Жануарлар морфологиясы латын ветеринариялық терминологиясымен
Сурет-28. Ірі қара малдың тілерсек буыны. Латеральды беті
жүктеу/скачать 3,56 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 18 САБАҚ
- Бас бұлшық еттері .
- 2. Жоғарғы еріннің арнайы көтергіш бұлшық еті
- 3. Төменгі ерінді түсіргіш бұлшық еті
- 4.Бет бұлшық еті
- 6. Сойдақ тісті бұлшық еті
Сурет-28. Ірі қара малдың тілерсек буыны. Латеральды беті. 1 – tibia – асықтық жілік; 2 – talus – асық сүйегі; 3 – calcaneus – өкше сүйегі; 4 - os centroquartale – орталық және IV тілерсек сүйегі; 5 - os tarsale II. et III - II және III тілерсек сүйегі; 6 - os metatarsale III. et IV.- III және IV артқы жіліншік сүйегі; 7.,8.,9. - lig. Interossea intraordinaria – сүйек аралық байламдар; 10 - lig. collaterale laterale longum – қысқа, ұзын латеральды байлам; 11 - lig. сollaterale laterale breve – бүйірлі қысқа латеральды байлам; 12 - pars calcaneometatarsalis ligamenti collateralis lateralis – бүйірлі өкше-артқы жіліншіктің латеральды байламы; 13 - lig.talocentrotarsale – асық және орталық тілерсек сүйектерінің байламы; 14 - lig.tarsometatarseum interosseum – тілерсек-артыңғы жіліншік байламы; 15 - m. Interosseus – орташа сүйек аралық бұлшық еті; 16 - os.malleolare – жіліншік сирағының сүйегі. Тұсамыс, топай және тұяқ буындары алдыңғы аяқ сүйектерінің байланысы сияқты. (Алдыңғы аяқ сүйектерінің байланысын қараңыз). Ерекшеліктері: Жылқылар мен сиырлардың жамбас буынының байланысы бірдей. Шошқаларда жамбас-ортан жілік буынында қосымша байланыс жоқ. Тобық буынында тізу байланысы тек екеу. IV. Бақылау сұрақтары: 1. Қарапайым, бір білікті буындарға сипаттама беру. 2. Қарапайым, көп білікті буындарға сипаттама беру. 3. Күрделі, бір білікті буындарға сипаттама беру. 4. Тобық буынына сипаттама беру. № 18 САБАҚ Тақырыбы: Бас қаңқасының бұлшық еті. I. Сабақтың мақсаты: Орыс және латын тілінде бас қаңқасында бастың бұлшық еттерін көрсету мен алған білімді бекіту. II. Материалмен қамтамасыздандыру. 1. Бас қаңқасы. III Сабақтың мазмұны мен оқудың маңыздылығы. IV Бақылау сұрақтары Бас бұлшық еттері. Олар ымдау және шайнау топтарына бөлінеді. Ымдау бұлшық еттері. 1. Ауыздың дөңгелек бұлшық еті - m.orbicularis oris - жоғарғы және төменгі еріндердің негізін құрап, тері мен кілегейлі қабықтың аралығында орналасады. Оның ет талшықтары ауыз тесігінің айналасына шеңберлене орналасып, езу аумағында ұрт етіне жалғасып кетеді. Ерекшеліктері. Бұлшық ет жылқы мен ұсақ малдарда жақсы, ал сиырда, шошқада және итте нашар жетілген. Қызметі. Ауыздың дөңгелек бұлшық еті еріндерді бір-біріне тартып қысып, ауыз саңылауының қысқыш бұлшық етінің қызметін аткарады. 2. Жоғарғы еріннің арнайы көтергіш бұлшық еті - m. levator labii superioris proprius – сойдақ тісті бұлшық еттің үстінде, мұрын мен ерінді көтергіш бұлшық еттің медиальды жағында орналасады. 3. Төменгі ерінді түсіргіш бұлшық еті - m. subcutaneous labiorium- төменгі жақ сүйегінің тісті жиегін бойлай орналасады. Оның басталар ұшы ұрт бұлшық етімен бірігіп кетеді. Бұлшық еттің екінші ұшы төменгі ерінде аяқталады. 4.Бет бұлшық еті - m. zigomaticus- таспа пішіндес жұқа ет. Ол бет доғасынан басталып, езуде аяқталады. 5. Мұрын және ерінді көтергіш бұлшық еті - m. levator nasolabialis – мұрынның бүйір беті терісінің астында орналасады. Оның басталатын және бекитін ұштары әртүрлі жануарларда бірдей болмайды. Ерекшеліктері: Жылқыда бұл бұлшық ет жалпақ сіңірмен маңдай және мұрын сүйектерінен басталып, жоғарғы ерін мен мұрын қанатында аяқталады. Қызметі: Жоғарғы ерінді көтеріп, танау тесігін кенейтеді. 6. Сойдақ тісті бұлшық еті - m. caninus- жоғарғы жақ сүйегінің бүйір бетіндегі көздікасты тесіктің маңайынан басталып, мұрын қанаты мен жоғарғы ерінде аяқталады. Қызмет: таңдауды кеңейтеді. 7. Ұрт бұлшық еті -m. buccinator ұрттың кілегейлі қабығымен жанасып жатып, беткейлік және терең қабаттардан тұрады. Ұрт бұлшық етінің беткейлік қабаты үлкен шайнау бұлшық етінің алдында орналасады. Қызметі: Шайнау кезінде азықты жылжытып, азу тістерге салуға көмектеседі. 
жүктеу/скачать 3,56 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|