Оқыту техникалық құралдарының теориялык негiздерi

21 
1.5 Қазіргі заманғы оқу құралдарының oқу процесінде пайдалану 
әдістемесі. 
Оқыту құралдары оку мәліметтерін тасымалдаушы бола отырып, 
сонымен катар ақпараттық органы тудырудың жүйесі болып табылады. 
Мұғалімнің білімді тікелей жеткiзу қызметі азаяды, яғни біршама оку 
әдістерінің мәнітөмендейді, керісінше оқу құралдарының ролі арта түседі.
Оқу құралдары дәстүрлі түрде тек оқытушы мен оқушының арасындагы 
кейбір рок құралд историческат на оқу әдістерін меңгеру барасындағы 
қарым-қатынас ретінде қарастырылған. 
Дербес компьютелердiн шығуына байланысты оку құралдары да 
сапалы түрде өзгереді. Үлгілеуші және мультимедиа бағдарламасы бар 
мультимедиа-компьютерi лингафонды құрылғылардың. Б тренажерды және 
электронды есептеуіш машиналардың кызметінің тек орнын гана басып 
коймай, баска да қызмет көрсете алатын дербес компьютер. Оқытудың 
техникалық құралдарын кеңейтеді, есептеуіш бейне және фотокамералар, 
итерфейсті құралдар, физика-химиялық өлшемдер жеткізетін құралдар, 
бейнеаппаратуралар, модемдер, байланыс принтерлер т.б. пайда болады.
Компьютердің мониторындағы мәліметтерді бүкіл аудиторияға көрсету 
қажеттілігіне байланысты мультимедия-проекторлар пайда болады. Олар 
кинопроекторлар мен диопроекторлардын кызметтерін толык аткара алады. 
Бiр мультимедиа-проектордың өзі бұрынгы проекция құраладарының барлық 
мүмкіндіктерін орындай алады, оның үстiне жана мультимедиа-
проекторларда кең түрлі түстер мен қамтылған. Сондықтан ол аудиториянын 
карангылауды кажет етпейді.
Дербес компьютерлердiн дамуы акпарат тасымалдаудын жана түрлерін 
кажет етті. Олар лазерлiк дискiлер, магниттік қатты және иілгіш дискiлер. 
Булар кен көлемді мәліметтерді сақтауға мүмкіндік береді, оларды лезде 
есептеп, колданушыға тиiмдi колданаудын жолын ұсынады. 
Қазіргі заманғы дербес компьютерлер магниттік және лазерлік дискi 
түрiнде кестелерді, схемаларды, карталарды, турлi окулыктар мен ережелерді 
тұтынуға мүмкіндігін береді. 
Техниканың құрылғылыардың ингерациясиның машина және адамның 
бірігіуінің салдарынан, дербес компьютердің пайда болуы, олардың 
синергетикалық тиімділігін, яғни әлеуметтік интеллекттің өзiнiң кай негiзiнен 
болса да биiк болатын жағдайын туғызады. 
Дербес компьютер бiр жүйелі телекоммуникациялык желіге қосылғанда 
олардың тиімділігі күшейеді. Дәл осы себепті дербес компьютер орталык 
(негізгі) техникалық құрал болуда.

22 
Қазiргi кез келген заманға сай оку жүйесінің құрамында дербес 
компьютер бар. CD-ROM диковод-лазерлi дискiлермен үшiн, программа 
орнату,мультимедия-ақпаратпен, компакт дискiлерде сакталатын гипертекстiк 
окулыктар және басқа да акпараттармен жұмыс iстеу үшін керек. 
Егер локальды желiде жұмыс істеу немесе интернетке шыгу керек 
болса, онда компьютерде жезик карта немесе модем болуы кажет. 
Компьютерге видеомагнитафоннан видеоақпаратты енгiзу керек болса, 
компьютер видеобластерге аналогтық видеокамераларды кою керек. Кластын 
немесе аудиториянын экраннан ақпаратты дербес компьютерден шығарғанда 
видеореттегішке емес мультимедиа-проекторга косылады. 
Технологиялар 
зертханасындагы мультимедиа информациясымен 
жұмыс iстемейтiн дербес компьютерде желiлiк карта, компакт дискiлер, 
дисковод, дыбыстық карта колонкалар, видеобластар, видеомагнитофон, 
мультимедиапроектор болмауы мүмкін. . 
Егер, мысалы, интернеттен алынған ақпаратты экранга шыгару керек 
болса, 
онда 
дербес 
компьютерде 
видеобластардың 
қажеттілігі
болмайды.Өйткені, видеомагнитафон және видеокамерадан видеоакпарат 
мультимедиа-проектор аркылы экранға шығаруға мүмкіндік береді.
Цифрлы видеокамералар казiргi кезде үлкен таралымға ие. Олардың 
көмегмен әрбір адам видео таспаға еосюжет жазып алып, кейін онымен 
жұмыс істеуге болады. Фотокамерага дербес компьютерге қосылады да, 
ондағы суреттер дербес компьютер экранында көруге болатын кажетті 
ақпарат тасушыларға жазылады, мультимедия- проекторлар аркылы класта 
немесе аудаторияда, интернет аркылы беру, түрлі түстi принтермен қағазға 
пленкага проектор көмегімен класка экранда көрсетіледі. 
Қазіргі 
заманның 
оқыту 
құралдарының 
ерекшелігі 
олардың 
интерактивті жағдайда жұмыс ретсу олар бiлiм беру процесін жеделдетеді. 
Бұл жагдай интерактиви тактаның болуының мүмкіндігінен. Ол экранда, одан 
алыстамай дербес компьютермен басқаруға, мультимедия-проекторлар 
аркылы ақпаратты шыгаруга болады.
Жаңа технологиялар оны басты басқару құралына тордан тұратын және 
ауалык кеңiстiкпен бөлiнг сезімтал беттер бұл облыстағы ең соңғы 
жетістіктердің бірі болып табылады. 
Компьютер 
Мониторындағы бейнелердісаусақпен, көрсеткішпен 
арнайы маркерлер график және диаграмма салып, қолмен жазып көрсетуге 
болады. Пернетақта неси шығаруға мәтін теруге интернетке шығуға, керекті 
видеокарталарды алуға, конференция өткізуге болады.
Жаңа білім беру практикасында қашықтан оқыту енгізудiн негіні мәні 
отандық ақпарат құрылымының дамып және қоғамдық ақпарат құрылымын 

23 
жоғарылату болып саналады. Қашақтан оқыту - бұл қазіргі кезде мейлінше 
тиімді және оқытудың дамуыша формасы, ОНЫҢ болашағы жарқын. 
Қашықтан субъектілерініңкеністік жане уакыттык алшақтағына байланысты 
әртүрлі телекоммуникациялы құралдармен байланысады. Мысалы: E-mail, 
Internet, нақты уақыттағы Chat байланыс жүйесі, видеоконференциялар және 
желісінің басқада мүмкіндіктері. 
Қазiргi кезде мектептердің басым көпшiлiгiнiн интернетке бар және 
дистанциондык жобаларга катыса алады. 
Дистанциондық оқытудың маңызды бөлігі болып оның экономикалық 
тиімділігі болып саналады.
Бүкіл әлемтік үлгеру жүйесiнiң тәжiрибесi мен талдауы мынаны 
көрсетті:дистанционды оқыту дәстүрлi бiлiм беруге караганда 50% арзан 
және мамандар дайындауга 60% шыгын жұмсайды. 
Күндізгі оқытуға қараганда дистанционды окытудың қосымша 
мүмкіндіктері бар: 
- білім беру және ғылыми мағлуматтар көлемiнiң тез арада және сапалы 
турде кіру мүмкіндігі бар;
- катысушылардың педагог профессионалдармен байланысу мүмкіндігі 
бар,территориялық орналасуына байланыссыз жоғары деңгейлі мамандардан 
кетес алады, 
- Аналогтык мүмкіндікт педагогтарда ала алады, олар өздерінің кәсіптік 
мәселелерін басқа қаладағы және мемелекеттегілер мен бiрге шеше алады, 
бірігіп дистанциондык сабак оте алады;
- Окушылардын педагог касiпкойлармен араласуында мүмкіндік алу 
аймақтық орналасуына карамастан жоғарғы деңгейдегi мамандардан кеңес 
алу.
Базалы түрде интеграцияланбаған медиабілімнің мазмұны қазіргі кезде 
4 негiзден құрылады:
1. БАҚ каналдарының берiлетiн мәліметтерді қабылдауға, оларды өңдеуге 
үйрету;
2. Сындарлы түсінуі, БАҚ арқылы ойлаудың дамуы, мәліметтердің 
жасырылған мәнін ашуды мәліметтердiн карама-қарсы жақтарын сезінудің 
дамуы; 
3. Мектептен тыс мәлiметтердi де ортак контексте, базалы бiлiмге енгізу, 
4. Әртүрлі техникалық құрылғыларды қолдана отырып, ( компьютерлер, 
модемдер, факстар, мультимедиа және т.б.)кажетті информацияны іздеуге, 
дайындауға, оны тасымалдауға, қабылдауга уйренуінің қалыптасуы.
Медиабiлiмге 
деген көзқарастары мен мақсаттарын талдауы 
окушылардың ашық және тынгылыкты ойды мүмкіндік жасайды, ол БАҚ-нан 

24 
айтылған хабар табиғаттағы және әлеуметтік жағдайды тек тiкелей көшiрiп 
кана қоймай, оны барлық жағынан талдауға мүмкіндік береді. 
Сoнымен, медиабілім мугалiмi аркылы байланыс жүйелерiмен берілетін 
ақпарат агымын сындарлы сезіну мен дамуына негізделген ақпаратты 
сауаттылығы қалыптасаты білім жүйесі деп түсінеміз. 

25 

жүктеу/скачать 1,87 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: