Оқулық Медициналық жоғарғы оқу орындарының студенттеріне, дәрігер педиатрларға және
жүктеу/скачать 7,26 Mb.
|
1 балалар хирургиясы кітап
- Бұл бет үшін навигация:
- Тiлме қабынуы (рожа).
| Лимфаденит, аденофлегмона ауруы
Лимфаденит, аденофлегмона ауруы - бездiң және бездiң маңындағы тіннің қабынатын аурулары. Лимфаденит - ол лимфа бездерiнiң қабынуы, ал аденофлегмона - бездiң iрiңдеп қабынуының без деңгейiнен шығып кеткендегі үрдісті айтады. Ауру, бездердiң iсiнiп, науқас адамның жалпы жағдайының нашарлап, әлсiзденiп, дене қызуының 39-40 С дейiн көтерiлiп, қан тамырлары жиi соғып, тамаққа тәбетi нашарлап, басы ауырып, ұйқысы қашуымен байқалады. Сырқаттанған балалардың 1/3-де дене қызуы көтерiл-меуi де мүмкiн. Бездердiң қабынған ауданында алғашында терiнiң түсi өзгермейдi, кейiннен ол бiлеуленiп iсiнiп, қызара бастайды, қолмен ұстағанда қызуы бiлiнедi, ауырсыну сезiмi қаттырақ қозады. Бездiң көлемi үлкейiп, iрiң оның шеңберiнен аса шықса, үрдістің аденофлегмонаға ауысқаны. Ол кезде қызарумен қатар флюктуацияны да айқындауға болады. Лимфадениттiң диагнозын қоюға қандағы лейкоцитоз, солға қарай жылжыған лейкоформула, көбейген эритроциттердің тұну жылдамдығының артуы көмегiн тигiзедi. Алғашқы инфильтратты стадиясында консервативтiк тәсiлдер-мен емдеу жүргiзiледi. Ол үшiн жылу процедуралары, антибиотик араластырылған 1/4% новокаинмен блокада жасау, УВЧ, УФО қолданылады. Егер айтылған емдеу өз көмегiн бермесе, бездiң үстi кесiлiп, iшiндегi iрiң шығарылады. Iрiң шыққан соң жараға резинадан дренаж қойылып, гипертониялық ерiтiндiлермен таңылады. Ертеңiнде УВЧ, УФО тәсiлдерi қайта жасалынады. Iрiң азайғанда майлы дәрiлермен таңуға көшуге болады. Тiлме қабынуы (рожа). Терiнiң тiлме түрiнде қабынуы сирек байқалатын аурулардың қатарына жатады. Қабынуды стрептококк микробы қоздырады. Терiнiң барлық қабаты қан аралас сарысумен жалқақтанады. Өте жұқпалы ауру болғандықтан басқа аурулардан жеке жатуын қамтамасыз ету қажет. Аурудың клиникасы: эритематоздық стадиясында - терiнiң қызарып iсiнуiмен, буллездiк стадиясында - торсықтанып су жиналуымен, шел түрiнде iрiп-шiруiмен басталады. Тiлме ауруын бұлай үш түрге бөлу - шартты түрде келiсiлген ұғым. Бұл үрдістердi бiрiнен кейiн бiрi пайда болатын фазалы саты деп түсiну қажет. Ауру өте жылдам дамиды. Шат арасы, бетi, бас терiсi және аяқ-қол терiлерi ауданында жиi кездеседi. Нәресте балаларда кiндiк жарасының маңында, көтенiшек айналасында байқалады. Тiлме кенеттен басталып, баланың ыстығы өте жоғары деңгейге көтерiлiп, лоқсу, құсу, бас ауру белгiлерiмен бiлiнедi. Эритематозды түрiнде қабынған терi ауданы қатты шоғырланып қызарады. Ол кейде географиялық карта секiлденiп көрiнедi. қабынған аудан қатты қызынып, ауру сезiмi күшейедi. Аурудың буллездiк түрiнде терiнiң шоғырланып қызарған ауданында iшiнде жалқақ жиналған торсықшалар пайда болады. Олар өздiгiнен жарылады, егер торсылдақшалар өздiгiнен жарыла қоймаса, терiнiң қабынған ауданы, терiнi некрозға шалдықтырады. Терi бiрнеше күннiң iшiнде шiрiп, орнында жара пайда болады. Емдеу консервативтiк тәсiлдермен басталады. Уыттануды азайту үшiн уыттануға қарсы қолданылатын ерiтiндiлердi қанға құяды, антибиотиктер де көптеп енгiзiледi. Бұл ретте жоғары дозадағы пенициллиннiң көмегi өте зор. Қабынған аудан кварц сәулесiмен қыздырылады, эритематоздық түрiнде - құрғақ, буллездiк түрiнде - антибиотикті майларымен таңылады. Шелденiп немесе шiрiген кезде тіні тездетiп кесiлiп алынып, жараны хирургиялық жалпы заңдалыққа сәйкестендiрiп емдейдi. Мастит Мастит - нәрестенiң емшек безiнiң қабынуы. Нәрестенiң емшек безi туғанынан 8-10 күннiң iшiнде үлкейiп кетедi. Бұл физиологиялық қалыпты үрдіс. Емшек безiнiң осылайша үлкейiп iсiнуiне емген кезiнде анасының сүтiмен бiрге берiлетiн әйелдердiң эстерогендiк гормондары әсер етедi деп есептелiнедi. Iсiнiп тұрған емшек безiн сығуға болмайды, ол өздiгiнен кiшiрейiп 28-30 күнде өзiнiң қалыпты деңгейiне келедi. Сыққан жағдайда одан сүт секiлдi секрет шығады, емшек арналары арқылы емшек безiне микробтар түсiп қабынады. Аурудың клиникасы - баланың дене қызуының жоғарылауымен, емшек емуден тартынуымен, емшек тұсының қызарып iсiнуiмен, кейде қызарған ауданда флюктуацияның пайда болуымен байқалады. Қан талдамасында лейкоцитоздың көбейiп, формуланың солға қарай ауысқаны көрiнедi, ЭТЖ жоғарылайды. Емдеу емшек тұсындағы жараға негiзделген. Егер инфильтрат үлкен болса, онда iрiңдiктi жару үшiн жалпы наркоз пайдаланылады, ал инфильтрат шамалы болған жағдайда антибиотик араластырылған 1/4% новокаин дәрiсiмен жансыздандырылып барып жарылады. Тiлу жарасы емшек тұсындағы пигменттi ауданнан (розеоладан) шеткері жасалынады, емшек безiнiң бөлiкшелерiнiң орналасуын еске алып, инфильтрат радиальды түрде бiрнеше жерден тiлiнедi. Әр жараның үлкендiгi 1,5-2,0 см аспайды. Iрiңдi микробтық құрамы анықталу үшін, көректік ортаға алғаннан соң, 3% сутегi тотығымен жуып, жараға резинадан дренаж қойып, гипертониялық ерiтiндiмен байлап тастайды. Ертеңiне резина дренажды алып тастап, антисептиктермен таңуды жалғастырады. УВЧ, электрофорезбен антибиотик енгiзу қажет болғанда iске асырылады. жүктеу/скачать 7,26 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|