Сурет-23. Ірі қара малдың шынтақ буыны. Латеральды беті

1 - corpus humeri – иық сүйегінің денесі; 2 - epicondylus lateralis humeri – латеральды иық сүйегінің айдаршық үсті, 3 - trochlea humeri – иық сүйегінің блогы, 4 - corpus radii – кәрі жіліктің денесі, 5 – olecranon – шынтақ өсіндісі, 6 - corpus ulnae – шынтақ сүйегінің денесі, 7 - origo mi.extensoris digitorum communis - жалпы саусақтарды бүккіш сіңірі, 8 - origo mi.extensoris carpi ulnaris – тобық білезігінің шынтақты бүккіштің сіңірі, 9 - origo mi.extensoris digitalis lateralis – латеральды саусақтарды бүккіш-жазғыш сіңірі, 10 - lig.collaterale laterale – латеральды бүйірлі байланыс, 11 - m.brachialis – иық бұлшық еті, 12 - caput ulnare mi.extensoris digitorum communis – саусақтарды жалпы бүккіш-жазғыш шынтақ басы, 13 - lig.radioulnare proximale laterale – латеральды кәрі жіліктік-шынтақты проксималды байланыс; 14 - bursa olecrani – шынтақ тарамыс қынабы; 15 - m.triceps brachii – иықтың үш басты бұлшық еті.

А – ірі қара мал, Б – жылқы, В – ірі қара малдың волярлы жағынан бақай сүйектерінің байламы, 1 – үш бөлімнен тұратын буынды қапшықтар: проксимальды, сүйек аралық және дистальды, 2 - тізе буынының ұзын латеральды бүйір байламдары, 3 – қысқа проксимальды бүйір байламдары, 4 – сүйек аралық дорсальды байламы, 5 – тізе сүйек аралық байламы, 6 – қиғаш сүйек аралық дорсальды байламы, 7 - қосымша сүйектің проксимальды байламы, 8 – қосымша сүйектің ортаңғы байламы, 9 – қосымша сүйектің дистальды байламы, 10 – орталық сүйекаралық бұлшық еті (жылқыларда ілінген байлам), 11 – сезам тәрізді аралық байлам, 12 – латеральды сезам тәрізді байлам, 13 – тұсамыс сүйегінің бүйірлі медиальды байламы, 14 – бүйірлі латеральды байлам, 15 – тұяқ сүйегінің бүйірлі медиальды байламы, 16 – бақай сүйегінің проксимальды (бірінші) бөлігінен жұмсақ шеміршегіне дейінгі байлам, 17 - бақай сүйегінің ортаңғы (екінші) және дистальды (үшінші) бөлігінен жұмсақ шеміршегіне дейінгі байлам,18 – бүйірлі топай-тұяқты байлам, 20 – тұсамыс-сезам тәрізді байлам, 21 – крест тәрізді байлам, 22 – ішкі топай-тұяқты байлам, 23 – волярлы байлам.

Ерекшеліктері: Жылқы мен сиырлардың кеуде ұшының буыны бір-бірімен ұқсас. Шошқаларда иық, шынтақ және тізе буындары сиырдың құрылысымен ұқсас, ал тұсамыс буыны төртеу. Төртеуі де төрт қапшығымен және сегіз бүйірлі байламымен.

1. Орыс және латын тілінде кеуде қуысының қарапайым, бір білікті буынға сипаттама беру.

2. Орыс және латын тілінде кеуде қуысының қарапайым, көп білікті буынға сипаттама беру.

3. Орыс және латын тілінде кеуде қуысының күрделі, бір білікті буынға сипаттама беру.

I. Сабақтың мақсаты: Ірі қара малдың артқы аяқ қаңқасында буынды байланыстарын сипаттау.

II. Материалмен қамтамасыздандыру.

1. Ірі қара мал мен басқа үй жануарларының қаңқасы.

III Сабақтың мазмұны мен оқудың маңыздылығы.

IV Бақылау сұрақтары