Асанбаи асқаров үлы түраннын үлдары «НҮрлы әлем»


ша империя әскерінің құрамында қызмет атқаратын (Хуай-дао) хандардың



Pdf көрінісі
бет24/299
Дата19.08.2023
өлшемі27,11 Mb.
#179883
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   299
Байланысты:
ҰЛЫ ТҰРАННЫҢ ҰЛДАРЫ

ша империя әскерінің құрамында қызмет атқаратын (Хуай-дао) хандардың
бірінің қызы еді. Сондықтан да бұдан былай ерлі-Зайыпты Сұлу хан мен
ханша тек көш пенді елдің атқамінерлер әулетіне ғана ем ес, империя
ақсүйектерінің әулетіне де өз адамдары ретінде қоСылды. 718 жылы Сұлу
шен алып, княздік атаққа ие болады. Ал келер жылы хан сайланады. 743
жылы Халиф Хишим Сұлуға молда жіберіп, ислам дінін қабылдауды ұсына-
ды. Сұлу бұл елшінің көзінше сарбаздарын сапқа тізіп қойып, аудармашы
арқылы: “Бұл елшіге айт, өзінің мырзасына жеткізе барсын, мынау адам-
дардың арасында шаштараз да, ұста да, киім тігуші де жоқ; егер бұлар ислам
жолымен жүретін болса, бұдан былай қайтіп күн көрм ек,” - деп жауап
береді. (В.В.Бартольд. “Христиандық туралы“, 9 бет.)
Ол барлық дін атаулы кәдімгі идеология секілді саясаттың бір саласы
екендігін жақсы түсінді. Сонымен қатар бұл дінді енгізу арқылы қағанатты
өзіне одақтас етіп алмақ болған халифтің түпкі ойын да таныды. Арабтар-
мен күрес барысында Сүлу өз елінің тылын да қамтамасыз етіп алуға
тырысты.Ол үшін Таң империясының уақытша достық қарым-қатынасын
ұтымды пайдалана білді. Түркештердің күшейіп кетуінен сақтанған соғда-
лықтар да арабтардың қатал езгісіне қарсы бас көтерді. 720-721 жылдары
Соғдада көтеріліс оты тұтанды. Бірақ ол отты арабтар тез-ақ сөндіріп таста-
ды. Көтеріліс көсемі Диваштичті тұтқынға алып, кермеге таңып өлтірді.
Т үркеш тердін көмегімен соғдалықтардың аз ғана уақытқа арабтардың
езгісінен құтылған уақыты да болды. Алайда 728 жылы Соғда қайтадан араб-
тардың қол астына қараған еді.
Ал Сұлу болса күтпеген тұстан шабуылдау арқылы сан қилы айла-
тәсілдер қолданып, арабтармен қайтпай соғысумен болды. Ислам діні мен
оның әр түрлі пітір-садақалары туралы уағызды таулықтардың тындағысы


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   299




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет