Италия қала мемлекеттерінің басқару жүйесі . Венеция
мен Генуядны
бай көпестер биледі. Венецияны өмірлікке
сайланған
дож басқарды. Оның билігін
үлкен кеңес шектеп
отырды. Үлкен кеңестің құрамына барлық бай патрицийлік жан
ұялардың мүшелері кірді. Сонымен, Солтүстік және орталық
Италиянң қалаларында ХҮІ-ХҮІІ ғғ. үш негізгі саяси басқару
түрі қалыптасты:
республикалық (Флоренцияда),
патрицийлік (Венецияда), монархияға жақын
сеньориалдық ( Миланда ).
1434 ж. ұзақ күрестен кейін Флоренциядағы қала билігі
Козимо Медичидің қолына өтті. Оның кезінде республикалық
басқарудың кейбір белгілері сақталғанымен, барлық маңызды
қызметтер мен мекемелер соған қарады. Әсіресе, Медичилердің
билігі немересі
Лоренцоның кезінде нығайды. Ол Италия мен
Еуропадағы
бай банкир үйінің басында тұрды. Ескі пополандық-
демократиялық тәртіптер жойылды. Лоренцо көптеген елдерге
қарыз ақша бере отырып, бір қатар елдердің саясатына ықпал
етті.
ХҮІ ғ.
сеньориалдық тәртіп Солтүстік Италияның біраз
қалаларында нығайды. ХҮІ ғ.басында Миланда
Висконти үйінен шыққан
тирандар үстемдік етті. Ал, 1450 ж. билік
Сфорц үйінің өклдерінің қолында өтті. Сеньориалдық тәртіптің
орнығып ,нығаюы елді біріктіру мәселесін шешкен жоқ.
Сондықтанда ХҮІ ғ.соңына қарай Италия Испания мен
Португалиядан әлде қайда әлсіз мемлекетке айналды. 1494
162
жылы Карл ҮІІІ бастаған француз әскерлері басып кіргенде бұл
жағдай байқалды..Бытыраңқы Италияның қалалары жауға жұ-
мылып қарсы тұра алмады. Карл ҮІІІ жорығы ұзаққа созылған
италияндық соғыстарының бастамасын салды.