Кәсіпкерлік қызметтің негізгі түрлеріне байланысты ұйымдастырылу бағыттары

1.2 Кәсіпкерлік қызметтің негізгі түрлеріне байланысты ұйымдастырылу бағыттары

Кәсіпкерліктің бірнеше түрлері бар. Атқаратын қызметіне қарай олар былай бөлінеді: өндірістік, коммерциялық, қаржылық және консультациялық. Меншік түрлеріне бойынша: жеке меншік, мемлекеттік, муниципалды, сонымен бірге қоғамдық құрылымдар меншігі. Меншіктер саны бойынша кәсіпкерлік іс жеке адамның немесе коллективтің құрамы болуы керек. Кәсіпкерлік формасы бойынша екіге бөлінеді:

• 
  ұжымдық-құқықтық;
  
• 
  ұжымдық-экономикалық.
  

Кәсіпкерліктің ұжымдық-экономикалық түрлерін қарастырар болсақ:

• 
  Концерн – көпсалалы акционерлік қоғам, әр түрлі компаниялардың бақылау пакеттерін сатып алады.
  
• 
  Ассоциация – экономикалық дербес кәсіпорындардың ерікті бірлестігі. Маманданған кәсіпорынның негізгі мақсаты ғылыми-техникалық, өндірістік, экономикалық және әлеуметтік міндеттерді бірігіп шешу;
  
• 
  Консорциум – бұл ірі қаржы операцияларын істеу үшін біріккен кәсіпкерлердің бірлестігі;
  
• 
  Сидикат – бір саланың кәсіпкерлерін тауар сатуға біріктіру;
  
• 
  Картель – тауар, қызмет көрсету бағасы, нарық аудандарын бөлу, өндіріс мөлшері жөнінде келісім;
  
• 
  Қаржы - өнеркәсіп тобы – банк, сақтандыру және сауда капиталының бірлестігі.
  

1. 
   Мемлекеттік кәсіпкерлік;
   
2. 
   Жеке кәсіпкерлік;
   

1. 
   мемлекеттік мүлікті басқаруға құқықты басқарудың мемлекеттік органдарды (мемлкеттік кәсіпорын);
   
2. 
   жергілікті басқару органы (жергілікті кәсіпорын).
   

Пайда табуға бағытталған инициативалық әрекет түріндегі кәсіпкерлік мынаны жүзеге асырады:

1. тікелей өндірістік функцияларды, яғни тауар (өнім) өндірісін немесе

қызмет көрсетуді жүзеге асыру;

2. Делдалдық функцияларды, яғни тауарды нарыққа өткізу және оның өндірушіден тұтынушыға тікелей жеткізілуімен байланысты қызмет көрсетулерді жүзеге асыру.

Кәсіпкерліктің әрекет ету сеторына байланысты жіктемесі келесі суретте (Сурет 2) қарастырылған.