Оқулық Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрлігі бекіткен



бет75/95
Дата07.02.2022
өлшемі0,7 Mb.
#88941
түріОқулық
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   95
Байланысты:
паразитология кітап

Rana temporaria- н м ң д и г ен е т и к а л ы к со р ғы ш т а р м ен за к ы м д а н у ы (А .А . М ар к ов ж ән е м. л. Р огоза б о й ы н ш а )


Айлар

Зақымдану экстенсивтілігі (пайызбен берілген)

1935 ж. 1936 ж.

Сәуір

60

92

Мамыр-маусым

70

80

Шілде-тамыз

66

81

Қыркүйек-қазан

70

95

199
Кестегі көрсетілген мэліметтерден 1935 жэне 1936 жылдардағы метеорологиялық айырмашылыктар жануарлардың паразитофауна- сына катты эсерін тигізгенін көруге болады.


Карелияның көлдеріндегі біркатар жылдар ішінде балыктардың паразитофаунасының өзгеруін Г.К. Петрушевский жэне И.Е. Быховская- Павловская мәлімдеді. 1935 жылы жүргізген зерттеулері бойынша, Ergasilus sieboldi шаяны Конч көлінде өте сирек кездесетін паразит бо- лып табылған. Ал 1953-1954 жылдары сол көлде зерттеу жұмыстарын жүргізу барысында С.С. Шульман жэне В.Ф. Рыбак (1961) Е. sieboldi шаяны шортандардың кэдімгі паразиттері деп түжырымдама жасады. Себебі, шортандардың осы шаянмен закымдану көрсеткіші 100 пай- ызды көрсетті. С.С. Шульманның пікірі бойынша, Карелия көлдері паразитофаунасының өзгерістері суқоймалардың эвтрофикациясы- на байланысты болуы мүмкін. В.А. Догель жэне Г.К.Петрушевский 1933 жылы Нева өзенінің паразитофаунасының күрамын анықтады.
25 жылдан кейін 1958-1959 жылдары зерттеу жұмыстары сол сукоймада жүргізіліп, нәтижелері Бао-Хуа (1961) зертханасында салыстырылды. Алынған нэтижелер балыктардыц паразитофауна- сында 25 жылда айкын байқалатын өзгерістер жүрыегенін көрсетті. Оеы суқойманың гидрологиялык режимі де айтарлыктай өзгеріске ұшырамаған.
Омырткасыз жануарлардың жылдык өзгерістерін бейнелейтін көрсеткіштер бар, мысалы, Карелия көлдерінде мекендейтін буынаяктылардың паразиттерін зерттеу барысында Г.А. Штейн (1957- 1960) Amphipoda жэне насеком дернэсілдеріне трематодалардын ме- тацеркарияларымен закымдану көрсеткіштерінің бакылау жүргізген жылдары ауытқуларын байкаган. Мысалы: Сям көлінде кездесетін Stenophylax жылғалыктар дернэсілдерінің метацеркариялармен закымдану көрсеткіші 1954 жылы 17,2%, 1955 жылы бүл көрсеткіш 66,1% көтерілген. Осындай ауытқулар баска буынаяктылардың паразиттеріне де тэн. Осы ауытқулар метеорологиялык фактор- лар мен биотикалык карым-катынастардың күрделі жиынтығының әсерінен болуы мүмкін.

200




  1. Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   95




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет