далалықтардың айнымас серігіне айналған. Әрбір халықтың тарихи тамыры теренде жатыр. Қадым замандардағы эт- никалық тарихтарда, әдеттегідей әр халықтың өсіп ө р к ен деу ін ің ең маңызды кезеңдері айырықша бөлек аталады. Түркі халықтарының этно- саяси тарихындағы бірден бір үлкен маңызы зор, ең басты кезеңі көне түркі тарихы дер едік. 545 жыл. Алайда түркі тілдес тайпалар бірікті. Түркі-ашын аясындағы
12 А са н б ай А С К Д Р О В тайпалар солтүстік кытайдың бір мемлекетімен мәмігерлік карым-қатынас орнатты. Ал түркі мемлекеті 551 жылы күрылды деген түжырым бүрыннан қалыптаскан-ды. Оның басшысы дарынды қаған Бумын еді. Дала төсінде бой көтерген жас мемлекетке оның куатты көршілері, әсір есе ең жақын көршісі — Қытай назарын тікті. Бұған айғақ болар окиға сол жылы Батыс Вэй империясынан князь Бумынға елшілердің келуі еді. Империяның жас мемлекетке көңіл бөліп, онымен тығыз карым-қатынас орнатпақ болғанын түркілер тез-ақ аңғара бастады. 551 ж. Бумын Қытай ханшасы Чаньеге үйленді.Бұл оның көш пенділер алдындағы беделін арттырды. Бумын ең әуелі теле тайпасын өзін е бағындырды, одан кейін, сол уақытқа дейін түркілерге тізе батырып келген жужань тайпаларының бірлестігіне қарсы сотые ашты. Жас мемлекеттің бүдан соңғы ірге кеңейтуі Бумынның інісі Мүханның билік кұрған кезінде болды ( 553 - 572ж.ж.). Ал батысқа қарай жорыкты Істеми (Естемес) бастады. Бумын Ел-хан деген атакка ие болды, бірак ол 552 жылдың аяғына таман дүние салды. Ол өз уақытындағы ең ірі мемлекет қайраткерлерінің бірі еді. Ж ан-ж ақта шашылып ж үрген тайпалардың басын бірік тіріп, тайпа көсемдерінің ыкпалынан алып шыққан да сол — Бумын болатын.