«Логопедия негіздері» пәнінің оқу-әдістемелік кешені ҚР 06. 08



Pdf көрінісі
бет8/10
Дата01.10.2019
өлшемі0,89 Mb.
#49030
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Байланысты:
ktj 20476
sbornik inkljuziv obraz, жұмыспен қамту мәлімет, аралық бақылау сұрақтары, Комиссия5а, Комиссия5а, Өтініш, fyu, Бастауыш сынып оқушыларының шығармашылық іс, 3 prakt rab, 102 Журн. преп, Аятул курси суреси, Науаи Фонетика, Аятул курси суреси, Аятул курси суреси

Әдебиет

1. Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев Логопедия (оқу құралы) Алматы- 1996ж . 

2. 

Гриншпун 



Б. 

М., 


Ляпидевский 

С. 


С. 

О 

классификации 



речевых 

расстройств//Расстройства речи у детей и подростков. — М., 1969.- С. 40- 59.  

3. Гвоздев А. Н. Вопросы изучения детской речи. — М., 1961.  

4. Левина Р. Е. Основы теории и практики логопедии. — М., 1968.- С. 7 30.  

5. Правдина О. В. Логопедия.- М., 1973. С. 5-20.  

6.  Шаховская  С.  Н.,  Кочергина  В.  С.  Развитие  речи  детей  в  процессе 

онтогенеза//Расстройства речи у детей и подростков. — М., 1969. — С. 30-39. 

 

1.4 



Сөйлеу тілінің ырғақтық ритмдік бұзылымы 

     Аннотация: дыбыс щығарудың акустикалық неіздері 

Кілт сөздер: аппарат, функция,дисфония,диафрагма,патология,органика. 

Жоспар: 

1.  Дауыс ырғағыныңбұзымдары. Балалар дауысының дамуы 

2.  Дауыс ырғағының зерттеу әдістері 

Дәріс  тезисі:  Сөйлеу  тілінің  бұзылымының  түрлері  мен  формалары  туралы  анықталған 

ғылыми  негіздегі  жұмыстар  кемшілікті  жоюдың,  оларды  түзетудің  тиімді  жолдарын 

таңдауға  мүмкіндік  береді.  Логопедияның  даму  тарихында  зерттеушілердің    барлығы 

дерлік  сөйлеу  тілінің  кемшіліктерін  классификациялауға  бетбұрыстар  жасады.  Қазіргі 

уақытта  сөйлеу  тіліндегі  кемшіліктердің  классификациясы  тек  қана  логопедия  ғылымы 

үшін  емес,  басқа  да  сөйлеу  әрекетінің  бұзылымдарын  зерттейтін  нейрофизиология, 

медицина,  патопсихология  және  нейропсихология,  арнаулы  педагогиканың  барлық 

салалары үшін өзекті мәселелердің бірі болып отыр. 

 

Логопедия  ғылымының  даму  кезеңдеріндегі  сөйлеу  тіліндегі  кемшіліктердің 



классификациясы  европалық  медицинаның  жетістіктерімен  байланысты  ХІХ  соңы  мен 

ХХ ғасырдың басында ұсынылған (1877) А.Куссмаульдің классификациясы болды.   

Жалпы  тіл  кемістігі-  есту  қабілеті  мен  ой-өрісі  әдеттегідей  дамыған  балалардың 

дыбыстық,  мағыналық  жағына  қатысты  сөйлеу  тілі  құрамының  компоненттерінің 

бұзылуынан болатын әртүрлі тіл кемістіктері.Жалпы тіл кемістігін дефектология ғылыми 

зерттеу  институтының  Р:Е  Левина  бастаған  ғалым  қызметкерлер  (  Н.А. 

Никашкина,Г.А.Каше,Л.Ф.Спирова, және т.б.) 50-60 жылдары мектеп жасына дейінгі және 

мектеп 


жасындағы 

балалардың 

тіл 

кемістіктерін 



жан-жақты 

зерттеулердің 

қорытындысының  нәтижесінде  ғылыми  тұрғыдан  дәлелдеді.Дыбыстарды  бұзып 

айтуы,фонематикалық есту қабілетінің дамымауы,сөздік қоры мен грамматикалық сөйлем 

құрылысының  артта  қалуы  жалпы  сөйлеу  тілі  дамымаған  балалардың  барлығына  тән 

кемшілік.Жалпы  сөйлеу  тілінің  дамымауы  алалия,афазия,ринолалия,дизартрия  сияқты 

күрделі  сөйлеу  патологиясының  түрлерінде  байқалуы  мүмкін.Сөйлеу  ырғағының 

бұзылымдарына  брадилалия  және  тахилалия  жатады.  Көрсетілген  кемшіліктер  кезінде 

сыртқы  сөйлеудің  де  ішкі  сөйлеудің  де  бұзылымдары  анықталады.Сөйлеу  қоршаған 

ортадағы  адамдарға  түсініксіз  болып  қабылданады.  Аталған  кемшіліктерді  баланың  ерте 

жасында  түзету  жұмыстарының  нәтижесі  бала  тұлғасының  қалыптасуына  дұрыс  бағыт 

жасап,  болашақтағы  тұтығудың  симптомдарының  алдын  алады.  Кемшіліктер  түрлі 

деңгейде анықталуы мүмкін, яғни кемшіліктің орташа және жеңіл түрі бала үшін қауіпті 

емес,  ал  күрделі  түрінде  қарым-қатынасқа  түсу  процесі  бұзылып,  сөйлеу  тіліндегі 



кемшіліктер  патологиялық  мағынаға  ие  болады.  Бұл  кемшіліктердің  патогенезі  мен 

клиникасы  әр  түрлі.  Брадилалия  –  сөйлеу  жылдамдығының  баяулауы.  Синонимдері: 

брадифразия,  брадиартрия,  брадилогия.Тахилалия-  сөйлеу  жылдамдығының  тездігі. 

Синонимі:  тахифразия.Тұтығу  –  сөйлеу  аппаратының  бұлшық  еттерінің  құрысу 

жағдайларымен  сипатталатын  сөйлеудің  ырғақтық  жағының  бұзылуы.  Тұтығу 

проблемасын сөйлеу тілінің даму тарихындағы ежелден зерттеліп келе жатқан проблема 

деп  тануымызға  болады.  Тұтығудың  мағынасын  түсіну  ғылым  мен  позицияның 

дамуындағы  ерекшеліктер  ретінде  қабылдауымызға  болады.Ерте  кезеңде  тұтығуды  бас 

миының  сұйықтыққа  толуынан  болатын  ауру  деп  қарастырды,  яғни  (Гиппократ),  немесе 

артикуляциялық  апараттың  органдарының  дұрыс  орналаспауы  (Аристотель).  Тұтығу 

кезіндегі  орталық  сөйлеу  аппаратындағы  немесе  аппаратының  перифериялық  сөйлеу 

органдарының бұзылымдарынан болуы мүмкін деген болжамдарды мойындағандар Гален, 

Цельс, Авиценна болды.  

 

Шетелде XVII-XVIII ғасырларда тұтықпаны сөйлеудің перифериялық аппаратының 



жетіспеушілігінен деп қарастырды.  

Әдебиет: 

1.  Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев Логопедия (оқу құралы) Алматы- 1996ж  

2. 

Гриншпун 



Б. 

М., 


Ляпидевский 

С. 


С. 

О 

классификации 



речевых 

расстройств//Расстройства речи у детей и подростков. — М., 1969.- С. 40- 59.  

3. Гвоздев А. Н. Вопросы изучения детской речи. — М., 1961.  

4. Левина Р. Е. Основы теории и практики логопедии. — М., 1968.- С. 7 30.  

5. Правдина О. В. Логопедия.- М., 1973. С. 5-20.  

6.  Шаховская  С.  Н.,  Кочергина  В.  С.  Развитие  речи  детей  в  процессе 

онтогенеза//Расстройства речи у детей и подростков. — М., 1969. — С. 30-39. 

 

 



 

4  Модуль.  Әртүрлі  бұзылымдарда  кездесетін  сөйлеу  тілінің  дамуының 

ерекшеліктері. 

1.1 Көру және есту жетіспеушілігі кезіндегі сөйлеу тілінің бұзылымдары. 

Аннотация: Көру және есту жетіспеушілігінің сөйлеу тілінің дамуына әсері 

Кілт сөздер: фонематика, грамматика, мимика,компонент 

Жоспар: 

1.  Көру және есту кемшіліктерінің классификациясы 

2.  Дыбыстардың классификациясы 

Дәріс тезисі:Баланың сөйлеу тілінің дамуына оның толық жетілген есту қабілеті шешуші 

қызмет  атқарады.Бала  ересек  адамдардың  сөздерін  естиді,  тыңдайды,  соларға  еліктейді, 

сосын өздігінен сөйлеуге үйренеді. Саңырау балалар арнайы оқытудан өтпейінше сөйлеу 

тілін меңгермейді.Есту қабілеті баланың ой-өрісінің дамуына да үлкен қызмет  атқарады. 

Ересек  адамдардың  түсіндірулерінен  бала  айналасындағы  өмір  тіршілігімен  танысады 

және  шындықтың  күрделі  мағлұматтарын  меңгереді.Есту  ақаулықтарының  жіктелуі 

сөйлеу  тілінің  және  есту  қабілетінің  бұзылу  ерекшеліктерімен  анықталады.  Осыған 

байланысты есту кемістіктері саңыраулық пен мүкістік болып екі түрге бөлінеді.Саңырау 

дегеніміз  есту  қабілеті  қатты  бұзылғандықтан  сөйлеу  тілін  анық  түсініп  болмайтын 

ақаулық. Саңыраулық іштен туа бітуі және кейіннен пайда болуымүмкін.Оның пайда болу 

себептері;1. ана құрсағындағы кезеңінде есту мүшелерінің дұрыс дамымауынан болады; 

2.  ананың  екіқабат  кезінде  тұмау,  қызылша,  зақым  және  басқа  да  жұқпалы  аурулардың, 

ішімдікке  салынуының,  стрептомицинмен  және  басқа  да  емдік  дәрілермен  емдеуінің, 

екіқабат  кезінің  алғашқы  айларында  құрсақтың  зақымдануының  зиянды  себептерінің 

әсерінен  болады.Қалыпты  дамуда  баланың  5  жасқа  дейінгі  кезеңде жеткілікті  деңгейдегі 

сөздік  қор  қалыптасып,  сөйлеу  әрекеті  арылы  дыбыстарды  дұрыс  талдау  мен  жинақтау 

қабілетіне  ие  болуы  керек.  Бірақ,  қалыпты  есту  мен  интеллект  жағдайларында  тілдің 


барлық  компоненттерінің:  фонетика,  лексика,  грамматиканың  дамуында  кешеуілдеу 

процесі  байқалуы  мүмкін.  Сөйлеу  тіліндегі  осы  түрдегі  кемшіліктерді  Р.Е.Левина  ең 

алғаш  рет  жалпы  сөйлеу  тілінің  кемшілігі  деп  атап  көрсетті.  Жалпы  сөйлеу  тілінің 

кешеуілдеуі  кезінде  балаларда  дыбыстарды  айтудың  бұзылуы,  фонематикалық  естудің 

кешеуілдеуі,  сөздік  қордың  артта  қалуы,  сөздің  грамматикалық  құрылымының  бұзылуы 

түріндегі  кемшіліктер  байқалады.  Жалпы  сөйлеу  тілінің  бұзылуы  түрлі  деңгейде 

кездесетіндіктен, оны үш деңгейге бөліп көрсетеді. 

 

І  деңгейінде  балалардың  сөйлеу  тілі  мүлдем  болмайды.  Мұндай  балалар  қарым-



қатынасқа  түсуде  былдырлау  арқылы,  тұрмыстық  мағынадағы  сөздерді  қайталау,  оларға 

еліктеу  арқылы  араласады.  Көп  жағдайда  мимика  мен  ыммен  сөйлеседі.  Осы  түрдегі 

кемшілік ақыл-ой дамуы кешеуілдеген балаларда кездеседі.  

 

ІІ  деңгейінде  балалар  мимика  мен  ыммен  сөйлеспегенмен,  аз  да  болса  сөздер 



арқылы  ойындағысын  түсіндіре  алатын  қабілетке  ие  болады.  Суретті  картиналармен 

жұмыс кезінде, өз ойын баяндауда сөздің грамматикалық құрылымын ажырата алмау, сөз 

бен  сөз  тіркестерін  орынды  қолдана  алмау  сияқты  кемшіліктерге  ұшырайды.  Сөздерді, 

дыбыстарды  алмастырушылық,  фонематикалық  естудегі  кемшіліктер,  сөздің  дыбыстық 

құрамын талдау мен жинақтауда қателіктер көрсетеді. 

 

ІІІ деңгейінде сөйлеудің лексикалық-грамматикалық құрылымы мен фонетикалық-



фонематикалық жетіспеушілік байқалады. Мұндай балалар қарым-қатынасқа түсу 

барысында ата-анасының, жақындарының көмегіне жүгінеді. 



Әдебиет: 

1. Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев Логопедия (оқу құралы) Алматы- 1996ж  

2. Гриншпун Б. М., Ляпидевский С. С. О классификации речевых 

расстройств//Расстройства речи у детей и подростков. — М., 1969.- С. 40- 59.  

3. Гвоздев А. Н. Вопросы изучения детской речи. — М., 1961.  

4. Левина Р. Е. Основы теории и практики логопедии. — М., 1968.- С. 7 30.  

5. Правдина О. В. Логопедия.- М., 1973. С. 5-20.  

 

1.2 Зиятының жетіспеушілігі кезіндегі сөйлеу тілінің бұзылымдары. 



Аннотация: зият жетіспеушілігінің жалпы сөйлеу тілінің дамуына әсері 

Кілт сөздер:фраза,мотивация,дисфазия,лексика,сфера 

Жоспар: 

1.  Дисграфия. Дислексия 

2.  Оқу  мен  жазудың  бұзылуы  кезіндегі  жүргізілетін  логопедиялық  жұмыстың 

әдістемесі 

Дәріс  тезисі:  Сөйлеу  –  көп  деңгейлі,  мидың  негізгі  үш  блогы  арасындағы  бірлескен 

әрекет:  энергетикалық,  операциялық  және  бағдарламалау  арқылы  анықталатын  күрделі 

функционалдық  жүйе.  Сөйлеудің  дамуы  басқа  да  психикалық  функциялардың 

қалыптасуымен  және  де  олардың  орындалуы  кезіндегі  сипатталатын  құбылыстармен, 

соның  ішінде  қабылдаумен  (есту  және  көру  арқылы  қабылдау),  кинетикалық  және 

кинестетикалық  праксис,  есте  сақтаумен,  кеңістіктегі  бағдарлаумен,  эмоциялық-ерік 

сферасымен тығыз байланысты. Сөйлеудің бұзылуы мотивациялық аспектілерді (мутизм), 

бағдарламалық  сипаттау  (даму  дисфазиясы),  мәтіндер  мен  фразалардың  грамматикалық 

құрылымы  (даму дисфазиясы), лексикалық қор (даму дисфазиясы), дыбыстау мен дауыс 

(дислалия,  ринолалия),  дауыс  темпі  мен  мәнерлілігі  арқылы  (тұтығу,  брадилалия, 

тахилалия)  байланысады.  Ұрықтық  даму  кезіндегі  түрлі  жағымсыз  әсерлер,  олардың 

туылу  кезіндегі  анықталуы  (туылу  кезіндегі  соққылар,  асфиксия)  және  де  бала  өмірінің 

алғашқы  жылындағы  түрлі  жағдайлар  баланың  сөйлеу  тілінің  бұзылымдарына  себеп 

болады.  Сөйлеу  тіліндегі  кемшіліктер  мидың  резидуальды-органикалық  бұзылуынан 

болады. Осы кездегі өзгерістерді сөйлеу кезіндегі кемшіліктерге себеп болатын жүйкелік-

психикалық  аурулар  кезінде  байқауға  болады.  Оның  себебі,  бас  миының  дамуындағы 

тежелулер, ми қабықшаларының дамымауы, орталық нерв жүйесінің даму әлсіздігі болып 


табылады.  Әңгімелету  әдісі  баланы  монолог  түрінде  сөйлеуге  үйретеді.Әңгімелету 

бағдарламада көрсетілген тақырыптарға сәйкес ,барлық сабақта жүргізіледі. 

Оқылған  шығарма  мазмұнын  әңгімелету.Мұндай  сабақтарда  алға  қоятын  мақсат 

балалардын  байланыстырып  сөйлеу  дағдыларын  жетілдіру  ,оқылған  шығарма  мазмұнын 

дұрыс  түсініп,грамматикалық  жағынан  дұрыс  байланыстырып,жүйелі  әңгімелеп  беруге 

үйрету.Әңгімесін 

айтуға 

төселдіру 



әдістері 

баланың 


білімімен 

сөйлеу 


дағдыларына,оқылған шығарма мазмұнына,сабақтың мақсатына сәйкес белгіленеді.  

Әдебиет: 

1. Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев Логопедия (оқу құралы) Алматы- 1996ж 

2. 

Гриншпун 



Б. 

М., 


Ляпидевский 

С. 


С. 

О 

классификации 



речевых 

расстройств//Расстройства речи у детей и подростков. — М., 1969.- С. 40- 59.  

3. Гвоздев А. Н. Вопросы изучения детской речи. — М., 1961.  

4. Левина Р. Е. Основы теории и практики логопедии. — М., 1968.- С. 7 30.  

5. Правдина О. В. Логопедия.- М., 1973. С. 5-20.  

 

1.3 Тұтығу    кезіндегі  сөйлеу  тілінің  дамуын  түзету.  Емханалардағы,  мектептегі, 

балабақшадағы логопедтің жұмысы 

Аннотация: Мектептегі, балабақшадағы, емханалардағы, логопедиялық жұмыстар 

Кілт сөздер: грамматика, лексика,материал 

Жоспар: 

1.  Балалар ауруханасындағы,стационаллардағы логопедиялық жұмыстар 

2.  Жалпы білім беру мекемелеріндегі логопедиялық жұмыстар 

3.  Сурдологиялық кабинеттердегі логопедиялық жұмыстар 

Дәріс  тезисі:Сөйлеу  тілі  дамуы  әр  түрлі  дәрежедегі  балалармен  түзету-тәрбие  жұмысы 

сөйлеу тілі толық дамымаған балалардың арнайы топтарында жүргізіледі. 

Логопедиялық  жұмыстың  мақсаты  мен  мазмұны  сөйлеу  тілі  бұзылуының  құрылысын, 

сонымен  қатар  баланың  сақталған  және  теңелту,  орнына  келтіру  мүмкіншіліктеріне 

негізделеді.Әр  түрлі  үлгідегі  сөйлемдерді  құрастыруға  үйрету  баланың  ауызекі  сөйлеу 

тілін  қалыптастыруға  негіз  болады.Сөйлемнің  құрылысын  игеру  жүйелілігі  дұрыс 

дамымаған сөйлеу тіліндегі грамматикалық тұлғаларымен айқындалады. Оқу материалын, 

жұмыстың  әр  кезеңіндегі  методикалық  тәсілін  біртіндеп  күрделендіру  қарастырылады, 

бірақ алдағы өткен логопедия жұмысының нәтижесіне міндетті түрде сүйенеді. 

Тұтығушы  балаға  сөйлейтің  мәтінің  дайындап  алған  да  ыңғайлы  болады,  айтатын  ойын 

қандай  кезектілікте  болатындығын  дайындау.Баланың  тұтығуы  кеңеттен  сөйлегенде 

күшееді.  Сөйлеу  жаттығулары  келесі  кезектілікте  орындалады:1.  жатқа  айтылған  мәтін; 

2.  естіп  дайындалған;3.  ойша  дайындалаған;4.  белгісіз  мәтін,  кеңеттен  сөйлеу. 

Тұтығушы баланың тыртысуының күшеюі немесе жойылуы сөйлеу тілдің құрылымының 

күрледлілігіне  де  байланысты.  Көп  жағдайда  тұтығушы  бала  жеке  дыбыстарды, 

буындарды  оңай  айтады.  Олар  толық  фразаны  бастауды  немесе  тыныс  алу  кідірісінен 

кейін  киындық  көреді.  Осыдан  алдымен  дыбыстар  мен  буындардан,  кейін  қарапайым 

және 


күрделі 

фразалардан, 

сонынан 

байланыстырып 

сөйлеуден 

басталады. 

Сонымен  қатар  тұтығушы  балаға  сөйлеу  тілдің  қатты  шығуы,  дауысталуы  да  маңзды 

болып  есептелінеді.  (сыбырлап  және  қатты  сөйлеу)Тұтығушы  балаға  оның  іс  әрекетінің 

түрі, күрделілігі де сөйлеу тілінің сапалылығына әсерін тигізеді. Сондықтан Н.А.Чевелева 

тұтығушы  баланың  сөйлеу  тілі  өзінің  іс  –  әрекетін  сипаттағанда  жақсаратындығын 

көрсеткен.Логопедиялық  сабақтарды  ұйымдастыру.Жүйелілік  және  кезектілік  қағидасы 

көрсеткендей  тұтығушы  балалармен  жүргізілетін  сабақтар  кесте  бойынша  және 

қалдырылмай  өтуі  керек.  Осындай  жағдайда  ғана  жүйке  процесстерін  жаттықтыру 

неврозды  емдеуге  мүмкіндік  береді.Логопедиялық  ықпал  ету  белгілі  түзету  тәрбиелеу 

жұмысымен  ұйымдастырылған.  Балалардың  еркін  сөйлеуінің  қалыптасуы  логопедиялық 

сабақтың  формасына  байланысты.  Сондықтан  тұтығушы  балалармен  жүргізілетін 

логопедиялық  сабақтың  формасын  ұйымдастыру  әлі  күнге  дейін  өзекті  мәселе  болып 


келеді.Тұтығушы  балалармен  жүргізілетін  логопедиялық  сабақтың  кезектілігінде  үлкен 

және  кіші  бөліктерді  көруге  болады.  Логопедиялық  сабақтың  курсы  бекітілген  уақытта 

белгіленген  жұмыс  жүйесінен  тұрады.  Өткізілу  уақыты  және  жалпы  мақсаттарына 

байланысты  логопедиялық  сабақтар  кезеңдерге  бөлінеді  (дайындық,  жаттықтырушы, 

бекітуші).  Әрбір  кезеннің  мақсатына  байланысты  бірнеше  этаптарға  бөлінеді  (үндемеу, 

бірге сөйлеу, қайталап сөйлеу)Дайындық кезеңінің мақсатына баланы сабаққа дайындау, 

дұрыс сөйлеу туралы түсінік беру, ол да дұрыс сөйлей алатындығына сендіру, оны қатты 

дауыспен  сөйлеуге  үйрету  кіреді.  Бала  алғашқы  жеңістерін  көруі  керек,  оның  қоршаған 

ортаға  сөйлеу  тілінің  өзгеруін  байқату  керек.Тұтығушы  баламен  жүргізілетін  алғашқы 

сабақтың мақсатына оқшаулау режимі кіреді. Баланың психикасын жағымсыз жағдайдан 

оқшаулау керек, оған жайлы, тыныштық жағдай жасау керек. Баланы қатты әсер алудын 

қоршау  керек.Бірақ  баланы  әр  түрлі  тәсілдермен  сабаққа  қызығушылын  арттыру 

керек,яғни  жас  ерекшеліктерін  ескере  отырып  оларға  қызықты  әңгімелерді,  магнитофон, 

әр  түрлі  техникалық  құралдарды  қоладнуға  болады.  Алайда  сөйлеу  тіл  сабақтарынның 

нәтижелі  болуына  балаға  қол  жетерліктей  материалдарды  дайындап  алу  қажет.Дұрыс, 

әдемі  сөйлеу  тіл  бір  сабақта  ғана  қалыптаспайды,  ол  күнделікті  жүргізілетін  жұмыс 

нәтижесі  болып  табылады.Жаттықтырушы  кезеңнің  мақсаты  бала  барлық  сөйлеу 

формаларын меңгеру керек. Дайындық кезеңінде алған біліктері мен дағдыларына сүйеніп 

еркін және дұрыс сөйлеу дағдыларын қалыптастыру керек. Еркін сөйлеуді әр бала әр түрлі 

меңгергендіктен  сөйлеу  тілді  жаттықтыру  әр  түрлі  кезенде  басталады:  біреуінде  –  сұрақ 

жауап,  екіншісінде  –  бірге  сөйлеу,  үшіншісінде  –  мазмұның  айтудан  басталады.Бекіту 

кезеңі  алған  дағды  біліктерін  бекіту  болып  табылады.  Осы  кезенде  логопедиялық  сабақ 

саны  азайтылады,  бала  бірте  бірте  ата-анасына  тапсырылады.Сабақ  әңгіме,  өткен  күн 

туралы  әсірін айтуға айналады. Әңгімені  бақылап отырып логопед баланың сөйлеу тілін 

өз  бетімен  сөйлеуге,  өзінің  әсерін,  сезімін  айтуға  бағыттайды.  Сабақта  бір-бірлерінің 

рольдерімен  ауысу  өте  пайдалы,  бір-бірлеріне  сұрақ  қойып,  басқа  баланың  сөйлеуін 

бақылау.Сонымен,  логопедиялық  жүйелілік  және  кезектілік  қағидасы  тұтығушы 

балалардың дұрыс сөйлеу дәне жүріс – тұрыс дығдыларын тәрбиелеуді қамтамасыз етеді. 



Әдебиет: 

1. Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев Логопедия (оқу құралы) Алматы- 1996ж  

2.Гриншпун 

Б. 


М., 

Ляпидевский 

С. 

С. 


О 

классификации 

речевых 

расстройств//Расстройства речи у детей и подростков. — М., 1969.- С. 40- 59.  

3. Гвоздев А. Н. Вопросы изучения детской речи. — М., 1961.  

4. Левина Р. Е. Основы теории и практики логопедии. — М., 1968.- С. 7 30.  

5. Правдина О. В. Логопедия.- М., 1973. С. 5-20.  

 

ПРАКТИКАЛЫҚ САБАҚТАР 



1 Модуль. 

2.1  Балалардың  тіл  кемшіліктерін  анықтау  (қағидалары,  түрлері,  міндеттері, 

логопедиялық тексерудің мазмұны) 

Жоспар 


1.Сабақта қолданылатын көрнекі-құралдар. 

 2.Жаттамақтар топтамасын дайындау. 

Тапсырма және әдістемелік нұсқау: Логопедиялық сабақ жоспарын құрастыру. 

Әдебиет:  

1. Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев Логопедия (оқу құралы) Алматы- 1996ж  

2. Гриншпун Б. М., Ляпидевский С. С. О классификации речевых 

расстройств//Расстройства речи у детей и подростков. — М., 1969.- С. 40- 59.  

3. Гвоздев А. Н. Вопросы изучения детской речи. — М., 1961.  

4. Левина Р. Е. Основы теории и практики логопедии. — М., 1968.- С. 7 30.  

   5. Правдина О. В. Логопедия.- М., 1973. С. 5-20. 

 


2.2 Сөйлеу картасын толтыру, сараптау. 

Жоспар 


1.. Сөйлеу картасымен танысу. 

2.Тексеруге қажетті материалдарды дайындау. 

Тапсырма және әдістемелік нұсқау :Дыбыстарға  сипаттама беру. 

Әдебиет: 

1. Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев Логопедия (оқу құралы) Алматы- 1996ж  

2.Гриншпун 

Б. 

М., 


Ляпидевский 

С. 


С. 

О 

классификации 



речевых 

расстройств//Расстройства речи у детей и подростков. — М., 1969.- С. 40- 59.  

3. Гвоздев А. Н. Вопросы изучения детской речи. — М., 1961.  

4. Левина Р. Е. Основы теории и практики логопедии. — М., 1968.- С. 7 30.  

 

2.3 Дыбыстарды дұрыс айтуды қалыптастыруда логопедиялық жұмыстың кезеңдері 

мен принциптері 

Жоспар 


1.Дыбыстың артикуляциясымен таныстыру. 

2.Алдымен тез қабылдап,игере алатын дыбыстарды өту. 

Тапсырма  және  әдістемелік  нұсқау  :Қазақ  тіліне  тән  дыбыстардың  артикуляциясына 

сипаттама беру. 

Әдебиет: 

1. Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев Логопедия (оқу құралы) Алматы- 1996ж  

2.Гриншпун 

Б. 


М., 

Ляпидевский 

С. 

С. 


О 

классификации 

речевых 

расстройств//Расстройства речи у детей и подростков. — М., 1969.- С. 40- 59.  

3. Гвоздев А. Н. Вопросы изучения детской речи. — М., 1961.  

4. Левина Р. Е. Основы теории и практики логопедии. — М., 1968.- С. 7 30.  

 

2  Модуль 

2.1 Жеке-дамыту бағдарламасын  құру 

Жоспар 


Тапсырма және әдістемелік нұсқау  :  Жеке жұмыс жоспарын құру 

Әдебиеттер:  

1. Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев Логопедия (оқу құралы) Алматы- 1996ж  

2.Гриншпун 

Б. 

М., 


Ляпидевский 

С. 


С. 

О 

классификации 



речевых 

расстройств//Расстройства речи у детей и подростков. — М., 1969.- С. 40- 59.  

3. Гвоздев А. Н. Вопросы изучения детской речи. — М., 1961.  

4. Левина Р. Е. Основы теории и практики логопедии. — М., 1968.- С. 7 30.  

5. Правдина О. В. Логопедия.- М., 1973. С. 5-20.  

 

2.2 Жалпы сөйлеу тілінің жетіспеушілігі бар балалармен логопедиялық жұмыс 

Жоспар 

1.Балаларды тексеруден өткізу. 



2.Жоқ дыбыстарды анықтау. 

 Тапсырма және әдістемелік нұсқау  :Сөйлеу тілін  тексеруге арналған альбомдар 

дайындау. 

Әдебиеттер:  

1. Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев Логопедия (оқу құралы) Алматы- 1996ж  

2. 


Гриншпун 

Б. 


М., 

Ляпидевский 

С. 

С. 


О 

классификации 

речевых 

расстройств//Расстройства речи у детей и подростков. — М., 1969.- С. 40- 59.  

3. Гвоздев А. Н. Вопросы изучения детской речи. — М., 1961.  

4. Левина Р. Е. Основы теории и практики логопедии. — М., 1968.- С. 7 30.  

5. Правдина О. В. Логопедия.- М., 1973. С. 5-20.  

 



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет