Э д е б и е т т е р д е оку
процес1Н б е л п л е у ушш
м ы н ан дай т ер м и н д ер кол-
даны лады : оку, бш м
б е р у , гы лы м и, б ш м жэне
т.б. Кдз1рп педагогикалык эдебиеттерде керсетшген терминдер мен угым-
дарга белпл! бхр тусшхктеме беру калыптаскан, олардын эркайсысынын
ез мазмуны бар. Бэрше ортак угым рет)нде «оку» т у с ш т алынган. Оку
термин! баска да мазмунда да айтылып, тек бшмд1 менгеруд1 б1лд1рш кана
коймай, белгш! б1р бш м жуйесш (гылыми, теория, тужырымдама) игерудт
бщщредГ; Калыптаскан оку тужырымдамасынын багыттарын бел1п керсе-
тер болсак, онда олар: 61Л1МД1 менгеру ретшдеп, мэдениета менгеру
рет!ндег1 багыттар болып табылады.
Ресей гылымында окуды
«бшмд
1
менгеру
репндеп» тусшудщ
теори-
ялык
непзш
кернект! психолог С. Л. Рубинштейн калыптастырган ед
1
.
Ол оку мен гылыми танымды эртурл1 деп есептед1. Оку, туптеп келгенде,
ерекше жагдайда окушыларга
бшм
беру мен олардын танымын баскару-
дагы танымнын турлер1Н1Н б!р1. Соган сэйкес окудын непзп компонент-
терше:
талдау, синтез, абстракциялау,
«буюл
таным
урд
1
С
1
т ц
жалпы
у болпш» рет1ндег1 корытындылау кызмет аткарады.
Окьггуды тек бшмд1 менгеру
ретвдеп тусш
1
кт
1
тэжхрибеш
игеру
тус
1
-
шп
толыктырады. Ж. Пиаже окытудагы тэж1рибен1
менгерудщ
форма-
ларына терен экспериментт!к талдау жасады. Олардын 1шшен ол непз-
гшерш
б о л т керсетп:
С
1
щсу
— жана объектшщ еск1 схемаларга
юру1
жэне
уйрену — бастапкы схемалардьщ жана объекплерге, сонгынын курылы-
мын озгерту жолымен бешмделу1.
Бхрхнш1 жагдайда кайсыбхр мшдет осыган уксас м1ндеттерд1 шешудщ
белгш алгоритмдер! нег
1
з
1
нде шешшёдЬ Егаиий жагдайда адам туб1ршен
жана мшдеттермен кездескенде озшш, дагдыларын жэне ептш пн бешм-
341
дейд1. Организмнщ ортага бешмделуш ол субъект! мен