін Көкшетауды көп жырлаған ақын—Тұрсынхан Әбдірахманова.Оның арнауларындағы теңеулері ерекше әсемдіктерімен өз алдына бір төбе.Ақын қыз «Көкше» өлеңінде «Арқаның кеудесіне жарасыпты,Тәрізді асыл тастар алқадағы», «Тәрізді көне күннен сыр сөйлесе,Табылмас тыңдағанға ұнамаса», «Қарағай қарауылы тәріздідей,Тұрады қысы-жазы әні үзілмей». «Қарағай»атты өлеңінде «Зәулім бойын оқтай боп тіп-тік өскен» деп қарағайдың пішін-бейнесін суреттесе, «Сынадай боп бой бермей бүршік жарған» дей келе мықтылығын атап өтеді.Ал «Әппақ алаң»туындысында жаңағы қарағайды былай бейнелейді꞉

Қарағай сап түзеген әскер,

Дегендей сес көрсетіп «мені де ескер».

Лирикалық кейіпкер қабылдануына сай алынған,бір затты екінші бір затқа ұқсатса суреттеуде нәзік сезім,байқампаздық,суреткерлік,шеберлік аңғарылады. «Оқжетпес» өлеңіндегі салыстырулар осының дәлелі. «Көзіндей жаудыраған құралайдың,Төменде көңілінді бұрар айдын», «Оқжетпес-жиған жүктей тас көрікті,Дәл мұндай тас заңғарын кім көріпті!», «Тұмсығын діңгектей ғып салбыратып,Қалайша найза ұшында қалды қатып».Т.Әбдірахманованың Көкшетауға арнаған өлеңдерінде теңеу белгілі бір заттың не құбылыстың сиипатын,ерекше белгісін, қасиетін оқырманға әсерлі таныту үшін не екінші бір соған ұқсас құбылысқа, затқа балап қолданады.

Сырбай Мәуленов - суреткер ақын. Ақын жырлары тұнған табиғат суреттері. Табиғат - тіршілік анасы. Тіршілік анасына табыну, табиғатын тану, жанына еніп жырлау - ақын жүрегінің сұлулығы, тану көркемдігі. Ақын өлеңдерінде табиғаттың ғажайып суреттері орын алған. Табиғат лирикалары - ақынның жан сұлулығының жемісі.

Ақын қай тақырыпта да нәзік жырлайды. Жауған жаңбыр - жабырқаулы жардың көз жасы болып төгіледі. Дауылда жұлынған жапырақ қаралы сұлудың қара шашы болып сөгіледі. Ақын жырлары осындай баламаға толы. Өлең жолдарындағы баламалық - поэзияда образдылық. Образдылық - көркем ой құнары, дүниетаным сұлулығы. С.Мәуленов - образды ақын.

С.Мәуленовтың көркем жердің бірі Көкшетауға арнаған өлеңінде көп құбылыс қамтылған. Мысалы:

Ұқсаған Көкшетаудың аспанына

Көк жасыл жалтылдайды таста қына

Садақтың саржасындай қарағайлар,

Кетеді шырқап шыңның асқарына .

Көкше табиғатын, сұлу жаратылысын ақын әрі әсерлі, әрі жан-жақты суреттеген. Шығарманың нәзік кестесі де, өрнек нақышы да сан алуан. Мәселен, тастағы қыналарды Көкше аспанына ұқсату арқылы ақын тастағы қыналарды да, аспан көрінісін де қатар байқатса, Көкше қарағайларының тіктігі «садақтың саржасындай» баламасынан, биіктігі «шыңның асқарына шырқауы» тіркестерінен анық көрінеді. Автор жандандыру тәсілін ұтымды қолданады. Көкшетау туралы ақын С.Мәуленов «Көк жасыл жалтылдайды таста қына» деп суреттейді .

С.Мәуленов Көкшетау табиғатының бейнесін суреттегенде тек оқырманға әсем пейзажды ғана емес, сонымен қатар Көкшетау тау-көлдерінің тарихын да баяндап отырады.

Оқжетпес әуелде оқшау жаралғандай,

Өріліп тастардан тек қаланғандай,

Соққандай Оқжетпесті өмір бойы,

Табиғат ешбір затқа алаңдамай.
Құйқылжып қыран бүркіт қиырында,

Төменге сорғалайды құйылуға,

Сақалын салбыратып жалғаз сері,

Көкшенің жатады ұйықтап иығында .

Алғашқы шумақтан лирикалық қаһарманның таңданысын байқаймыз. Қызыға таңданады. Ақын Оқжетпесті әу бастан-ақ «табиғат ешбір затқа алаңдамай» оқшаулап ерекше етіп соққан деп кейіптейді. Екінші шумақтағы қыран мен Оқжетпес тауының арасында әлдебір байланыс бар сияқты. Тегінде ақын қыран құсты жырына қосып отырған жоқ. Қыран өте биік ұшатын және де ұясын да биікке салатын құс атаулының бірі. Оқ жетпейтін «тау иығына» «сақалын салбыратып ұйықтап жатқан сері» қыранды суреткер тапқырлықпен таңдап алған. Қыран - символдық бейне.

Жұмбақ деп аталады сырлы тасы,

Дөң мұрын,қас батырдай түр-тұлғасы.

Шыңында Оқжетпестің шабатындай,

Шалқиып басындағы дулығасы.
Жұмбақтас ертегінің елесіндей,

Салдардың сайран салған төбесіндей,

Әйтпесе Бурабайда қайырлаған,

Қашанғы көне заман кемесіндей.

Жұмбақтастың бейнесін «дөң мұрын қас батырдай», «ертегінің елесіндей», «салдардың сайран салған төбесіндей», «көне заман кемесіндей» деп бірнеше затқа теңеп беруі, бірде анаған, бірде мынаған ұқсату, нақты қайсысына дәл келетінін айта алмауы Жұмбақтас атауының аталу себебін ақын жұмбақтап жеткізгендей. «Қас батырдың басындағы дулығасы» өлеңге ұлттық бояу, өрнек қоса түседі.

Көкшенің көп жұмбақ бар ойланатын,

Қияға қақтыратын ой қанатын.

Билеген бикештердей қайыңдар бар,

Ел оның «Биші орма» деп қойған атын.

Ертемен қарсы алып таң арайын,

Аралап қалың біткен қарағайын,

Әр жерде ақ көйлегі бір жарқ етіп,

Жүгірген жалаң аяқ бала қайың.

Берілген шумақтардан алғашқысын лирикалық қаһарманды ойлантумен бастайды. «Биші орман» деп аталатын орманның қайыңдарын «билеген бикештердей» деп салыстыра отырып, лирикалық қаһарманға қайыңды орманның атауының себебін ойландырып қояды. Қарағайлы нудың арасында өскен жас қайыңдарды ақын «әр жерден ақ көйлегі бір жарқ етіп, жүгірген жалаң аяқ бала» деп баламалайды.

Сергітіп тұла бойды майда лебі,

Айнадай жарқыраған Айнакөлі.

Мөлдіреп аспан жүзген айдынында

Қазақтың Айнакөлдей қайда көлі.

С.Мәуленовтың «Көкшетау» атты өлеңінде Айнакөл бейнесі осылай берілген. Айнаға қарама-қарсы қойылған заттың кескінін айна бетінен көреміз.Жарқырап жатқан, мөлдіреген көл айдынында үстіне төнген аспан бейнесінің жүзуі көзімізге таныс құбылыс.

Болмайды көлдері мен тауын біліп,

Тастаған қиялыңды табындырып.

Шортанды көрінбейді қарағайдан,

Қасына жеткенінше сағындырып.

Жоғарыда берілген өлең үзінділерінен Көкшетауда Оқжетпес деген тау, Бурабай атты көл, осыларға қоса «Биші орман» және Айнакөл деген тау-сулармен таныстық. Ал мына екі шумақтан Көкшетауда соларға қоса сескен көлдің бірі - Шортаңды көлі мен «қарақшының жатағындай, айдаһардың апанындай» болған үңгірлері бар екенінен хабардар боламыз. Көкшетаудың тау-тастары мен суларын молырақ пайдаланған С.Мәуленовтың көлемді «Көкшетау» атты арнауы төмендегідей аяқталуға кіріседі.

Құйылған көк тастардан ұлы тұлға,

Көкшені болмайды ешбір ұмытуға.

Тоңса егер топырағы кеудемді ашып,

Дайынмын жүрегіммен жылытуға.

С.Мәуленовтың табиғат лирикасы қазақ әдебиетіне өзгеше бір тосын жаңалық әкелмесе де туып-өскен жер табиғатын қара өлең үлгісінде жырлап, қалыптасқан дәстүр арналарын өзінің сұлу да сырлы жырымен толықтыра түсті .

Көкшетауды суреттеуде С.Мәуленов ауыстыруларды орынды қолданып,сезімге әсер етерлік өлең тудырған.Сырбайдың «Көкшетау» (1962) өлеңіндегі ауыстырулар жүйесі-табиғаттың зейнетті,әсем көрінісін лирикалық кейіпкер көзімен келісті бейнелеуге бағындырылған.Әрқайсысының өзінше бір құнды дүние әрі ақын шеберлігінің айнасы.

Өзінің жасыл желек жас аруын,

Оқжетпес күзетеді бағып сырттан.

Шыңына Оқжетпестің шабатындай,

Шалқайып басындағы дулығасы.

Көкшеде үңгірлер бар кәрі тарих,

Сақтаған кейінгіге қата қылмай.

Әр жердің үкілеген бар еркесі,

Тұңғиық терең көлі,тау өркеші.

Жарқ етіп аспанында көк семсері,

Көктемнің басын шайып өтсе селі.

Ақын аңғарғанымыздай, өлеңіндегі метафоралар арқылы ұлттық нақышты да байытады.

Көкшетау жерін жырға қосуда көптеген ақындар кейіптеуді де орынды қолданып, жансыз дүниеге жан бітіре әсерлі бейне беріп құбылтқан. Осы сияқты кейіптеулер өлең бойында көптеп ұшырасады.Көп ақын тауларын «шөгіп жатқан бура» деп жандандырғанына куә боламыз.Бұдан кейіптеудің де басқа көркемдік құралдар сияқты атқарар қызметі, әсерлі әрі әдемі пейзаж жасауда қосар үлесі мол екенін көреміз.Жансызды жандандыру арқылы әлдеқайда бейнелі көрініс беруге болатынына көзімізді жеткізеді.

Ответить на ключевой вопрос теории перевода: какой тенденции придерживаться при переводе художественных произведений детской литературы – вольности или буквализма, позволяет сравнение-анализ двух эпохальных произведений британской детской литературы, переведенных и адаптированных на российской национальной почве – «Винни-Пух» A.A. Милна и «Медвежонок Паддингтон» Майкла Бонда. Эти два текста формально представляют собой увлекательный цикл творчески придуманных рассказов с участием самой любимой детской игрушки – медвежонка. С самого начала становится очевидным: грань между вымышленным и реальным мирами в этих двух произведениях детской литературы очерчивается по-разному. Авторы настраивают читателя на правдивость / вымышленность истории – в «Винни-Пухе» A.A. Милн обсуждает со своим сыном Кристофером, о чем будет эта сказка, его сын выступает в роли непосредственного участника-создателя, в то время как Майкл Бонд участвует только как автор-нарратор, начинает свое повествование с истории о том, как мистер и миссис Браун познакомились с Паддингтоном на железнодорожной платформе. Творческая история этих двух сказок началась в Англии с промежутком в 30 лет: «Винни- Пух» был написан Милном в 1926 году, а первые истории Майкла Бонда увидели свет в 1958-м. Истории создания этих двух сказок удивительно похожи: ни A.A. Милн, ни Майкл Бонд не собирались создавать гениальные шедевры детской литературы, они даже не могли представить, насколько их творения, адресованные исключительно своим сыновьям, будут популярны и что они станут классикой. На протяжении долгой истории существования этих рассказов и их неугасаемой популярности в Англии образ мишки видоизменялся, подстраивался под меняющийся мир. Одна из ключевых характеристик всего цикла рассказов – это нестатические забавные истории, они динамичны и описывают реальные события и жизненные ситуации. В статье «Паддингтон здесь и сейчас», которую писатель опубликовал к 50-летнему юбилею своего героя, Бонд отметил две неизменные характерные черты образа последнего: «хотя мир заметно изменился за последние тридцать лет, Паддингтон остается точно таким же, каким и был, – всегда оптимистичным и открытым для любых жизненных поворотов» . Схожую черту – утопический оптимизм как реакцию на внешний окружающий писателя мир – можно найти и в тексте Милна, а точнее, при его интерпретации критиком Д. Урновым: он видит в творчестве Милна попытку спрятаться в лапах плюшевого медведя от суровой действительности. Книги о Паддингтоне изданы общим тиражом в 35 млн экземпляров и переведены на 40 языков мира, в том числе и на русский. Такая популярность несколько удивляет даже самого автора: «я думал, что Паддингтон – типично английский персонаж и представляет интерес преимущественно для англичан. Оказывается, ситуации, в которые попадает мой герой, случаются во всех концах Земли».

Анализируя самые яркие примеры языковой игры в тексте Майкла Бонда и сопоставив их с текстом Алана Милна и его русским вариантом – пересказом Бориса Заходера, – нельзя не отметить, что, хотя текст сказки-повести Милна намного меньше по объему, оригинальных и ярких примеров языковой игры у Милна и у Заходера намного больше. Текст сказок Майкла Бонда на русском языке является ярчайшим примером следования буквализму при переводе текста художественного произведения, ознаменованного полным отсутствием адаптации текста для русскоязычной детской целевой аудитории, результатом чего оказывается низкий уровень популярности среди детского читателя. Все это в очередной раз доказывает: близкий к оригиналу перевод произведений детской литературы в большинстве случаев обречен на неудачу.